“Ньюанс” хамтлагийн ахлагч, дуучин М.Амарсанаатай ярилцлаа.
-“Ньюанс” хамтлаг жил бүр театрын баяраар тоглолтоо хийдэг. Харин энэ жил харьцангуй эрт хийж байна шүү?
-Манайх ихэнх тоглолтоо гуравдугаар сарын 25, 26-нд хийдэг байлаа. Энэ удаа харин арваннэгдүгээр сарын 18, 19-нд ДБЭТ-ын тайзнаа тоглох гэж байна. Мэдээж хэрэг жил бүрийн тоглолт онцлогтой болдог. Энэ жил бид анх удаа нэг нэгээрээ дуулах гэж байгаа. Дуучин хүний хоолойн цараа, хамтлагтаа ямар үүрэгтэй дуулдаг вэ гэдгээ нэг бүрчлэн харуулна. Манай хамтлаг байгуулагдаад арван гурван жил боллоо. Энэ хугацаанд бид нэг ч удаа ганц, ганцаараа дуулж үзээгүй. Мөн бидний тоглолтыг үзэхээр ирсэн хүмүүс тайз, гэрэлтүүлэг ямар болж вэ гэдгийг онцгойлон хардаг. Тиймээс их өвөрмөц тайз зассан. ДБЭТ-ын ерөнхий зураач Ганбаатар зургийг нь гаргалаа. Энэ хүн манай бүх л тоглолтын тайзны шийдэл дээр ажилладаг.
–Үзэгчдээ улаан хивсээр алхуулан угтаж авдаг. Бас дарс шимсэн шигээ танхим руу орох үзэгчид ганцхан танай тоглолтын үеэр харагддаг?
-Аливаа нэгэн арга хэмжээний оролцогчид буюу дуучин, жүжигчин хүмүүс өөрсдөө улаан хивсээр алхдаг. Харин манайх үзэгчдэдээ хүндэтгэл үзүүлэх үүднээс ийн угтдаг юм. Энэ жил ч бас угтах үйлчилгээ бий. Улаан дарс сонгодог утгаараа бидний тоглолттой нийцдэг. Дээрээс нь цэвэр ус, сайн чанарын ундаагаар ирсэн хүн бүрийг дайлдаг байгаа.
–Түрүүн хамтлагийн гишүүд тусдаа дуулна гэж ярилаа. Анзаараад байхад гишүүд тусдаа дуулаад эхлэхээр хамтлаг тарахын дохио болоод байх шиг ээ?
-Тийм юм байхгүй ээ. Бид нар энд тэнд очоод ганцаараа дуулж байсангүй. Байлаа ч маш ховор байх. Хамтлаг байгуулагдсан цагаасаа хойш байнга л хамт байсан. Цаашдаа ч хамтдаа байна. Яахав хувь уран бүтээлчийн үүднээс дуулахыг хүсдэг бүтээл гэж бий. Тэр боломжийг л энэ удаагийн тоглолтоороо хангаж өгч байгаа юм. Үзэгчдэд ч бас сонин байх болов уу.
–Тасалбар ямар үнэтэй байх вэ?
-Аль болох уян хатан үнэ тогтоосон. Суудлын зэрэглэлээсээ хамаараад 20, 40, 60 мянган төгрөгийн үнэтэй.
–Тоглолт ямар нэртэй вэ. Дандаа л гадаад нэр өгдөг?
-Энэ удаад бас гадаад нэр өгсөн. “Гранада” гэж. Дууны нэр л дээ. Дэлхийн тенор хоолойтой дуучдын ур чадварыг шалгадаг том бүтээл. Ерөөсөө л их эрч хүч мэдрэгдэнэ. Латин Америк маягийн стильтэй, Мексикт зохиосон дуу. Тоглолтоо эрч хүчтэй байлгая гэсэн үүднээс ингэж нэрлэсэн.
–Танайх анх байгуулагдаж байхдаа ДБЭТ-ын дэргэдэх хамтлаг байсан. Одоо хэвээрээ юу. Ер нь яагаад театрын дэргэдэх хамтлаг болчихсон юм бэ?
-Бид нар 2001 онд СУИС-ийг дуулаачийн мэргэжлээр төгсөж байлаа. Дөнгөж төгссөн залуучууд ДБЭТ-т орсон. Удаа ч үгүй байтал шинэ жил боллоо. Тэрүүгээр бидний дөрвөн залуу мэндчилгээ дэвшүүлэхээр болсон юм. Тэгээд л өөрсдийгөө хамтлаг гээд, мэндчилгээ гаргасан. Эндээс л хамтлаг байгуулах санаа төрсөн хэрэг. Дараа нь нэг өдөр МУГЖ Г.Эрдэнэбат ах таараад “За та дөрөвт Ньюанс хамтлаг гэж нэр өглөө” гэсэн. Ингэж хамтлаг байгуулагдсан түүхтэй. Театрынхаа дуучид байсан болохоор ДБЭТ-ын дэргэдэх хамтлаг гэж овоглуулсан. Харин театрынхаа дэргэдээс холдоод жил гаруй хугацаа өнгөрлөө.
–Анхны л попера чиглэлээр дуулдаг хамтлаг байлаа даа?
-Тэгэлгүй яахав. Эхний хэдэн жил тайзан дээр гарахад үзэгчид “Больё оо, орооч ээ” л гэж орилдог байлаа. Юун тэр алга ташилт. Нийтийн дуу, рок попоо л сонсдог байсан цаг. Одоо харин өөр болсон шүү. Ийм урсгал байдаг юм байна гэдгийг ойлгочихсон. “Ньюанс”-ыг тайзан дээр гарахыг хүлээдэг болчихож. Энэ бүхэн хүмүүсийн боловсролтой холбоотой л доо.
-“Ньюанс” сонгодог урлагийн хөгжилд хүчин зүтгэж байгаа хамтлаг л даа. Гэхдээ нийтээрээ, үзэгчдээрээ дагаж дуулдаг уран бүтээл хийх болов уу?
-Манай хамтлагийн монгол дуунуудыг үзэгчид дуулна шүү. Эхлээд хүмүүсийн мэддэгээр, үзэгчдийн хэмнэлд тааруулаад дуулж эхэлнэ. Дундаас нь мэдээж хэрэг хүчээ авна шүү дээ. Нэгэнт л тэд биднийг сонсох гэж ирсэн байгаа. Тэгэхээр бид яаж дуулдагаа харуулах ёстой. Бид голдуу жар, далаад оны олны сэтгэлд хүрсэн дууг дуулдаг. Зүгээр нэг аялахгүй, өөрсдийнхөө хэмнэлд оруулж дуулах дуртай.
–Яруу найрагч, хөгжмийн зохиолч дээр очоод захиалсан дуу байдаг уу?
-Цөөхөн дөө. Гэхдээ бас байгаа. Сүүлийн үед уран бүтээлчдэд дуу захиалж байгаа. Ирэх жил дүрсжүүлэх төлөвлөгөөтэй. Том Жагаа ахаас “Дэлхийд ганцхан монгол” нэртэй дуу авлаа. мөн “Харанга”-ын Чука ах “Зөвхөн Монголдоо”-г дуулаач гэсэн санал тавьсан. Өнгөрсөн хавар болсон тоглолтын үеэр нь дуулсан. Энэ мэтээр урын сандаа монгол дуу оруулна. Гэхдээ аль болох дуулаачийн ур чадвар шалгасан бүтээл дээр ажиллахыг эрмэлзэж байна.
–Дуурийн, попера урсгалын дууг дуулахад гадаад хэлний мэдлэг тодорхой хэмжээнд байх ёстой биз?
-Хэлний боловсрол их шаардлагатай юу гэхээр үгүй. Гэхдээ тодорхой ойлголтгүй бол дуудлага, хэллэг зөв сонсогдохгүй. Бид оюутан байхдаа итали хэлийг хоёр жилийн турш судалсан. Орос хэлний ерөнхий ойлголт бий. Ер нь долоо, найман хэлээр уран бүтээлээ туурвидаг. Бүгдийг нь мэднэ гэж хэлэхгүй ч, цайгаа олоод уучих хэмжээнд ойлгоно.
–Орос руу, тэр дундаа Улаан-Үд, Эрхүү рүү их явах юм аа?
-Бид 2012 оны дөрөвдүгээр сараас эхлэн ОХУ руу тоглолтоор явж байгаа. Улиралд бараг гурав, дөрвөн удаа явж байгаа байх шүү. Буриадын ардын жүжигчин Ким Базарсадаев гэж хүнтэй холбогдсоноор хойшоо явах болсон. Энэ хүний соёлын сан гэж байдаг. Тэр газрын урилгаар тоглолт хийж байгаа. Бид нар очоод дуулах л үүрэгтэй. Тоглолтын зохион байгуулалт, маркетингийг нь хийчихсэн байдаг. Үзэгчид ч их сайхан хүлээж авна шүү.
–Тэнд хэдэн хүний суудалтай театрт тоглодог вэ. Тасалбарын үнэ ямар байдаг юм бол?
-Очсон газар бүртээ харилцан адилгүй л дээ. 400-800 хүний суудалтай театрт тоглоно. Тасалбарын үнэ мянган рубль байдаг. Манайхаар 60 орчим мянган төгрөг болдог. Хоёр өдөр тоглоход тасалбарын борлуулалт 100 хувьтай байдаг. Түүнд нь урамшаад тоглоод л байна.
–Европ руу бас яваад ирсэн дээ?
-Тийшээ олон улсын фестивальд оролцохоор явсан юм. Нэлээн хэдэн жилийн өмнө шүү дээ. Тэндхийн үзэгчид их сүрхий. Босоод, дуулаад, баярлаад сүйд болно. Тэгж яваад эх орондоо ирлээ. Тайзан дээр гартал манайхан бүр таг чиг. Тэгэхээр өөрсдийгөө л болохгүй байна гэж боддог юм билээ. Хэдүүлээ нэг л эмоцигүй байна уу, яагаад байна вэ гэж хоорондоо яриад л. Гэхдээ манай үзэгчид хөөрөх үедээ гоё шүү дээ. Сэтгэл нь хөдлөхөөр гадныхнаас илүү гарна уу гэхээс дутахгүй.
–Уран бүтээлийн зүгээс зөвлөгөө өгдөг хүн бий юу. Тэр дууг ингэж дуул ч гэдэг юм уу?
-СУИС-ийн багш нар маань байна. Багш нар дээрээ очоод зөвлөгөө авна. Манай хамтлагийнхан Монголын алтан үеийн гэгддэг уран бүтээлчдийн отгон үеийн шавь нар шүү дээ. Монгол Улсын хөдөлмөрийн баатар, зууны манлай дуучин Ц.Пүрэвдорж, ардын жүжигчин А.Загдсүрэн, Д.Жамьянжав, гавьяат жүжигчин Ц.Түвшинтөгс нарын шавь.
–Танай хамтлагийн гишүүн Өнөрөө одоо хаана, юу хийж байгаа вэ?
-Америкт байгаа. Тэнд сурахаар явсан. Коллежоо төгсөөд хувиараа ажиллаж байгаа. Өнөрөө маань хамтлагаасаа албан ёсоор бол гараагүй. Жил бүрийн тоглолт дээр амжаад ирэхийг хичээдэг. Сүүлд хамтлагийнхаа арван жилийн ойгоор ирж үзэгч олонтойгоо уулзаад явсан. Энэ жил харин амжихгүй бололтой.
–Танайх студи нээсэн гэсэн. Бас дуулаачийн сургалт явуулна гэж сонстлоо?
-Студиэ жилийн өмнө нээсэн. Гайхуулах зүйл гэвэл өөрсдөө бүхнийг хийсэн. Барилгын дотоод засал, интерьерээ өөрсдөө хийсэн. Одоо байнгын үйл ажиллагаатай. Хоёр дахь гэр гэж хэлж болно. Ер нь гэртээ байхаас илүүтэй студи дээрээ байж байдаг юм. Дуулаачийн сургалтын тухайд хараахан амжихгүй л байна. Уг нь санаа бол байгаад байгаа юм. Одоохондоо хойшоо тоглолтоор их явж байна. Тэгэхээр сургалтаа тогтмол явуулж чадахгүй болчихоод байгаа. Ер нь санаа бол байгаа. Түр хойшлуулсан гэж ойлгож болно.
Д.ДОРЖДЭРЭМ