-ЭНЭ ХЭРЭГТ ХОЛБОГДУУЛАН 12 ХҮНИЙГ ЦАГДАН ХОРЬЖЭЭ-
Бусдын дүрд хувилан хулгай хийдэг бүлэглэлүүдийг Улаанбаатар хотын Цагдаагийн газрын Гэмт хэрэгтэй тэмцэх хэлтэст шалгаж эхэлжээ. Хулгайчид эмнэлэгт эмчийн дүрээр, оффист ажилтны дүрээр, наадамд уяач болж очдог байжээ.
ЦАГААН ХАЛАДТАЙ ХУЛГАЙЧ
Дүүргүүдийн Эрүүл мэндийн төв, Халдварт өвчин судлалын үндэсний төв зэрэг эмнэлэгт халад өмсч ороод, хулгай хийдэг бүлэглэлийг Улаанбаатар хотын Цагдаагийн газрын Гэмт хэрэгтэй тэмцэх хэлтэс өнгөрсөн долоо хоногт илрүүлжээ. Тэд хөл хөдөлгөөн ихтэй, олон эмчтэй эмнэлгүүдэд цагаан халад өмсч, нүдний шил зүүж ордог аж. Улмаар эмч нарыг өрөөнөөсөө түр гарах хооронд зөрж орж түрийвч, гар утас зэргийг нь хулгайлдаг байжээ. Мөн өвчтөнүүдийн өрөөгөөр хэсч эзэнгүй тасгаас цэнэглээд орхисон утас, түрийвч зэргийг хулгайлдаг байжээ. Тэр ч бүү хэл таарсан өвчтөнийхөө биеийн байдлыг асууж, зөвлөгөө өгдөг байсан гэнэ. Тэд эмнэлэг, эрүүл мэндийн төвүүдээс гадна Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургуульд сурч байгаа оюутан мэтээр олон оюутантай лекцэнд сууж, анги танхимаар явж хулгай хийдэг байжээ. Одоогоор цагаан халадтай зургаан хулгайчийг саатуулан, Цагдан хорих 461 дүгээр ангид хорьжээ. Тэд зургаан удаагийн үйлдлээр бусдад их хэмжээний хохирол учруулсан байна. Сэжигтнүүд 20-25 насныхан бөгөөд эрхэлсэн тодорхой ажилгүй гэнэ. Зарим нь дээд боловсролтой ч ажил хийдэггүй байжээ. Тэдэнд Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар эрүүгийн хэрэг үүсгэжээ. Тус зүйл ангид “Хулгайн гэмт хэргийг давтан бүлэглэж буюу урьдчилан үгсэж тохиролцсон бүлэг, машин механизм, тусгайлан бэлтгэсэн багаж хэрэгсэл хэрэглэж буюу орон байр, агуулах саванд нэвтэрч үйлдсэн, энэ хэргийн улмаас үлэмж хэмжээний хохирол учирсан, олон тооны мал хулгайлсан бол эд хөрөнгийг хураах буюу хураахгүйгээр хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг тавин нэгээс хоёр зуун тавь дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох, гурваас дээш зургаан сар хүртэл хугацаагаар баривчлах, эсхүл хоёроос таван жил хүртэл хугацаагаар хорих ял шийтгэнэ” гэж заасан байдаг.
ТОМ ҮЙЛДВЭРИЙН АЖИЛТАН, УЯАЧДЫН ДҮРД ХУВИЛСАН ХУЛГАЙЧ НАР
Томоохон үйлдвэр, уурхайн, компаниудын цалин буухаар хоёр, гурван машинтай очдог 10 гаруй хулгайч бас байдаг аж. Тэд өөр салбар, эсвэл төв компаниас ирсэн мэтээр ажилтнуудад ойлгуулж, ажлын байр руу саадгүй ордог гэнэ.
Жийп хөлөглөсөн, үнэтэй хувцастай тэднийг ихэнхдээ төв салбараас ирсэн гэж ажилтнууд ойлгодог аж. Хулгайч нар ихэнхдээ орон нутагт байдаг уурхай, үйлдвэрүүдийг онилдог аж. Тэд цалин буух үеэр ажилчидтай хамт архи ууж байгаад мөнгө төгрөг, эд зүйлийг нь хулгайлдаг байжээ. Мөн уурхай, үйлдвэрээс тоног төхөөрөмж авдаг байснаа хүлээжээ. Ийм байдлаар хулгай хийдэг 10 гаруй иргэн өөрсдөө толгойлогчтой, хэсгийн дарга, зохион байгуулагч, нярав гэх мэтээр ажил үүргийн хуваарьтай байдаг гэнэ. Мөн компаниудын харуул хамгаалалт, цалин буух цаг хугацаа, захирал нь эзгүй байх зэргийг судалдаг хулгайчаа менежер гэдэг байсан гэнэ. Тэд мөн л 20-35 насны залуус. Тэдгээр залуус бусдад 400 гаруй сая төгрөгийн хохирол учруулжээ. Эрхэлсэн тодорхой ажилгүй арваад залуусыг энэ хэрэгт холбогдуулан Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.3-т зааснаар шалгаж байгаа аж. Уг зүйл анги нь 5-10 жил хорих ялтай юм.
Дээрх бүлэглэл нь хотын төвийн томоохон офиссуудаар явж хулгай хийдэг байснаа хүлээжээ. Ингэхдээ мөн л костюм өмсөөд тухайн байгууллагын ажилтан мэтээр орж хулгай хийдэг байсан аж. Тэр ч бүү хэл нийслэлтэй ойр аймгуудын ой, баяр наадмаар уяач болж хулгай хийдэг байсан нь илэрчээ. Уяачийн дүрд хувилсан хулгайч дээлээр гангарч, морь унаж явдаг аж. Улмаар уяачидтай дотносч уяан дээр нь хонож, гэрээр нь байрлаж байгаад хулгай хийдэг байжээ.
Сүүлийн үед хулгайч нар бүлэглэн, гэмт хэрэг үйлдэх арга залиа улам нарийсгах болсон нь үүний илрэл гэж цагдаагийн байгууллагын эх сурвалж хэллээ. Хэд, хэдээрээ бүлэглэн дундаа машин тэрэг авчихсан байдаг болжээ. Тиймээс ч бусдад учруулах хохирол нь ихэссэн гэнэ.
Хулгай ч нарыг дотор нь хаанаас яаж хулгай хийдгээр нь ялгадаг болж. Хуримын хулгайч нар гэж бий гэсэн. Тэд бэлгэ дэмбэрэлтэй, хурим хийхэд сайн өдрүүдээр томоохон ресторан, амралтын газраар явж хулгай хийнэ. Ингэхдээ хүргэн, бэрийн аль нэг талаас нь явж байгаа мэтээр бусад зочдод эвтэйхэн хэлнэ. Өглөөнөөс үдэш болтол зочидтой хамт ууж, дуулна. Түүнийг хэн гэдэг, хаанаас ирснийг бусад нь нэг их асуухгүй. Ингээд хуримын төгсгөлд өнөөх хулгайч гол зорилгоо биелүүлээд зочдын цүнхнээс түрийвч, гар утас зэргийг нь хулгайлна. Тэр ч бүү хэл хүргэн, бэрд өгсөн бэлэгнээс ч хүртэл хулгайлж амждаг аж. Бас ажил явдлын хулгайч нар байдаг гэнэ. Тэд гашуудал тохиолдсон айлыг ядах юмгүй олоод оччихно. Ажил явдал эхэлсэн өдрөөс л тэр айлаар орж гарч, ажил төрөлд нь тусалж, уйлан гашуудаж байгаа настай хүмүүсийг өрөвдөн, хамт уйлж жүжиглэдэг байна. Ингэж хэд хоног тэнд холын хамаатных нь дүр эсгэн идэж ууж байснаа сиймхийг нь ашиглаад гэнэт хамаг юмыг нь хамаад явчихдаг аж.
Энэ оны эхний есөн сарын байдлаар нийслэлийн хэмжээнд хулгайн гэмт хэргийн талаар 15435 гомдол, мэдээлэл ирснийг цагдаагийн байгууллага шалгаж байгаа аж. Хулгайн гэмт хэрэгтэй тэмцэх хэлтэс хуучин Баруун дөрвөн замд байрладаг байсан. Харин одоо Баянзүрх дүүргийн нутаг хуучнаар 805 дугаар ангийн хашаанд байрлаж байгаа аж. Эд зүйлээ алдсан, ажил дээр нь сэжигтэй эдгээдүүд эргэлдээд байгаа бол цагдаагийн байгууллагад яаралтай хандахыг сануулж, Хулгайн гэмт хэрэгтэй тэмцэх тасгийн хаягийг иргэдэд мэдээлэхийг хүссэн юм.
Ц.ӨРНӨХ