Month: March 2022

Шинэ төрлийн цахилгаан тамхины хэрэглээ хүн амын дунд нэмэгдэх хандлагатай болсон. Тэгвэл цахилгаан тамхийг бусад улс орнуудын адилаар хуульчлах, зохистой хэрэглээг нэвтрүүлэх ёстой гэж үзэж байна.

Иймд цахилгаан тамхи, утаат тамхинаас хортой юу гэдэг харьцуулсан судалгааг дэлхийн хэд хэдэн улс орнууд хийсэн байна. Тухайлбал, ДЭМБ-ийн хийсэн судалгаагаар, цахилгаан тамхи хүний эрүүл мэндэд нөлөөлөх хоруу чанар янжуур тамхинаас 95 хувиар бага болохыг тогтоожээ. Мөн Англи улс цахилгаан тамхийг эмийн жороор оруулсан болон дэлхийн хэд хэдэн орон хуульчилж эхэлсэн байна.

Шинэ төрлийн цахилгаан тамхи залуусын дунд “соёлтой, цэвэрч хэрэглээ” гэх трендийг үүсгэсэн нь хэрэглээг өсөхөд нөлөөлөх болжээ. Монгол Улс 2020 онд 2047 ширхгийг импортолсон бол, 2021 онд уг хэмжээ 2.6 сая ширхэг болж өссөн байна. Иймд тамхины хяналтын суурь конвенцод нийцүүлэх, утаат болон утаагүйгээр нь хамаатуулахын зэрэгцээ, цахилгаан тамхины хэрэглээг тодорхой хуульчлах шаардлага үүссэн байна.

10 жилийн өмнө 7 сая гаруй хүн цахилгаан тамхи хэрэглэдэг байсан бол өнөөдрийн байдлаар 55 саяд хүрчээ. Харин Монгол Улс цахилгаан тамхийг утаат янжуур тамхины адил хуульчлах, зөв хэрэглээнд чиглүүлэх шаардлага тулгарч байгаа юм.

Энэ талаар ЭМЯ-ны Эмнэлгийн тусламжийн зохицуулах газрын дарга Б.Буянтогтох хэлэхдээ, “Цахилгаан тамхийг тамхины хяналтын тухай хуулиар зохицуулах заалт байхгүй. Иймд хуулийн хүрээнд зохицуулах үүднээс хуулийн нэмэлт өөрчлөлтөөр оруулж зохицуулах шаардлага гарсан. Нэгдүгээрт, цахилгаан тамхитай холбоотой асуудлыг хуульчлах хэрэгтэй. Хуульчлаагүй тул тамхины тухай ерөнхий хуульд оруулж, хэн хаана татаж болох, болохгүй эсэхийг зааж өгөх хэрэгцээ шаардлага байгаа. Янжуур тамхидалтаас болоод жилд 7 сая хүн амиа алддаг гэсэн ерөнхий тоон мэдээлэл байдаг. Харин цахилгаан тамхинаас болж тэдэн хүн нас барсан зэрэг эцэслэсэн тоон мэдээлэл байхгүй. Мэдээж ДЭМБ болон улс орнууд цахилгаан тамхины нөлөөллийн судалгааг хийж байна” хэмээн тодотгожээ.

Цахилгаан тамхи нь никитоны агууламж бүхий тамхины төрөлд орох учраас хүний эрүүл мэндэд тодорхой хэмжээний сөрөг нөлөөтэй. Одоогоор энэ төрлийн бүтээгдэхүүн нэвтрүүлэхдээ цахилгаан барааны нэр төрөлд хамруулж байгаа аж. Иймд хуулийн хүрээнд тодорхой зохицуулалт хийж, насны зохицуулалт хийж, янжуур тамхины адил хэрэглээнд нэвтрүүлэх нь зөв гэж эмч мэргэжилтнүүд үзэж байна.

Монгол Улсад бизнесийн ёс зүй, шударга байдлыг бэхжүүлэх зорилгоор Монголын Үндэсний Худалдаа Аж Үйлдвэрийн Танхим, Транспэрэнси Интернэшнл Монгол ТББ болон “Рио Тинто Монгол” ХХК нь хамтран “Бизнесийн ёс зүй, шударга байдлыг бэхжүүлэх” төслийг хэрэгжүүлж байгаа бөгөөд тус төслийн хүрээнд Бизнесийн ёс зүйн төвийг байгуулан ажиллаж буй.

“Бизнесийн ёс зүйн төв”-өөс Ёс зүйтэй манлайлал уулзалт, хэлэлцүүлгийг (2022.03.25-нд) зохион байгууллаа. Тус уулзалтад МҮХАҮТ-ын дэргэдэх Бизнес академийн Харвард менежментор хөтөлбөрийн төгсөгчдийн холбоо, Эдийн засгийн сэтгүүлч шинжээчдийн клубийн .. төлөөлөл оролцов.

Арга хэмжээний эхний хэсэг Өнөөгийн нөхцөл байдал, асуудал сэдвийн хүрээнд өрнөж, МҮХАҮТ-ын ТХГ-ын дарга С.Оюунзул Бизнесийн ёс зүйн төвийн үйл ажиллагааг оролцогчдод танилцуулсан бол Скайтел группийн Хууль эрх зүйн албаны дарга Ө.Жамбалсүрэн бизнесийн ёс зүй ба сайн туршлагаасаа хуваалцав. Мөн Транспаренси Интернэшнл Монгол ТББ-ын хөндлөнгийн зөвлөх Д.Тэгшбаяр Бизнесийн ёс зүй ба олон улсын туршлагын талаар мэдээлэл өглөө.

Санал санаачилга ба нэгдэл хэсэгт Харвард менежментор хөтөлбөрийн төгсөгчдийн холбооны тэргүүн Л.Загдаа Бизнесийн ёс зүй ба удирдлагын манлайлал санаачилга, Эдийн засгийн сэтгүүлч, шинжээчдийн клубийн зохицуулагч Б.Баяртогтох Бизнесийн ёс зүйг нийтлэхүй сэдвээр илтгэл танилцуулсан юм.

Үүний дараагаар талууд цаашид хэрхэн хамтран ажиллах талаар хэлэлцэж, Ёс зүйтэй манлайлалд нэгдэхээ илэрхийллээ.

Ногоон хот, иргэний оролцоо зөвлөгөөн өнөөдөр болж байна. Тодруулбал, Тэрбум мод үндэсний хөдөлгөөнийг нийслэлд зохион байгуулах ажлын хүрээнд төр, хувийн хэвшил, шинжлэх ухаан, олон улсын байгууллага болон иргэдийн 200 гаруй төлөөлөл тус зөвлөгөөнд оролцсон юм. Энэхүү санаачилгын хүрээнд 2030 он хүртэл нийслэлийн хэмжээнд 120 сая мод тарьж ургуулахаар төлөвлөсөн гэдгийг салбарын төлөөлөл онцлов. Зөвлөгөөний үеэр дурдсан тоон мэдээллийг танилцуулъя.

Нийслэлийн Засаг даргын ногоон хөгжил болон агаар, орчны бохирдлыг бууруулах асуудал хариуцсан орлогч П.Баттөр “Улаанбаатар хотын хэмжээнд сүүлийн хоёр жилд 100 орчим га талбайд 135 мянган ширхэг мод тарьж суулгасан байгаа юм. Энэхүү нөөц боломж хөрөнгө оруулалтынхаа хэмжээг 100 дахин нэмэгдүүлснээр 17 мянган га талбайг 2030 онд бүрэн ойжуулах тооцоо гарч байна. Өөрөөр хэлбэл, одоогийн хүн хүчний нөөц, хөрөнгө оруулалтынхаа түвшнийг хамгийн багадаа 100 дахин нэмэх хэрэгцээ шаардлага тулгарч байгаа гэсэн үг” хэмээн мэдээлэв. Мөн тэрбээр “Уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг үндэсний хорооноос мод тарих технологи, ургуулах арга ухааныг заах сургагч багш хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж байна. Энэ хүрээнд нийслэл хотын хороо бүрээс иргэдийг оролцуулж сургагч багш бэлтгэхээр төлөвлөж байгаа” гэсэн юм.

Голомт банкнаас Монгол Улсын эдийн засгийн гол хүч болсон, уул уурхайн салбарын хөгжлийг түүчээлэгч бизнесүүдийг дэмжих зорилготой “Голомт Алтны Форум” арга хэмжээг 3 дахь удаагаа амжилттай зохион байгууллаа. Уг арга хэмжээнд Монгол Улсын алт олборлогч топ аж ахуйн нэгж, уул уурхайн машин механизм, тоног төхөөрөмж үйлдвэрлэгч, нийлүүлэгч 75 байгууллагын 150 орчим төлөөлөл оролцож, уул уурхайн салбар, тэр дундаа алтны зах зээлийн орчинд гарсан өөрчлөлт, түүнд нөлөөлсөн хүчин зүйлийн талаар хэлэлцэж, ирээдүйн төлөв байдлын тухай санал бодлоо солилцлоо.

Мөн тус форумын үеэр Голомт банкны санхүүгийн мэргэжилтнүүд дэлхийн эдийн засаг хийгээд алтны зах зээлийн нөхцөл байдал, цаашдын төлөвийн талаар судалгаа, мэдээллийг өгч, эрсдэлээс хамгаалах арга хэрэгслүүдийг танилцуулсан нь оролцогчдын талархлыг хүлээсэн юм. Үүнээс гадна Голомт банкны зүгээс Аодэ, Хера Экуйпмент, Юбиксолюшн, Трансвест Монголиа зэрэг компаниудтай хамтран ажиллах санамж бичигт гарын үсэг зурж, уул уурхайн салбарт чиглэсэн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээгээр тэдний үйл ажиллагааг дэмжихээр боллоо.

Бид энэхүү арга хэмжээгээрээ дамжуулан салбартаа тэргүүлэгч, манлайлагчдыг нэг дор цуглуулан, уул уурхайн салбарыг цаашлаад улс орны эдийн засгийг хөгжүүлэх оновчтой шийдэл, боломжийг хамтдаа эрэлхийлэхийг зорилоо. Мөн оролцогч байгууллагуудад харилцан мэдээлэл, туршлагаа солилцох боломжийг олгосноор тэдний бизнесийн хамтын ажиллагаанд ч томоохон түлхэц болсон гэж найдаж байна.

Нийслэлийн Засаг Даргын шийдвэрээр ой, хээрийн болон өнжмөл шар өвсний гал түймрээс урьдчилан сэргийлэх зорилгоор мэргэжлийн байгууллагуудын хамтарсан бүрэлдэхүүн ногоон бүсэд эргүүл, хяналтын үүрэг гүйцэтгэж байна. Эргүүл, хяналтын бүрэлдэхүүн өнгөрсөн долоо хоногт нийслэлийн ногоон бүсийн 126 чиглэлд үүрэг гүйцэтгэхдээ гал түймэр гарч болзошгүй гурван зөрчил илрүүлэн, зөрчлийг газар дээр нь арилгууллаа. Мөн есөн удаагийн шар өвс шатсан дуудлагаар Нийслэлийн Онцгой байдлын газрын Гал түймэр унтраах, аврах ангийн бүрэлдэхүүн шуурхай ажиллаж, галыг унтрааж ажиллав.

Түүнчлэн давхардсан тоогоор нийт 1309 алба хаагч, 392 автомашин, техник хэрэгсэлтэйгээр нийслэлийн ногоон бүсэд зорчсон 127 автомашин, 320 иргэн, 55 өрх, 10 хуулийн этгээдэд сэрэмжлүүлэг хүргэж, гарын авлага, санамж, сэрэмжлүүлэг материалыг тараалаа. Эргүүл, хяналтын арга хэмжээ үргэлжилж байна

Нийслэлд хашаа, хайс барихыг зөвшөөрсөн 16 төрлийн байгууллагын жагсаалт байдаг бөгөөд тус жагсаалтад багтаагүй барилга хашаа барих эрхгүй. Тэгвэл өнөөдрийн байдлаар бага тойрууд жагсаалтад байхгүй 1779 хашаа, хайс бий хэмээн Нийслэлийн Засаг дарга Д.Сумъяабазар мэдээллээ.

Оны эхнээс нийслэл Улаанбаатар хотын эрх зүйн байдлын тухай хууль хэрэгжиж эхэлсэн. Тус хуулиар нийслэл хотын иргэн бүр эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах, дэд бүтцээр хангагдах эрхээ эрх бүхий байгууллагуудаас шаардах эрхтэй болсон юм.

Нийтийн эдэлбэр газарт зөвшөөрөлгүй барьсан барилга, байгууламж, гарааш зэргийг буулгах ажлыг нийслэл өнгөрсөн жилээс эхлүүлсэн. Тэгвэл өдгөө энэ ажлын хүрээг тэлж, Улаанбаатар хотыг зөвшөөрөлгүй гарааш, хашаа, хайснаас чөлөөлж эхэлсэн билээ.