Охид, эмэгтэйчүүд гэнэтийн халдлагад өртөх тохиолдол цөөнгүй гарч байна. Тэгвэл бусдын халдлага, хүчирхийлэлд өртсөн хэн бүхэнд хэрэг болохуйц тусгай хэрэгслүүд худалдаанд гарч хүмүүсийн хэрэглээ болжээ. Тухайлбал, сургуулийн сурагчид, охид эмэгтэйчүүдэд зориулсан машины түлхүүрийн хэмжээтэй аюулаас хамгаалах дохиоллыг хүмүүс хэрэглэж эхэлжээ. Цэнхэр, ягаан саарал өнгөтэй энэ жижиг хэрэгслийг хэн ч биеэ хамгаалах дохиолол гэж анзаарахгүй. Мэдээж өөрийн гар хүрч болох газарт байршуулбал тохиромжтой. Харин аюултай байдалд орсон тохиолдолд дээд хэсэгт байрлах гогцоог татсанаар LED гэрэл анивчин 120db буюу асаж байгаа мотоциклийн чимээ шиг чанга дуугардаг байна. Энэ нь ойролцоогоор арван метрийн зайнд сонсогддог аж. Дохиолол дуугарснаар ойр орчимд тань явсан хүмүүс аюулд орсныг тань мэдэх, эсвэл танд зугтах боломж гарах боломжтой гэнэ. Харин эл төхөөрөмжөө чимээгүй болгохын тулд татсан гогцоогоо буцааж хийх ёстой. Өөрөөр хэлбэл таныг аюулгүй болох хүртэл уг төхөөрөмж зогсохгүй дуугарсаар л байна гэсэн үг. Зөвхөн бага насны хүүхдүүд гэлтгүй хэн бүхэнд тохиромжтой эд юм байна. Энэхүү хэрэгслийг Монголын сүлжээ дэлгүүрүүдэд худалдаалж эхэлсэн бөгөөд үнийн хувьд 15 мянган төгрөг.
Эцэг, эхчүүд хүүхдийнхээ аюулгүй байдлыг хангах нэмэлт төхөөрөмжүүдийг өргөнөөр хэрэглэх болжээ. Эдгээр нэмэлт төхөөрөмжүүд нь бугуйвч, хүзүүний зүүлт, цаг гэх мэт олон янз байдаг. Жишээ нь, “Smart GPS” бугуйн цаг нь таныг хүүхэдтэйгээ илүү ойр, холбоотой байх боломжийг олгоно. Энэхүү ухаалаг цаг нь хүүхдийн аюулгүй байдлыг хангах ослын товчтой бөгөөд байршил тогтоох, утсаар ярих, дуут болон текстэн мессеж илгээх, Wechat-д холбогдох зэрэг давуу үйлдлүүд хийх чадвартай. Мөн зураг авах, гар чийдэн асаах зэрэг нэмэлт үйлдлүүдтэй юм байна. “Unitel”, “Mobicom”-ын сим карт тохирох бөгөөд 10-15 хүний дугаар хадгалж, дуудлага хийх, хүлээн авах боломжтой аж. Хамгийн чухал нь таны хүүхэд аюулд орвол ослын товч дээр дарахад л утсанд тань дохио өгөх шидтэй гэсэн үг. Үүний тулд та дээрх үйлдэл бүхий бугуйн цагийг гар утастайгаа тусгай аппликейшны тусламжтайгаар холбоход л хангалттай юм. Холболт хийснээр та хүүхдийнхээ байршлыг тогтоогоод зогсохгүй аюулд өртсөн байгаа эсэх, бугуйн цагаа салгасан тухай гээд бүхий л мэдээллийг мессежээр хүлээн авах юм.
Хэрэв аюулд өртсөн байна гэх дохио ирвэл өөрөө очих, эсвэл ойрхон байгаа хүмүүс, ангийн багш, нийгмийн ажилтан зэрэгт дуулгаж цаг алдалгүй арга хэмжээ авах боломжтой юм. Зөвхөн бага насны хүүхдүүд гэлтгүй охид, эмэгтэйчүүдэд зориулсан байршил тогтоогч ч байдаг аж. Мөн өндөр настнуудад зориулсан зүрхний цохилт хэмжигч, аюулгүй байдлыг хангах ослын товч, байршил тогтоогчтой ухаалаг бугуйн цаг бий. Эдгээрээс гадна утсаар ярих, дасгал хөдөлгөөн хийх, эм уух цагийг сануулах зэрэг нэмэлт үйлдлүүдтэй гэсэн. Эдгээр ухаалаг бугуйн цагуудыг “Grand plaza” дэлгүүрт 52-110 мянган төгрөгийн хооронд худалдаалж байсан.
Сурагчид төдийгүй эмэгтэйчүүдийн цүнхэнд байхад илүүдэхгүй бие хамгаалах авсаархан зэвсэг бол нулимс асгаруулагч юм. Уруулын будгаас ялгаагүй хэлбэр хийцтэйгээр үйлдвэрлэдэг болсон нь авч явахад тун тохиромжтой. Манайд энэ төрлийн хэрэгслүүдийг худалдаалдаг тусгай зөвшөөрөл бүхий дэлгүүрүүд цөөнгүй бий. Нулимс асгаруулагч хэмжээнээсээ хамаараад үнийн хувьд 10 мянган төгрөгөөс эхэлдэг.
Дараагийн биеэ хамгаалах хэрэгсэл бол цахилгаан болон энгийн бороохой байдаг. Охид, эмэгтэйчүүдэд зориулсан жижиг хэмжээтэй бороохойг цүнхэлж явахад танд тийм ч их түвэг удахгүй. Монголд төрөл бүрийн цахилгаан болон энгийн бороохой худалдаалдаг бөгөөд үнийн дүн 25 мянган төгрөгөөс эхэлнэ. Гэхдээ манай орны хувьд хүчний байгууллагууд болон тусгай зөвшөөрөл бүхий иргэд л нулимс асгаруулагч, амьсгал боогдуулагчаар цэнэглэсэн буу, цахилгаан бороохой зэргийг хэрэглэх боломжтой байдаг. Энгийн иргэдэд хэрэглэх зөвшөөрөл одоогоор байдаггүй юм байна. Харин гадны орнуудад сурагчид болоод эмэгтэйчүүдийг нулимс асгаруулагч биедээ авч явахыг зөвшөөрдөг байна. Тухайлбал, Америкийн Умард Каролина мужийн Роуэн тойргийн сургуулиуд сурагчдадаа бие хамгаалах зорилгоор биедээ нулимс асгаруулагч хийн баллон авч явах дүрэмтэй аж. Мэдээж сурагчид зөвхөн биеэ хамгаалах зорилгоор л ашиглах ёстой. Энэ дүрэм журмын дагуу хэрэглээгүй тохиолдолд сурагчид шийтгэл хүлээдэг байна.
Үүнээс гадна Энэтхэгт бэлгийн хүчирхийллээс сэргийлэх зорилготойгоор онцгой жинс зохион бүтээжээ. Энэхүү жинсийг өмссөн охид эмэгтэйчүүд ямар нэгэн байдлаар хүчингийн хэрэгт өртвөл жинснийхээ дээд хэсэгт байрлах электрон товчлуурыг дарах хэрэгтэй аж. Ингэснээр хамгийн ойр орших цагдаагийн хэсэгт дохиолол дамжуулж чадах гэнэ. Энэтхэгийн Уттар Прадеш мужийн Варанаси орчмийн 200 гаруй газруудад байрлах цагдаагийн хэлтсүүдэд уг дохиолол хүрэх чадалтай юм байна. Харин жинсэнд байрлуулсан электрон товчлуур нь зайгаар ажиллах бөгөөд гурван сар цэнэгээ хадгалах чадвартай байна.
Энэ мэтчилэн бие хамгаалах төхөөрөмжүүд цөөнгүй бий. Гэсэн хэдий ч танд өөрийгөө аюулаас хамгаалах багахан заль байхад илүүдэхгүй нь мэдээж. Цагдаагийн газраас ч тэр гэнэтийн халдлагад өртөхөөс сэргийлсэн зөвлөгөөнүүдийг гаргасан байдаг. Юуны өмнө орой үдэш явахдаа аль болох гэрэлтэй, олон хүнтэй газраар явах, сэжиг бүхий хүн ойр хавьд тань байвал гудамж, орц, цахилгаан шат руу орохоо түр азнаарай. Шөнө орой такси, машинд суухдаа дугаарыг нь заавал харж ойр, дотны хүмүүстээ явуулах, бусдад мэдэгдэж утсаар ярих хэрэгтэй. Энэ нь таныг эрсдлээс аврах нэг арга юм. Бүсгүйчүүд ихэвчлэн ороолт зүүх нь элбэг байдаг. Энэ тохиолдолд ороолтныхоо үзүүрийг хувцсан дотроо заавал хийж заншаарай. Ингэснээр гэнэтийн халдлагын үед таныг боох зэрэг үйлдлээс сэргийлэх давуу талтай юм. Мэдээж эцэг, эхчүүд хүүхдүүддээ тавих анхаарал халамжаа ямар ч үед сулруулахгүй байх нь хамгийн чухал болох талаар Цагдаагийн газраас анхааруулжээ.