Аудит төсвийн гүйцэтгэлд дүгнэлт гаргажээ

УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн 2013 оны гүйцэтгэлийн тайланг танилцууллаа. Монгол Улсын Ерөнхий Аудитор А.Зангад тайланг танилцуулж “2013 оны төсвийн гүйцэтгэлд аудит хийж хуульд заасан хугацаанд нь хүргүүлсэн. 2013 оны төсвийн жилийн онцлог нь урд онуудаас онцлогтой байсан. Тухайлбал тайлан нь Төсвийн шинэ хууль хэрэгжиж эхэлсэн эхний он. Мөн Төсвийн тогтвортой байдлын хуулийн шинэ орчин үйлчилж эхэлсэн жил байв. 2013 онд анх удаа нэмэлт төсөв, түүнтэй холбогдсон тайланг төсөвт нэмэлт бүрэлдэхүүн болгон оруулж ирсэн. Улсын нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн орлого нь зарлагаа гүйцсэнгүй. Төсвийн тасалдал нь НӨАТ-ын дутуу биелэгдсэнтэй холбоотой байна. Тайлангаа ирүүлсэн байгууллагуудын тэн хагас нь үйл ажиллагаа явуулаагүй байна. Батлагдсан төсвийг хэтрүүлэн зарцуулсан зөрчил Байгаль орчны сайд, Батлан хамгаалах сайдын төсвийн багцад хамаарах төсөв захиран зарцуулагчидтай холбоотой. Төсвийн ерөнхийлөн захирагчид гадаад томилолтын зарлыг хэтрүүлж байна. Орон сууцны хөнгөлөлт хавтгайрах шинжтэй боллоо..” гэх зэргээр танилцуулсан байна.

Аудитын тайланд дүгнэлтийг дараах байдлаар гаргасан байна. Үүнд, “Монгол Улсын 2013 оны нэгдсэн төсвийн гүйцэтгэлээр УИХ -аас баталсан Төсвийн хүрээний мэдэгдлийн шалгуур үзүүлэлтийн нэгээс бусдыг хангасан байна. 2013 оны нэгдсэн төсвийн урсгал тэнцэл 1,384.1 тэрбум төгрөгийн ашигтай, нийт тэнцэл 224.6 тэрбум төгрөгийн алдагдалтай гарсан байна. Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн орлого 5,940.1 тэрбум төгрөгийн гүйцэтгэлтэй гарсан нь анх батлагдсан төлөвлөгөөнөөс 1,148.2 тэрбум төгрөгөөр, тодотгосон төлөвлөгөөнөөс 459.5 тэрбум төгрөгөөр буурсан байна. Нэгдсэн төсвийн зарлага 6,164.7 тэрбум төгрөгт хүрч батлагдсанаас 722.0 тэрбум төгрөгөөр бага гүйцэтгэлтэй гарсан нь төсвийн орлогыг тодотгосон түвшинд бүрдүүлж чадаагүйтэй холбоотой байна. Нийт зардалд урсгал зардал 73.8 хувийг, хөрөнгийн зардал 24.2 хувийг, эргэн төлөгдөх цэвэр зээл 2.0 хувийг тус тус эзэлж байна. 2013 оны Төсвийн тухай хуулиар ТЕЗ-дын үндсэн чиг үүрэгт хамаарах 101 хөтөлбөрийн 304 арга хэмжээг хүрэх үр дүн, зорилтот түвши нөөр нь баталсан боловч арга хэмжээний төлөвлөлт нь санхүүжилттэй уялдаагүй, хэрэгжилтийг санхүүжилт болон хүрэх түвшинтэй харьцуулан үнэлэх боломжгүй байна.  Орон нутгийн төсөвт 1,901.7 тэрбум төгрөгийн орлого бүрдүүлж 1,769.9 тэрбум төгрөгийн зарлага санхүүжилт хийснээр нэгдсэн төсвийн зардалд орон нутгийн төсвийн эзлэх хувь хэмжээ 28.7 хувь болж өмнөх оныхоос 3.4 дахин нэмэгдсэн байна” хэмээжээ.

Монгол Улсын 2013 оны нэгдсэн төсвийн гүйцэтгэлд хийсэн аудитын тайланг бүрэн эхээр нь ЭНД-ээс үзнэ үү.