Author: БАЯРХҮҮГИЙН АМАРТҮВШИН

Өнөөдөр ЭМЯ-нд шинэ жилийн баярын үеэр буюу энэ сарын 29-нөөс 2018 оны нэгдүгээр сарын 2-ны өдрийг хүртэл эрүүл мэндийн байгууллагуудын ажиллах цагийн хуваарийг танилцууллаа. Тус өдрүүдэд эмнэлгүүд уртасгасан цагаар ажиллахаар болсон байна. Багануур дүүргийн эрүүл мэндийн төв 24 цагаар, Багахангай дүүргийн ЭМТ өглөө 9-өөс оройн 20 цаг хүртэл, Налайх дүүргийн ЭМТ 24 цагаар тус тус ажиллана. Харин бусад дүүргийн Эрүүл мэндийн төвүүд ажлын өдрүүдэд өглөө 9-өөс оройн 22 цаг хүртэл, амралтын өдрүүдэд өглөө 10-аас оройн 20 цаг хүртэл ажиллах аж. Мөн тус өдрүүдэд эмч, эмнэлгийн ажилтны хүрэлцээ муу байгаагийн улмаас АШУҮИС-ийн оюутнуудыг аймаг, дүүргийн нэгдсэн эмнэлэгт хуваарилахаар болжээ. Мөн үеэр онцын шаардлагагүй бол бага насны хүүхдүүдийг гадуур авч явах хэрэггүй гэдгийг сануулав.

Улсын нэг, хоёр, гуравдугаар төв эмнэлэг, Төрийн тусгай албан хаагчдын нэгдсэн эмнэлэг, Цэргийн нэгдсэн эмнэлэг баярын өдрүүдэд жирийн цагийн хуваарийн дагуу ажиллах бөгөөд эмнэлгийн ажилтнуудыг нэмэгдүүлэн ажиллахаар болжээ.

Нийслэлийн эрүүл мэндийн газрын Эмнэлгийн тусламжийн хэлтсийн дарга М.Мөнхдэлгэр ярихдаа “Нийслэлийн хэмжээнд томуу, томуу төст өвчний гаралт амбулаторийн үзлэгийн 6,6 хувийг эзэлж байна. Өнөөдрийн байдлаар хүүхдүүдийг 869 орон дээр хүлээн авч байгаа. Үүн дээр насанд хүрэгчдийн 374 орыг нэмэлтээр ажиллуулна. Нөөцөнд 374 ор байна. Нийслэлийн хэмжээнд 1522 орны нөөц бий.

Иргэд хүүхдүүддээ амны хаалт зүүлгэх, гарыг нь тогтмол угаалгаж занших хэрэгтэй. Мөн эмнэлэгт хэвтэж байгаа хүүхдүүдээ эргэхдээ эрүүл хүүхдээ авчирч эмнэлгээс халдвар авах тохиолдол бий. Үүнийг анхаарах хэрэгтэй. Өрхийн эрүүл мэндийн төв тогтмол цагтаа ажиллана. Дүүргийн эмнэлэгт 1-2 эмч 17-22 цаг хүртэл ажиллана” гэв.

Мөн үеэр Гэмтэл согог судлалын үндэсний төвийн эмч ярихдаа “Хүйтний улирал эхэлж халтиргаа гулгаа их болсноор эмнэлгийн ачаалал нэмэгдсэн. Баярын үеэр архи согтууруулах ундаа хэтрүүлэн хэрэглэснээс болж зодоон цохион хийх, бие авч явах чадваргүй иргэд осгож гэмтэх нь ихэсдэг. Гэмтэл согог судлалын үндэсний төвийн хүлээн авах яаралтай тасаг 24 цагаар ажиллана. Яаралтай тохиолдолд шаардлагатай мэс засал хийгдэх юм. Есөн эмч болон бусад ажилтнууд баяр ёслолын үеэр ажиллаж шаардлагатай тохиолдолд хөдөө орон нутагт дуудлагаар ажиллана. Нийт ард иргэдэд анхааруулж хэлэхэд архи согтууруулах ундааг баяр ёслолын үеэр тааруулан хэрэглэж осол гэмтэл болон осголтоос урьдчилан сэргийлэх боломжтой” гэдгийг онцоллоо.

Дүүргүүдийн эрүүл мэндийн төвийн зөвлөгөө өгөх утасны дугаарууд:

Багануур дүүрэг-70210290

Багахангай дүүрэг-7049103, 0222103

Налайх дүүрэг-70233464

Сүхбаатар дүүрэг-350793

Хан-Уул дүүрэг-345903

Чингэлтэй дүүрэг-70110278

Сонгинохайрхан дүүрэг-98254999

Баянзүрх дүүрэг-70150063, 70150049

Баянгол дүүрэг-362539

Б.АМАРТҮВШИН

Өнөөдөр Цагдаагийн ерөнхий газрын Урьдчилан сэргийлэх хэлтсээс мэдээлэл хийлээ. Энэ оны эхний 11 сарын байдлаар цагдаагийн байгууллага 164948 гэмт хэрэг зөрчлийн дуудлага хүлээж авсан аж. Гэмт хэргийн шинжтэй дуудлага 59809 буюу нийт дуудлагын 36,3 хувийг эзэлж байгаа бол зөрчлийн дуудлага үлдсэн хувийг нь эзэлж байна. Мөн 2017 оны эхний 11 сарын байдлаар 29576 гэмт хэрэг бүртгэгдэж 66,4 хувь нь Улаанбаатарт үйлдэгсэн. Мөн өмнөх оны мөн үеэтэй харьцуулахад бүртгэгдсэн гэмт хэргийн тоо 16,8 хувиар өссөн гэнэ.

Цагдаагийн ерөнхий газрын хэвлэл мэдээллийн төвийн дарга, дэд хурандаа Б.Баатархүүгээс энэ талаар тодрууллаа.

–Нийслэлийн цагдаагийн хэлтсээс хэд хэдэн дээрмийн гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдүүдийг илрүүлсэн. Эдгээр бүлэг этгээдүүд шөнийн цэнгээний газраар үйлчлүүлээд гарч ирж буй, бие авч явах чадвар нь муудсан эмэгтэйчүүдийг сонгож үйлчлэн өөр газар аваачиж эд зүйлийг нь дээрэмдэх биед нь халдах хэргүүдийг үйлддэг. Гэмт хэргүүдийг илрүүлэн цагаагийн байгууллага шалгаж байгаа.

Энэхүү гэмт хэрэгт цагдаагийн байгууллагууд шалгалт явуулсан. Баяр ёслолд ороод согтууруулах ундаа хэрэглэсэн хүмүүс баталгаагүй таксинд үйлчлүүлэхэд хохирогч болох эрсдэлтэй байна. Тийм учраас баяр ёслолын өдрүүдээр архи согтууруулах ундааг зохистой хэрэглэх мөн баталгаатай такси үйлчилгээ хэрэглэхийг цагдаагийн байгууллагууд сэрэмжлүүлж байна. Шинэ жил зохион байгуулж байгаа байгууллагууд ирсэн зочдынхоо аюулгүй байдалд онцгой анхаарах хэрэгтэй.

-Энэ төрлийн гэмт хэргээс хувь хүн хэрхэн урьдчилан сэргийлэх вэ?

-Такси барих бол үйлчлүүлж буй таксиныхаа дугаарыг тэмдэглэж очих гэж буй газрынхаа хүмүүст мэдээллэх, сануулах гэх мэт арга хэмжээг авах хэрэгтэй. Ямар машинд сууснаа мэдэхгүй гэмт хэргийн хохирогч болох тохиолдол бий. Энэ нь эргээд тухайн гэмт хэргийг илрүүлэхэд бэрхшээлтэй байдаг.

-Нийслэлийн цагдаагийн газарт Хүүхдийг гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх хэлтэс байгуулсан гэсэн талаар яриач?

-Хүүхдийг гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх хэлтэс бол хүүхдийг гэр бүлийн хүчирхийлэл, гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх чиг үүрэгтэй байгууллага. Бид хүүхдүүдийг гэмт хэрэгт өртөхөөс урьдчилан сэргийлэхэд онцгойлон анхаарч бүтцийн нэгжийг байгуулж байгаа. Энэ нь урьдчилан сэргийлэх бодлогын түвшинд зохион байгуулах үр дүнтэй ажил болно гэж үзэж байна гэв.

Шинэ жил, баяр ёслолын үеэр гэмт хэрэг нэмэгддэг гэдгийг Цагдаагийн байгууллагынхан дурьдсан юм. Иймд шинэ жилтэй холбогдуулан аж ахуй нэгж байгууллагуудад гэмт хэрэг, ослоос урьдчилан сэргийлэх зөвлөмжийг Цагдаагийн байгууллагынхан өглөө. Үүнд:

• Архи согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн иргэдийн аюулгүй гэмт хэргийн хохирогч, холбогдогч болохоос урьдчилан сэргийлэх зорилгоор найдвартай такси үйлчилгээ, дуудлагын жолоочийн үйл ажиллагаа эрхэлдэг аж ахуй нэгж байгууллагуудтай хамтран ажиллах найдвартай дуудлагын жолоочийн үйл ажиллагаа эрхэлдэг аж ахуй нэгж байгууллагатай хамтран ажиллаж найдвартай дуудлагын жолооч үйл ажиллагаа эрхэлдэг аж ахуй нэгж байгууллагатай хамтран ажиллаж найдвартай дуудлагын жолооч дуудах, такси үйлчилгээнд суулган гэрт нь хүргэх зэрэг арга хэмжээг боломжит хувилбараар зохион байгуулах.
• Байгууллага аж ахуй нэгжийн баярын үйл ажиллагааг зохион байгуулж байгаа зохион байгуулагч, удирдах албан тушаалтан нар гэмт хэрэг, зөрчөөс урьдчилан сэргийлэх, согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодохгүй байх талаар зөвлөмж санамж сэрэмжлүүлэг олон нийтэд харагдахуйц газарт байрлуулах зэргээр урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ авч баярын үйл ажиллагааг зүй зохистой тэмдэглэн өнгөрүүлэх.
• Салют, бенгалын гал худалдан борлуулдаг зөвшөөрөлтэй байгууллага, аж ахуй нэгжийг насанд хүрээгүй хүүхдэд худалдан борлуулдаг зөвшөөрөлтэй байгууллаг, аж ахуй нэгжийг насанд хүрээгүй хүүхдэд худалдан борлуулахыг хориглож аюулгүй ажиллагааны зааврыг худалдан авагч нэг бүрт тарааж ажиллах.

Б.АМАРТҮВШИН

Аялагч Н.Байгальмаа Улаанбаатраас Английн Лондон хот руу тэмээтэй аялахаар замдаа гараад багагүй хугацаа өнгөрч байна. Энэхүү аялал нь гурван жилийн хугацаанд 15 улсаар аялж 12 мянган километрийг туулах төлөвлөгөөтэй юм. Одоо аялагч маань Өвөрхангай аймгийн нутагт явж байна. Тэрбээр ямар ч ивээн тэтгэгчгүй тус аяллаа эхэлсэн бөгөөд өөрийн гараар олсон мөнгөөрөө аяллын зардлаа олсон ажээ. Аяллыг эхлүүлэхэд хамгийн бага зардлаар буюу 20 орчим сая төгрөг зарцуулсан байна. Тус аяллын тухай нэвтрүүлэг Европт тун удахгүй гарах юм.

Энэхүү аяллын гол зорилго нь Монгол тэмээтэй аялж Монгол улсаа суртчилан Дэлхийд хүргэх юм. Мөн тус аялал нь Монгол улсыг өвлийн цагаар хөндлөн гулд туулаад Улсын хэл дээр очих, 10 тэмээгээ аваад Хятадын хэл рүү нэвтрэх, Шинжан уйгарын нутаг орж Казакстаны нутагт дээд, хазар монголчуудтайгаа уулзах хэд хэдэн зорилготой ажээ. Анх аяллаа таван улсын найман иргэнтэй хамт эхэлсэн бол одоо Англи улсын аялагч Карл Бушбигийн хамт хоюул үлдсэн байна.

Тэрбээр өөрийн аяллын талаар Фэйсбүүк лайв дээрээ ингэж ярьсан юм.

“Анх намайг энэхүү аяллын санааг гаргах үед хэн ч дэмжээгүй. Наадах чинь солиотой санаа байна амжилт хүсье гэж хэлээл өнгөрдөг байсан. Тэгээд би Өмнөд Америкаас эхлээд Монгол тал руу явган аялж ирсэн Англи улсын алдарт аялагч Карл Бушби гэдэг хүнтэй танилцсан. Түүнд энэхүү аяллынхаа талаар хэлсэн. Гурав, дөрөв дэх уулзалтын дараа тэрбээр “ер нь энийг хийх хэрэгтэй, өмнө нь хэн ч хийгээгүй” гэж хэлсэн. Өөрийнх нь аяллыг маш олон хүн боломжгүй зүйл гэж хэлдэг учраас хэн нэгний боломжгүй гэж хэлсэн бүгдийг хэр боломжтой болохыг харуулах хэрэгтэй гэдэг урам зоригийг тэр надад өгсөн. Явах маршрут нэг зүг учраас үүнийг хамтдаа хийе гэж шийдсэн. Тэмээ худалдаж авахаас эхлүүлээд өнөөдрийг хүртэл зургаа долоон сарыг хугацаанд маш их шалгуурыг хамтдаа давж гарлаа. Олон улсын хүмүүсийн анхаарлыг татахын тулд олон олон аялагч нарыг цуглуулсан. Тус хүмүүс нь National Geograph гэх мэт алдартай сувгуудад нэрээ гаргасан хүмүүс боловч тэдэнд Монголын өвөл амаргүй байсан. 20-30 градусын хүйтэнд гадаа хонож өглөө үүрийн таван жингээр босож хоол ундаа бэлдээд тэмээндээрээ бүх ачаагаа ачаад замд гарна гэдэг бол тийм амар зүйл биш юм. Тэд хэдий мундаг тэвчээртэй аялагч нар байсан ч ихэнхи нь ганцаараа аялдаг. Тухайн хүмүүс өөр соёлтой өөр оронд ирээд аялна гэдэг хэцүү байсан байх. Гэхдээ энэ тийм их санаа зовох асуудал биш. Зарим хүмүүс намайг дэмий Цаг үрээд байна гэж хэлдэг. Гэхдээ миний цаг бол маш үнэтэй. Би хэрвээ Улаанбаатарт байсан бол хоёр гурван шинэ жилийн урилгатай, плаж, туфл бодоол сууж байх байсан байх” гэлээ.

Б.АМАРТҮВШИН

Өчигдөр Хүүхдийн урлан бүтээх төвд Япон соёлын Бүнкёосай наадам боллоо. Энэхүү наадам нь жил бүр Соёл эрдэм дээд сургуулийн оюутнуудын дунд болдог аж. Энэ жил 20 дахь удаагаа болж байгаа юм байна. Япон соёлыг сонирхдог оюутан залуус тус улсын хэл, соёлыг хэрхэн сурч мэдсэнээ энэхүү наадмын үеэр тайлагнадаг гэнэ. Мөн тус наадмыг Японы их, дээд сургуулийн төлөөллүүд болон Монгол дахь Япон бизнес эрхлэгчид шүүдэг уламжлалтай аж.

Энэхүү наадмыг нээж Соёл эрдэм дээд сургуулийн захирад С.Төмөр-очир үг хэлэв. Мөн МУ-н шадар сайд асан Ц.Оюунбаатар энэхүү наадамд хүрэлцэн ирсэн юм. Тэрбээр “Япон Монголын хамтын ажиллагаанд алтан үсгээр бичигдэх нэгэн чухал үйл явдал бол Соёл эрдэнэ дээд сургууль байгуулагдаж 25 жилийн хугацаанд үйл ажиллагаа явуулж байгаа нь юм. Энэхүү сургуульд манай улсын 3000 гаруй хүүхэд залуус Япон хэл, соёлыг эзэмшиж байна. Түүнчлэн Япон улсад тус сургуулийн төгсөгчид ихээр ажиллаж амьдарч байгаа. Тус төгсөгч оюутнууд илүү том үүргийг хүлээх хэрэгтэй. Ялангуяа Монгол Японы хамтын ажиллагааг дэмжих нь чухал. Япон улсын тэргүүний технологи, эдийн засгийн хөгжил болон Монголын газрын баялаг, эрүүл экологийн хүнсний бүтээгдхүүн, ХАА-г дэмжхэд чухал үүрэг гүйцэтгэнэ гэдэгт итгэлтэй байна” гэв.

Тус наадмын урлагийн үзүүлбэрийгЯпон улсын найрал болон хамтлаг дуугаар тус сургуулийн нэгдүгээр курсын оюутнуудэхлүүлсэн юм. Үзэгчдийн дэмжлэгийг хамгийн их хүлээсэн уран бүтээл нь “Хайрын дуу” хамтлагийн “Secret base” дуу байлаа. Тус дуу нь Японы алдартай “Тэр зун” хүүхэлдэйн киноны soundtrack гэж тус хамтлагийн оюутнууд хэллээ. Хоёрдугаар курсын оюутнууд жүжигчилсэн тоглолтүзүүлсэн бол гуравдугаар курсын оюутнууд илтгэл тавьсан юм. Харин төгсөх курсын оюутнууд Япон хэлээр уран уншлага уншиж тус тэмцээнд өрсөлдөв.

Соёл эрдэм дээд сургуулийн захирад С.Төмөр-очироос Бүнкёосай наадмын талаар тодрууллаа. Тэрбээр “Соёл эрдэм дээд сургууль нь Японы хөрөнгө оруулалттай байгуулагдсан их сургууль юм. Манай сургуульд Япон явж суралцах сонирхолтой Япон хэл сонирхдог оюутан залуучууд их суралцдаг. Япон хэл сурахад тус улсын соёлыг эзэмшиж, дуу бүжигт суралцах нь чухал үүрэг гүйцэтгэдэг. Тиймээс бид жил бүр Бүнкёосай соёлын наадмыг хийдэг юм. Энэ соёлын наадамд манай оюутнууд Япон хэл дээр Жүжиг тоглон, илтгэл тавьж, дуу, бүжгийн тоглолт үзүүлдэг. Урлагийн бүх төрлүүдийг хэрхэн эзэмшиж байгаагаа харуулдаг. Энэ бол манай оюутнуудын жил бүр хүсэн хүлээдэг баяруудын нэг юм. Энд өөрийн авьясыг сорьж оролцоно гэдэг нь Япон хэл хэр зэрэг сурсан, Японы соёлтой хэр зэрэг танилцаж байгаа гэдгээ үзүүлэх талбар болдог. Энэхүү наадамд байр эзэлсэн хүүхдүүд ихэнхи нь Японы их дээд сургуульд явж суралцаж мөн төгсөөд тэндээ ажилладаг. Зарим нь Япон Монголын хамтарсан компаниудад ажиллаж Япончуудтай нийлээд компани байгуулдаг. Зарим оюутнууд өөрийн чадвараа сайжруулах үүднээс Япон явж магистр, докторантурт сурж байна. Манай сургууль Япон хэл сургах чиглэлээр Монголдоо тэргүүлэх зэргийн сургууль гэж бид ойлгодог” гэв.

Б.АМАРТҮВШИН