“Багшийн цалин нэмэх түр хороо”-ноос өнөөдөр дахин сануулах ажил хаялт зарласан билээ.
Өмнөх ажил хаялтад нийслэлийн ЕБС 43 хувьтай, сургуулийн өмнөх боловсрол 28 хувьтай, улсын хэмжээнд ЕБС 56 хувь, сургуулийн өмнөх боловсрол 23 хувьтай оролцсон байна.
Ингээд улсын хэмжээнд 654 сургуулиас 384 нь ажил хаялтад оролцсон аж. Өнөөдрийн ажил хаялт 08:00 цагаас эхлэх бөгөөд 17:00 цаг хүртэл үргэлжлэх юм.
Боловсрол Судлалын доктор А.Санжмятав-аас ажил хаялтын талаар тодруулаа.
-Өнөөдөр 08:00 цагаас эхлээд багш нар хугацаатай ажил хаялт зарласан. Улсын хэмжээнд хэдэн багш оролцож байна вэ?
-Багш нарын ажил хаялт нийслэлийн хэмжээнд 90 хувьтай бол орон нутгийн хувьд зарим аймгийн сургуулиуд нэгдэж оролцож байна. Сургуулийн захирлуудыг засаг дарга нар нь “Багш нараа дуугүй ажлын хийлгэ тэгэхгүй бол ажлаас нь халан” гэх дарамт, шахалт их байна гэж мэдэгдсэн. Зарим нэг талаас эцэг эхчүүд ажил хаялт зарлан гэдгээ мэдэгдэлгүй ажил хаялт зарласан тохиолдол гарсан. Энэ нь юу гэвэл эцэг, эхчүүдэд мэдэгдэж хүүхдүүдийг хүлээлгэн өгч гарын үсгийн зуруулах ёстой байдаг. Тодорхой хэмжээний багш нар ажил хаялтанд оролцож чадахгүй боловч бид нарыг дэмжиж байгаа гэдгээ албан ёсоор мэдэгдсэн. Монголын улсын хэмжээнд 100 хувь ажил хаялт зарлаж чадахгүй байгаа ч гэсэн цалин нэмүүлэх ажил хаялтыг бүгд дэмжиж байгаа гэж болно.
–Багш нарын цалинг эдийн засаг, төсвийн боломжтой уялдуулан шийдвэрлүүлэхээр ажиллаж байгаа гэсэн хариу засгийн газрын хэрэг эрхлэх газраас мэдэгдсэн. Яагаад үргэжлүүлэн ажил хаялт зарлаад байна вэ?
-Өнөөдөрийн байдлаар албан ёсны хариу өгөөгүй байна. Цахим ертөнцөөр 1600000 мянган төгрөгний цалинг 2017, 2018 оны төсвийн тодотголоор шууд суулгах хүсэл тавьсан гэх ташаа мэдээлэл яваад байна. 2017, 2018, 2019, 2020 онд үе шаттай нэмээд энэ хэмжээнд хүргээд өгөх хүсэлт өргөн барьсан. Өнөөдөр эдийн засгийн хүндрэлтэй байдлыг хүн бүхэн ойлгож мэдэрч байгаа байх. Гэхдээ өнөөдөр бидэнд ирүүлсэн албан бичиг дээр бол гуч орчим хувь нэмэх боломжийг эрэлхийлж хайж байгаа гэсэн тодорхойгүй мэдээлэл ирүүлсэн. Өмнө цалин нэмүүлэхэд нэмэх хугацаанд нь хагасаас бүтэн жилийг зарцуулахад тэр үед нь нь юмны үнэ өсөж эргээд үндсэн цалин дээрээ ирээд байгаа юм. Одоо монголын хөгжлийн гол асуудал бол боловсролын салбар гэтэл үүнийг орхигдуулж байна. Үндсэн хуулын 2 дугаар бүлгийн 16 дугаар зүйл дээр “Хүн бүр сурч боловсрох эрхтэй гэсэн заалттай” байдаг энэ заалт маань зөрчигдөөд байгаа юм. Учир нь хүүхдүүд маань боловсролыг зуун хувь эзэмшиж чадахгүй, яагаад гэвэл багш нар нь ажилдаа зуун хувь сэтгэл ханамжгүй учраас сурагчид тэр хэмжээнд мэдлэг боловсрол авахгүй байна. Өнөөдөр маш энгийн жишээ бол бага, дунд ангийн багш нар 30-35 хүүхэдтэй ажиллана гэж заацан байхад, 60-70 хүүхэдтэй ажиллаж байна. Ачааллыг нэг дахин нэмэгдүүлэхэд тэр хүүхэд зуун хувь боловсрол эзэмшихэд хэцүү асуудал энэ нь боловсролын хуулын сурч боловсрох эрх алдагдаж байгаа юм. Хүүхдүүд бол монголын улсын ирээдүйг авч явах боловсон хүчин юм. Багш нарын гол шаардлага нь багш нарын сайн ажиллах, илүү бүтээлтэй байх зүйл нь нийгмийн баталгаа буюу цалин хангамжаар хэмжигддэг гэж 40 мянга гаруй багш нар хоёр сарын хугацаанд илэрхийлээд байна. Багш нар туйлдаж эцэстээ хугацаатай ажил хаялт зарласан.
-Өнөөдөрийн хувьд албан ёсны хариу өгөхгүй бол цаашид ямар тэмцэлийн хэлбэрт шилжих вэ?
-Үйлдвэрчиний эвлэлийн хороотой хамтарч гурван талд хэлэлцээрээр олон улсын шүүхд хандах маргааныг эхлүүлэнэ. Энэ хугацаагүйгээр цалинтай ажил хаялт зарлах нөхцөл нь бүрдэж байгаа юм. Иймээс өмнө төр засаг маань ойлгохгүй, мэдэхгүй байгаа бол сануулах ажил хаялт зохион байгуулж байгаа юм. Магадгүй эрх баригчид томчуудын хүүхдүүд улсын сургуульд явдаггүй учраас мэдэхгүй байх шиг байна.
Б.ҮРЖИГ