Монгол Улсын сайд М.Энхсайханаас дараахь тодруулгыг авлаа.
-Таван толгойн хэлэлцээний завсарлага хэзээ дуусах вэ. Хэзээнээс үргэлжлэхээр байна…
-Ажлын хэсэгтэй хийж буй хэлэлцээр завсарласан байгаа. Санаанд багтахгүй гэрээ хэлэлцээ урьд өмнө нь байгуулж байснаас үүдэн бэрхшээл үүссэн. Шийдэл нь зөвхөн бизнесийн шийдэл байх боломжгүй тул ажлын хэсгийн эрх хэмжээнээс хэтэрсэн асуудал болж байгаа. Хоёр орны засаг төрийн оролцоо, хүчин чармайлт хэрэгтэй болсон. Тиймээс бид Хятадын талд хандсан. Удахгүй хариу өгнө гэж Элчин сайд нь хэлж байгаа. Энэ долоо хоногт тухайлан ярилцах байх гэсэн хүлээлттэй байна.
-“Чалко”-гийн асуудлыг шийдэж чадахаар байна уу?
-Хоёр арга зам байгаа байх. Нэгд, “Чалко”-д төлөх 150 сая ам.долларын өрөө төлж, гэрээгээр хүлээсэн нүүрс нийлүүлэх үүргээ таван жилээр биелүүлэх. Энэ нь өрөө төлснөөс хойш энэ үүргээ биелүүлнэ гэсэн үг. Бүх зүйл одоо байгаагаараа үлдэх, эсвэл Зүүн Цанхийг Консорциумд түрээсээр ашиглуулах. Үүнийхээ хариуд өр төлбөрөө Консорциумд хариуцуулах гэсэн хувилбар бий. Нэгдүгээр хувилбар нүүрсний үнэ унасан зах зээлийн тааламжгүй нөхцөлд үнэндээ хэцүү харагдаж байгаа. 150 сая ам.долларын үнэ бүхий нүүрсийг олборлож, нийлүүлэхийн тулд 150 сая ам.долларын зарлага гаргах хэрэгтэй. Зах зээл ингэтлээ уначихаад байна. Одоо ч унасаар байгаа. Засгийн газрын хичээгээд байгаа зүйл нь хоёр дахь хувилбар. Өөрөөр хэлбэл Тавантолгой төслийг урагшлуулах. Зах зээл дандаа ийм муу байгаад байхгүй байлгүй дээ гэсэн өөдрөг төсөөлөл дээр бид ажиллаж байгаа юм.
-Таван толгойд Хятадын Төрийн зөвлөлийн шийдвэрийг хүлээж байна гэж та ярьжээ. Үүнийг чинь зарим хүн Тавантолгойг УИХ-аар шийдүүлэхгүй хэрнээ Хятадын Төрийн зөвлөлөөр шийдүүлэх гэж байна гэж шүүмжилж байна. Та нарийн учрыг нь тайлбарлаад өгөөч?
-Тайлбар маш энгийн. Манайд Засгийн газар гэж нэрийддэг байгууллагыг Хятадад Төрийн зөвлөл хэмээдэг юм. Хятадын Засгийн газрыг албан ёсных нь нэрээр Төрийн зөвлөл гээд хэлчихээр учир мэдэхгүй хүмүүс УИХ-тай адилтгах байгууллага гэж эргүүтээд байна лээ. Тавантолгойн асуудал их дээшээ яваад Засгийн газрын түвшинд шийддэг асуудал юм. УИХ-тай адилтгах Хятадын байгууллага нь Бүх Хятадын Ардын төлөөлөгчдийн хурал эсвэл, тус хурлын чөлөө цагт үйл ажиллагаа эрхэлж байдаг байнгын хороо юм. Монголд Засгийн газар нь УИХ-д ажлаа тайлагнадаг бол Хятадад Төрийн Зөвлөл нь БХАТХ болон Байнгын хорооны өмнө ажлаа тайлагнадаг. Тавантолгой төсөл хоёр орны харилцааны чухал төсөл гэж бодож байна. Монголын Засгийн газар, Хятадын Төрийн Зөвлөл нь Тавантолгойн асуудлаар хоёр орны харилцаанд харилцан ашигтай байх шийдэл олно гэж бодож байна. Хаа газар төр төмбөгөр, ёс ёмбогор юм чинь тодорхой цаг хугацаа шаардагдах нь гарцаагүй.
Я.МӨНГӨНЦЭЦЭГ