Түгжрэлийг бууруулж, төвлөрлийг сааруулах зорилтын хүрээнд Баянзүрх дүүрэгт гэр хорооллын шинэчилсэн зохион байгуулалтыг хийхээр төлөвлөж буй юм.

Баянзүрх дүүргийн нутагт нийслэлийн төсвийн хөрөнгө оруулалтаар шинэ гүүр тавьж буй. Тэрхүү гүүр нь есөн метр урттай бөгөөд Улиастайг Шар хадтай холбож, түгжрэл бууруулахад эерэг нөлөө үзүүлэхээрээ онцлог юм. Эл гүүрнээс гадна Улиастайгаас Шар хадны эцэс хүртэл 4.5 км авто зам тавина. Энэхүү замын үргэлжлэл болгож, Да хүрээ захын араар Цагаан давааны амтай холбосон 1.1 км авто замыг дүүргийн төсвийн хөрөнгө оруулалтаар хийхээр болсон.

Түүнчлэн Цайз захын ард барьж буй Ногоон орон сууцны хороолол дунд болоод 148 дугаар сургуулиас 210 дугаар цэцэрлэг хүртэл, 24 дүгээр хорооны дундуур тавих замын төсөв хөрөнгийг улсын төсвөөс гаргахаар болжээ. Нийтдээ 1.5 км үргэлжлэх замын хөрөнгийг төсөвт суулгахад тус тойргоос сонгогдсон УИХ-ын гишүүн Х.Булгантуяа санаачилга гаргасан байна. Ийнхүү гэр хороололд дэд бүтэц, зам тавихад дүүрэг, нийслэл, улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтыг татаж, тэрхүү хөрөнгөөр хоорондоо уялдаа холбоотой, нэг зорилготой, цогц дэд бүтцийг байгуулах нь илүү оновчтой гэдгийг НИТХ-ын Хот байгуулалт, дэд бүтцийн хорооны дарга Б.Сүхбаатар онцолж байлаа. Тэрбээр цааш нь хэлэхдээ:

-Баянзүрх дүүргийн гэр хороолол дунд энэ жил нийтдээ 7.1 км авто зам барьж байгуулна. Гэр хороолол дундах замын хувьд түрж тэгшилж засахаас хэтэрдэггүй байсан бол энэ жил багагүй хэмжээний асфальтан зам тавьж байгаа. Гэвч зам тавих ажилд саад бэрхшээл мэр сэр гарч байна. Замын трасст цөөнгүй айлын хашаа өртөж байгаа. Зөвшөөрөлгүйгээр хашаагаа томруулж тэлсэн айл ч байна. Тиймээс иргэдтэйгээ зөвшилцөөд хашаагаа татах, замаа өргөтгөх ажлыг давхар хийж байгаа.

-Энэ зам хэзээ ашиглалтад орох вэ?
-Энэ жилдээ ашиглалтад оруулахыг зорьж байна. Газар чөлөөлөлтийн асуудал тулгарч байгаа ч ойлголцолд хүрч, замаа барьж дуусгана гэдэгт итгэлтэй байна.

-Иргэд зам барих ажлыг хэрхэн хүлээж авч байна вэ?
-Мэдээж иргэд маш таатай хүлээн авч байгаа. Тэр болгон гэр хорооллын замыг засмал зам болгож чадахгүй байна. Төсөв мөнгө хүрэхгүй байгаатай холбоотойгоор шороон замыг жилдээ 1-2 удаа түрж тэгшилж өгдөг. Иргэд үүнд дургүйцэж, түр зуур аргацаасан энэ хэлбэрээ хэзээ болих вэ гэж их асуудаг. Тэрнээс ангижирч буй нэг хэлбэр нь энэ. Засмал замыг бүх газарт тавьж чадахгүй байгаа нь харамсалтай. Энэ удаагийн тойрог замын нэг хэсэг болох 7.1 км замыг бид эртнээс төлөвлөн, улс, нийслэл, дүүргийн төсвийг уялдуулан хийж байгаагаараа онцлог. Нийслэл, дүүргийн удирдлагууд УИХ-ын гишүүнтэйгээ хамтраад хийж буй ажил юм.

-Энэ жилдээ багтаагаад ашиглалтад оруулна гэхээр гүйцэтгэгч компани шалгарсан гэсэн үг үү?
-Компаниуд шалгарсан. Багахан бэрхшээлүүд байна. Газар чөлөөлөлтөөс гадна шатахууны үнийн өсөлт, хил гаалийн гацаа, барилгын материалын үнийн өсөлтөөс шалтгаалсан бэрхшээл бий. Тиймээс компаниудтайгаа ярьж ойлголцохоор зориод явж байна.

-Замыг дагаад ямар бүтээн байгуулалт, тохижилтын ажил хийх вэ?
-Гэр хорооллын шинэчилсэн зохион байгуулалт төслийн хүрээнд зургийн ажлууд хийнэ. Инженерийн шугам сүлжээ хүрээгүй талбаруудад хөрөнгө оруулалтыг ойлгомжтой, үе шаттай, иргэдэд ээлтэй байдлаар хийж, газрын үнэ цэнийг өсгөх ажлыг хийх юм. Шугам сүлжээгүй захын хорооллуудад ногоон орон сууцны төсөл хэрэгжүүлж байна. Үүний нэг жишээ нь, Да хүрээ захаас хойш Баянзүрх дүүргийн 24 дүгээр хороонд “Хайбрид хаус” компанитай хамтран Ногоон орон сууц барьж байгаа. Түрээслээд өмчлөх, орлогод нийцсэн хэлбэрээр иргэдэд очиж байгаагаараа онцлог юм гэлээ.Нийслэлийн тухайд Сонгинохайрхан, Чингэлтэй, Баянзүрх дүүрэгт гэр хорооллын шинэчилсэн зохион байгуулалт хийж, дэд бүтэц хүрэлцээгүй газруудад Ногоон орон сууц, түүнийг дагасан сургууль, цэцэрлэг барьж байгуулахаар төлөвлөөд байна. Энэхүү бүтээн байгуулалтад тулгамдаж буй асуудлын нэг нь газар чөлөөлөлт. Газар чөлөөлөлтийн ажлын талаар Нийслэлийн Газар зохион байгуулалтын албаны Газар чөлөөлөх хэлтсийн ахлах мэргэжилтэн Б.Мягмарсүрэнгээс тодрууллаа.

-Энэ жилийн хувьд Улаанбаатар хотод авто замын шинэчлэл, засварын маш олон ажлууд хийж байна. Баянзүрх дүүрэгт барих авто замын шинэчлэлийн хүрээнд 350 нэгж талбар чөлөөлөхөөр ажиллаж байна. Зөвхөн энэ байршлын хувьд авто замын зураг төсөл, замын ажил түлхүүр гардуулах нөхцөлтэйгөөр зэрэг хийгдээд явж байна. Тиймээс чөлөөлөх нэгж талбарын хэмжээ одоогоор тодорхойгүй байна.

-Улиастайгаас Шар хадны эцэс хүртэлх 4.5 км авто замын бүтээн байгуулалтад газраа чөлөөлж буй өрхийн тоо хэд байгаа вэ?

-Тус бүтээн байгуулалтын авто замын нөлөөлөлд өртсөн өрхийн тоо 114. Тэдгээрээс эхний 25 айлын газрыг чөлөөлөөд, бүтээн байгуулалтын ажил хийж байгаа. Үлдсэн айлуудтай зөвшилцөж байна гэсэн юм.

Их, дээд сургуулийн сургалтын төлбөр, ерөнхий боловсролын сургуульд сэтгэл зүйч ажиллуулах асуудлаар БШУ-ны сайд Л.Энх-Амгалан мэдээлэл өгөв.

Тэрбээр “Хөгжлийн бэрхшээлтэй оюутан сурагчдад зориулж дохионы багш ажиллуулах ажлыг төрийн өмчит их, дээд сургууль дээр энэ жилээс эхлүүлж байна. 5,000 орчим оюутан бий. Бүх хүүхдийг тэгш хамран сургах зарчмаар ажиллана.

Мөн ерөнхий боловсролын сургуульд сурч байгаа хөгжлийн бэрхшээлтэй 6,000 орчим хүүхдийг анги танхим, багш нараар хангах ажлыг эхлүүлж байгаа.

Төрийн өмчит их, дээд сургуулиудын төлбөрийг нэмэхгүй байх зарчмыг баримталж ажиллана.

Өнгөрсөн жил 150 орчим ЕБС-д сэтгэл зүйч ажиллуулсан. Үүнийгээ нэмээд төрийн өмчийн 300 орчим сургуульд сэтгэл зүйч ажиллуулна” гэв.

Монгол Улс Газрын тосны бүтээгдэхүүнийг ОХУ-ын Роснефть компанитай 2018 оны тавдугаар сард байгуулсан “Урт хугацааны гэрээ”-ний дагуу худалдан авдаг.

Барилга, хот байгуулалтын яамнаас улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар хийж буй барилгын төсөвт өртөг нэмэгдсэнтэй холбоотойгоор мэдээлэл хийлээ.

Барилга, хот байгуулалтын яамны төрийн нарийн бичгийн дарга С.Магнайсүрэн “УИХ-аас 2021 оны арваннэгдүгээр сард Монгол Улсын 2022 оны төсвийн баталсантай холбогдуулаад Засгийн газарт хоёр чиглэлээр үүрэг өгсөн. Нэгдүгээрт, үнийн өсөлттэй холбоотой үнийн индексийг батлах, хоёрдугаарт, урьд нь батлагдсан төсөл арга хэмжээний төсөлт өртгийн өөрчлөлтийг тооцож, танилцуулах чиглэл өгөгдсөн. Энэ дагуу БХБЯ 2022 оны долоодугаар сарын 1-ний дотор тооцож, танилцуулахаар ажилласан. Энэ хугацаанд бидэнд 1,122 төсөл, арга хэмжээ ирсэн. Үүнээс шүүж үзээд 800 гаруйг нь гарцаагүй магадлах, барилгын материалын үнийн өсөлтийг тооцох шаардлагатай гэж үзсэн. Ингээд 534 төсөл, арга хэмжээг магадлаад 2023 оны төсөвт нийт 274.3 тэрбум төгрөг шаардлагатай гэдэг саналыг боловсруулж, Засгийн газрын хуралдаанд танилцуулсан. Үүнийг Засгийн газар дэмжээд УИХ-ын Төсвийн байнгын хороонд танилцуулах чиглэл өгсөн юм.

Энэхүү саналаа бид долоодугаар сарын 4-нд Төсвийн байнгын хороонд танилцуулахад наймдугаар сарын 1 хүртэл үлдсэн төсөл, арга хэмжээнүүдийн төсөвт өртгийг тооцох боломж олгож, эцэслэн танилцуулах чиглэл өгсөн. Үүний дагуу бид долоодугаар сарын 5-ны өдөр хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр дамжуулан үлдсэн 371 төсөл, арга хэмжээ үнийн өсөлтөө тооцуулах боломж байна, хамтарч ажиллаач гэж мэдээлсэн. Өнөөдрийн байдлаар хамрагдалт бидний санасан хэмжээнд хүрэхгүй байна. Иймд үнийн өсөлтөө тооцуулаагүй 371 төсөл, арга хэмжээг гүйцэтгэж байгаа компаниуд наймдугаар сарын 1-ний дотор барилгын материалын үнийн өсөлтөө яаралтай тооцуулахыг хүсэж байна” гэлээ.

Барилга, хот байгуулалтын яамны Барилгын материалын үйлдвэрлэлийн хэлтсийн дарга Д.Батзориг” Энэ онд БНХАУ-аас 2000 вагоноор барилгын материал татаад байна. Барилгын гол материалыг татан авах, нөөц бүрдүүлэхийн тулд бид ЗТХЯ, ГХЯ-тай хамтран ажилласан. Манай улс руу өдөр бүр 142 чингэлгийг урд хөршөөс оруулж байгаагийн 50-70 хувь нь барилгын материал эзэлж байна. Тээвэрт саатал үүсээгүй тул үнэ огцом өсөөгүй” гэв.

Хархорин-Арвайхээр чиглэлийн 110 квт-ын 161 дүгээр тулгуур өчигдөр 17 цаг 56 минутад унаж, тогггүй болсон байна. Тодруулбал, Хархорин-Арвайхээр чиглэлийн 161 дүгээр тулгуур Хархорин сумаас 40 км-ийн зайтай, намагт унажээ. Тус газарт Өвөрхангай аймгаас 26 хүнтэй засварын бригад гарч, газар дээр нь ажиллаж байгаа аж. Тоггүй болсон аймгуудад өнөөдөр 10.00 цагт түр хүчдэл өгч цахилгаанаар хангасан байна. Одоогоор цахилгаан дамжуулах тулгуурыг босгосон ч хэзээ ажиллаагаад оруулах нь тодорхойгүй байна.

Буйр нуурт амьдардаг дагуурын сувдан хясаа (Dahurinaia dahurica ), дэлт танан хясаа (Cristaria plicata) нь Монгол орны улаан номд орсон байдаг аж. Түүнчлэн танан хясаа (Middendorffinaia mongolica) Онон, Балж, Халх, Нөмрөг голын савд маш цөөн таардаг байна.

Хясаа нь илтэс заламгайтны ангийн төлөөлөгч юм. Буйр нуурт 10-30 см урт, 200-1,000 грамм жинтэй бодгалиуд элбэг таардаг аж. Хясаа нь ягаавтар өнгөтэй салбант нялцгай биетэй. Салбангаас ялгарсан шүүс нь шохойлог бодис ихээр агуулдаг аж. Хясаа ус цалгилах, гэрэл, харанхуйг мэдэрдэг бөгөөд эм хясааны өндгөн эс, эр эстэй усанд нийлж үр тогтдог байна. Нас биед хүрсэн нэг хясаа ойролцоогоор 190 литр усыг таван цагт цэвэршүүлдэг аж. Тиймээс нуураас хясаа түүж, чанаж идэхгүй байхыг зөвлөлөө.

COVID-19 цар тахлын улмаас хойшлуулаад байсан “Ханжоу 2022” 19 дэх удаагийн Азийн наадам БНХАУ-ын Ханжоу хотноо есдүгээр сард болно.

Азийн олимпын зөвлөл /АОЗ/-өөс байгуулсан ажлын хэсэг өнгөрсөн хоёр сарын хугацаанд БНХАУ-ын Үндэсний олимпын хороо болон Зохион байгуулах хороотой хамтран шинэ хуваарийг АОЗ-ийн Гүйцэтгэх зөвлөлийн хуралд хэлэлцүүлсэн гэж МҮОХ-оос мэдээллээ.

Улмаар АОЗ-ийн Гүйцэтгэх зөвлөлөөс “Ханжоу 2022” Азийн 19-р наадмыг 2023 оны 9 дүгээр сарын 23-наас 10 дугаар сарын 8-ны өдрүүдэд зохион байгуулах шийдвэр гаргажээ.

Наадамд Азийн 50 гаруй орны тамирчид 40 спортын төрлөөр 482 багц медалийн төлөө өрсөлдөнө.