Монгол Улсын ардын жүжигчин, Төрийн шагналт С.Гончигсумлаагийн нэрэмжит Монголын хөгжмийн ууган сургууль болох Монгол Улсын Консерватори байгуулагдсаны 80 жилийн ой энэ онд тохиож байгаа билээ. Тэртээ 1937 онд Уран сайхны сургууль нэртэйгээр үйл ажиллагаа явуулж эхэлсэн тус сургууль нь сургалтын агуулга, хөтөлбөр, чанараараа олон улсын жишигт хүрсэн Хөгжмийн дээд сургууль буюу Консерватори болоод байгаа юм. Харин тус сургуулийн 80 жилийн ойд зориулж тус сургуулийг төгссөн үе үеийн рок попын уран бүтээлчид “Миний хөгжим бүжиг” тоглолт зохион байгуулахаар болжээ. Энэ сарын 15-ны өдөр “UB PALACE”-ын концертын их танхимд болох тус тоглолтод “Соёл Эрдэнэ”, “Титэм”, “Хар сарнай”, “Камертон”, “Сүнс”, “Киви”, “Спайк”, “Гурван охин” хамтлаг Б.Маралжингоо, С.Сэрчмаа, Б.Чинбат гэх мэт уран бүтээлчид ая дуугаа өргөх аж. Ингээд “Камертон” хамтлагийн дуучин Л.Ган-Эрдэнэтай ярилцлаа.
-“Камертон” хамтлагийн уран бүтээлчид яах аргагүй Монгол Улсын Консерваториас урган гарсан үндэс мөчир шүү дээ. Сургуулийнхаа ойд ямар уран бүтээлээр оролцохоор зэхэж байгаа бол?
-“Камертон” хамтлаг тасралтгүй 22 жилийн турш үзэгч, сонсогчдынхоо сонорыг мялаасаар иржээ. Энэ хугацаанд манай хамтлагийнхан Төрийн соёрхолт, “Алтан гадас” одон, Монгол Улсын соёлын тэргүүн зэрэг эрхэм хүндтэй шагналаар энгэрээ мялаасан байна. Энэ бол яалт ч үгүй Хөгжим бүжгийн коллеж буюу Монгол Улсын Консерваторийн маань эрдэмтэн багш нарын ач гавьяа юм. Мөн сургуулийн орчин, хамт олны минь хичээл зүтгэл, хөдөлмөрөөр бид энэ зэрэгтэй явж байгаа. Харин энэ сайхан сургууль маань байгуулагдаад хэдийнэ 80 жилийн түүхийг бичжээ. Тиймээс хамтлагийнхаа нэрийн өмнөөс сургуулийн нийт хамт олон, үе үеийн төгсөгчдөд ойн мэндийг хүргэе. Мэдээж манай “Камертон” хамтлаг бүрэн бүрэлдэхүүнээрээ сургуулийнхаа ойн тоглолтод оролцоно. Харин ямар уран бүтээлээр үзэгчдэдээ бэлэг барихаа хараахан шийдээгүй байна. Ямартай ч бид сургуулийнхаа ойд зориулсан “Миний хөгжим бүжиг” тоглолтоо үзэгчдийг байлдан дагуулсан, чанартай хийхийг хичээж байгаа. Энэхүү тоглолтод оролцох үе үеийн рок попын төлөөлөгчид маань ч мөн адил тийм хүсэл, тэмүүлэлтэй байгаа нь дамжиггүй. Хэдий сургуулийн төгсөгчид ч гэсэн бид нар өрсөлдөгчид. Тэгэхээр сургуулийнхаа ойд хамтлаг, дуучид ямар дуу, хуур өргөх нь гэнэтийн байвал сонин шүү дээ.
-Тийм өрсөлдөөн байгаа учраас чанартай, сайн хамтлаг дуучид олонтаа төрөн гарсан байдаг байх…
-Тийм шүү. Бүр нэгдүгээр ангиасаа эхлээд л найзтайгаа өрсөлдөөд явчихдаг. Тийм учраас найзуудыгаа өрсөлдөгч гэдэг нүдээр хардаг.
-Тэгвэл таны хамгийн хүчтэй өрсөлдөгч хэн байв?
-Би өрсөлдөгчгүй. (инээв) Учир нь би сайн сурагч байсан л даа. Гэхдээ нэг дутагдал нь залхуу. Аливаа зүйлийг тулгаж хийдэг. Хичээлээ, хөгжмөө давтаад байгаа хэрнээ муу дүн авдаг хүүхэд байдаг. Миний хувьд давтахгүй хэрнээ шалгалтаа сайн өгчихдөг л байсан. Би Хөгжим бүжгийн коллежийн хийлийн ангийг төгссөн л дөө. Мэргэжлийн дуучин биш хөгжимчин хүн юм. Манай ангид маш сайн хийл тоглодог хүүхдүүд цөөнгүй байсан шүү. Тэдэнтэйгээ их өрсөлддөг байж билээ. Тухайн үед цаг зав тун бага. Ерөнхий боловсрол, мэргэжлийн хичээл ордог болохоор арга ч үгүй биз. Өглөө гараад л орой ирдэг байж билээ. Ер нь Хөгжим бүжгийн коллеж маань хүүхдүүдэд цагийг үр бүтээлтэй өнгөрүүлэх, цаг сайн барих тухай маш сайн зааж, үлгэрлэж чаддаг. Энэ нь миний амьдралд маш их ач тусаа өгсөн. Мөн хүүхдийн чөлөөтэй сэтгэн бодох чадварыг дээшлүүлэх, хүнлэг сайхан сэтгэлтэй болоход хувь нэмрээ оруулж чаддаг гэдэгт би бүрэн итгэлтэй байдаг юм. Дээрээс нь нэгдүгээр ангид орохдоо л тухайн хүүхэд мэргэжлээ сонгоод орчихдог. Тэгэхээр олон давуу талтай л даа. Инженер, багш, химич болох уу гэж эргэлзэхгүйгээр зөвхөн сонгож орсон мэргэжилдээ л зорьж, тэмүүлж, сайн байхын тулд мэрийдэг юм. Энэ бүх зүйлс багш нартай минь салшгүй холбоотой. Үнэхээр чадварлаг багш нар олон бий. Би Баярсайхан багшийн шавь л даа. Ер нь л их чанга хүн шүү. Одоо ч харахаар айдаг юм.
-Харин “Камертон” хамтлагийн гишүүдийг дуучин болоход хөгжмийн зохиолч Л.Тайванбатын үүрэг чамгүй их байсан. Энэ тухайд?
-Бид чинь хөгжимчин хүмүүс. Харин хамгийн том зорилго болоод бэрхшээл маань сайн дуучин болох байсан. Хоёр жилийн турш л өглөөнөөс орой хүртэл бэлтгэл хийсэн дээ. Түүнээс хойш алхам, алхмаар сайжирсан. Миний хувьд өөрийнхөө хоолойг хийл хөгжим л гэж бодсон л доо. Хөгжим тоглох, дуулахын адил зүйл нь зүрх сэтгэлээ зориулах. Нот хараад дуулах, зүрх сэтгэлээсээ дуулах хоёр тэс ондоо байдаг. Бид зүрх сэтгэлээсээ дуулж чадсан учраас үзэгч, сонсогчдын минь ч гэсэн зүрхэнд хүрч чадсан юм болов уу гэж боддог юм. Мэдээж Л.Тайванбат ахын минь хувь нэмэр маш их. Энэ хүн миний төрсөн ах л даа. Тиймдээ ч бидэнд их ойр, дотно байдаг байлаа. Нууж, хаахгүйгээр бидэнд зөвлөнө. Энэ хүний хийсэн, ажилласан олон сайхан уран бүтээлүүд байдаг. Одоо ч гэсэн хийсээр л байгаа. Бидний хувьд Тайвнаа ахыгаа маш их хүндэлж явдаг. Энэ хүний ачаар л бид өдий зэрэгтэй явж байна.
-Зааж, сургахын зэрэгцээ зэмлэх үе ч байсан биз?
-Оддын өвчин гэж хэлдэг л дээ. Энэ өвчнөөр бид дөрөв өвчилсөн. Сүүлдээ бүр дөрвөн биендээ ч оддын өвчнөө гаргасан. Бие биетэйгээ дуугарахгүй явж байсан ч үе бий. Тэгтлээ л од болж байлаа шүү дээ. Харин тэр үед бидэнд гар хүрдэг, зөвлөгөө өгдөг хүн нь Тайвнаа ах. Тайвнаа ахаас өөр хэний ч үгийг сонсохгүй. Бүр хэний ч үгийг шүү. Ерөнхийлөгч хэлсэн ч тоохооргүй байсан байх. Хүн тийм л болчихдог юм билээ. Хүнтэй дуугарахгүй дээгүүр хараад өнгөрнө. Дараа нь тэр бүхнийг нь Тайвнаа ах л засаж, залруулна. “Яахав дээ. Жоохон хүүхдүүд юм чинь. Одоохондоо юугаа ч мэдэхгүй байна. Удахгүй зүгээр болчихно” гэх зэргээр хүнийг аргалж, аргаддаг байсан байгаа юм л даа. Бид нар тэрийг мэдэхгүй. Эргээд өөрсдийгөө бодохоор инээдтэй санагддаг шүү.
-“Камертон” хамтлаг хамгийн сүүлд “Хязгааргүй” хэмээх цомгоо гаргасан байх аа…
-Тийм шүү. “Камертон” хамтлаг маань шинэхэн цомгоо өлгийдөн аваад байна. Харин энэхүү “Хязгааргүй” хэмээх цомогт маань багтсан хоёр дуугаа саяхан дүрсжүүллээ. Мөн тун удахгүй дахин хоёр дуугаа дүрсжүүлэхээр зураг авалтдаа ороод явж байна даа. Сонирхуулахад, би нэг зүйлийг сайн ойлгоод байгаа юм. Юу вэ гэхээр хамтлагийн маань дуунууд Youtube сувагт маш их хандалт авсан байдаг л даа. Зарим нь бүр давтагдсан тоогоор таван сая орчим хандалт байх жишээтэй. Гэсэн ч “Би чамд хайртай”, “Хайрлая чамайгаа”, “18 нас” гэх мэтчилэн хит дуунуудыг минь хэзээ ч гүйцдэггүй. Ер нь хандалт сайтай байгаа дууг тайзан дээр гараад дуулахаар үнэхээр хандалттай байсан эсэх нь эргэлзээтэй болоод ирдэг л дээ. Бид нар ч сүүлдээ үнэхээр цахим орчинд хандалттай ч тайзан дээр дуулагдах болоогүй байна гэдгийг мэдэрдэг болчихсон. Тэгэхээр би Youtube сувагт итгэдэггүй юм.
-Та ганцаарчилсан уран бүтээлдээ хэдийнэ ханцуй шамлан орж хэд, хэдэн цомгоо гаргаад амжсан. Харин сүүлийн үед ямар уран бүтээл дээр ажиллаж байна вэ?
-Би уянгын дууг сонсох бас дуулах их дуртай. Тэгэхээр цаашид уянгын дуу дуулах бодолтой байна. Тэр дундаа монгол аялгуутай уянгын дуу их сайхан санагдаад байгаа. Уул нь энэ одоохондоо нууц байх ёстой юм шүү дээ. (инээв)
-Хамтлагийн тань гишүүн Г.Мэнд-Амар “Яг түүн шиг” шоунд оролцсон. Энэ шоунд оролцож байсан хүний хувьд ямар үнэлэлт, дүгнэлт өгч байв даа?
-Манай Мээдээ маань яах аргагүй чадварлаг оролцогчдын нэг байсан. Бид маш их дэмжиж байлаа. Гэхдээ шүүгч нар жаахан дараад байна уу даа гэж анзаарсан. Яахав Мээдээ маань их юм үзсэн, өчнөөн шагнал урамшуулал хүртэж байсан болохоор дараад байсан байж болох юм. Гэхдээ тэмцээн бол тэмцээн шүү дээ. Миний бодлоор хоёр ч дугаарт түрүүлчихсэн байсан юм бишүү гэж бодогдсон. Би ч бас өөрийнхөө “Gangnam style” дууг дуулснаа хараад түрүүлэхээр л байж дээ гэж харсан шүү.
Нээрээ хүмүүс “Камертон”-ыхон Мээдээг дараад байсан юм бишүү” гэх нь цөөнгүй байсан. Манай Мээдээ бол амьд хөгжмөөр ярих юм бол контур басс шүү дээ. Ийм хоолойтой хүн угаасаа л Монголд гарын таван хуруунд багтахаар байдаг. Ийм дуучинтай учраас манай “Камертон” хамтлаг азтай юм байхгүй юу. Хэрвээ Мээдээгүйгээр манай хамтлагийнхан дуулах юм бол гурван охин гарч ирээд л дуулж байгаа юм шиг сонсогдоно. Тийм шингэн болчихдог. Мээдээ ороод ирэнгүүт л эрчүүд дуулж байгаа юм шиг сонсогдоно шүү дээ.
-Ингэхэд таны онцлог зан чанар юу вэ?
-Би юуг ч нууж, далдлах дургүй. Сайхан бол сайхан, муухай бол муухай гээд л хэлчихдэг. Юу гэж бодох нь тэр хүний дур. Би хүнд ая тал засаж чаддаггүй. Энэ миний хамгийн том дутагдал. Бас нэг талаараа давуу тал ч байж болох юм.