Бага байхад хонь хяргах гэж хэцүү, лайтайажил байв. Аагим халуунд, наадмаас өмнө хийдэг хэдэн хонио ноосноос нь салгах ажил л хангал эмнэг адуу сургахаас долоон дор. Тольтын голынхоо зүлгэн дээр хонио тууж ирээд хашчихна. Шинэ ногоонд цадаад ноос нь хөндийрчихсөн эм хонь, төлөг, шүдлэн эр хонь гээд бүгдийг нь хөлдөж гаргаад гурван хөлийг нь бооно. Хоёрдугаар ангиа төгссөн тэр зун хүний өөрийн гэсэн олон хонийг ноосноос нь салгах гэж өдөржин хөлдөж чирээд ядарсан гэж жигтэйхэн. Хамт хонь хөлдсөн айл саахалтын жаалууд ч үнэндээ үгээ хэлж, эхнээсээ сунаж унаад жигтэйхэн. Бид хэн хэнээсээ ялгарахааргүй бие жижигтэй, туранхай ч байж. Эр хонь барьж авах гэж хөлнөөс нь шүүрч аваад хаагаа ханзартал угз татуулаад нүүрээрээ газар шааж унана. Нутгийнах нар, аав, ээж яаж ч магтаж хөөргөөд үнэндээ хамаг хүч чадал барагдчихаад унжийсан амьтад суугаад байлаа. Томчууд “Хэдэн хүүхдүүд ч ядарчихсан байна. Өнөөдөртөө ингээд дуусгая” гэж байтал нэг машин гэрийн гадаа зогсов. Хотоос манай нутагт амрахаар ирсэн хүмүүс байв. Машинаас бидний үеийн бололтой нэгэн охин буугаад ирлээ. Хотын охин харсан бидний нүд сэргээд ирж байгаа юм. Нэг мэдсэн нөгөө охинд бяр чадлаа харуулах гэсэндээ хоорондоо уралдаад л, хамгийн том биетэйгээс нь шилж байгаад л хөлдөөд байгаа. Юун угз татуулж хамраараа газар шаах. Нас бие гүйцсэн эр хонийг хуу татаж, чирч гаргаад хэний ч туслалцаагүй хөлийг нь боочихож байгаа юм. Тэр охиныг хараад бидний хэдэн жаал юу болов гэмээр бяр чадал орсон юм. Байгалийн бодгалийн хуулиар эсрэг хүйстнээ харах нь өөрчлөлт авчирдаг нь энэ буюу.
Э.ХҮРЭЛБААТАР