Уулсын орой шаргалтах бүрийд ижийдээ, аавдаа яарах сэтгэл улам бүр бадардаг. Үүлс нүүх бүрт тэд улам их бодогддог. Мөчрөөсөө хагацахгүй гэж хүрэнтэн бөнжигнөх мойл жимсний амт ч амтгүй мэт санагддаг. Хараа голын усан эргээ даван цамнах шиг их л холын бодол тээн ижийдээ хүрэх гэж тэмүүлдэг. Ганганан нуугих шувуудын чимээ тасрахаас өмнө гэж навчис мэт хийсээд очмоор санагдах. Мандалынхаа хөхрөгч уулсын дунд таван үнээнийхээ дэлэнг намрын хяруутай саамшран хувин дүүргэдэг ижий гэдэг бурхан ажээ. Насны багад эрхлэхэд ижий, аав минь хүүгээ тонгойж үнсдэг байлаа. Идэр насанд хүрэхэд ижий, аав чацуутан мэт үнэрлэдэг боллоо. Он цагийн буурал хүрд духанд нь гэрэлтэх тоолонд аягаа алдан хүүгээ санадаг болсон тухай нутгийн ах хэлж байсан нь бүр ч их санагдлаа. Тэргүүндээ алчуур бус нар зангиддаг ижий минь. Эх орноо гэсэн нар зөв сэтгэлтэй эр яваарай гэж захьсан аав минь. Цээжиндээ халуун хайр, энэрэхүйн ухаан тээж л явдаг ижий, аавдаа очихоор яарч явна. Галт тэрэг уухилан довтолгож урдын өндөр уулс намхан болжээ гэж бодохын зуур ижий мөн л бодогдсоор байх. Ижий минь, эр биеийг өсгөсөн аав минь уулс шиг намсаж байгаадаа гэж сэтгэхийн хооронд тэдэндээ яарах сэтгэлд хязгаар үгүй мэт санагдана. Эр биеийг бүтээсэн энэ л хоёр бурхандаа мөргөж үнсүүлэхээр ганц хүү чинь биш дөрвүүлээ бид яарч явнаа.
Э.ЭНХБОЛД