ШУТИС-ийн Үйлдвэрлэлийн технологийн сургуулийн Хөнгөн үйлдвэрлэлийн технологи, инженерчлэлийн салбар сургууль шинэ лабораторитой болж, өнөөдөр нээлтээ хийжээ.

Тус сургууль нь Бельги улсын Боловсрол, алсын зайн сургалт, соёлын гүйцэтгэх агентлагтай 2019- 2022 он хүртэл гурван жилийн хугацаатайгаар Монгол Улсын арьс ширний салбарын хүний нөөцийг чадавхжуулах 106,400 еврогийн төсөвт өртөгтэй “Erasmus+ Programme Capacity-Building projects in the field of Higher Education (E+CBHE)” төслийн гэрээг 2019 оны нэгдүгээр сарын 15-нд байгуулсан.

Энэхүү төслөөр Английн улсын лабораторийн зориулалттай тоног төхөөрөмж үйлдвэрлэдэг “SATRA” компанийн Арьс ширний физик-механик шинж чанар тодорхойлох долоон төрлийн тоног төхөөрөмжийг суурилуулсан байна. Эдгээр тоног төхөөрөмжүүд нь арьс ширэн материалын физик механик шинж чанарыг олон улсын стандартын шаардлагад нийцүүлэн шинжлэх, үнэлэлт дүгнэлт гаргах боломжтой юм байна.

Төвийн зорилго нь арьс ширний салбарын мэргэжилтэн бэлтгэх, дадлагажуулах, мэргэжил дээшлүүлэх, төсөл хөтөлбөр хэрэгжүүлэх чиглэлээр дараах үйл ажиллагаа явуулах аж. Үүнд:

1. Монголын арьс ширний салбарын мэргэжилтний мэргэжил дээшлүүлэх, мэргэшүүлэх сургалтуудыг зохион байгуулна,
2. Арьс ширэн бүтээгдэхүүн, эдлэлийн технологи, зохион бүтээлтийн сургалтыг зохион байгуулна,
3. Салбарын инженер техникийн ажилтнуудын судалгаа, мэргэжил дээшлүүлэх сургалтуудыг зохион байгуулна,
4. Арьс ширэн бүтээгдэхүүн, эдлэлийн туршилт, судалгаа, үнэлгээ хийж, дүгнэлт гаргана,
5. Төв нь бие даан гадаад, дотоодын байгууллагуудтай хамтран улсын, улсын төсвийн, бизнесийн байгууллагын санхүүжилттэй шинжлэх ухаан, технологи, инновацын судалгааны төсөл хэрэгжүүлэх, гэрээт ажил гүйцэтгэнэ,
6. Олон улсын зах зээлд өрсөлдөх дэвшилтэт технологи, аргачлал, стандарт боловсруулна,
7. Инновац, технологи дамжуулна,
8. ШУТИС-ийн ахисан түвшний болон бакалаврын хөтөлбөрөөр сургалт, дадлагын болон эрдэм шинжилгээний ажлыг дэмжин оролцож, өндөр чадвартай судлаач бэлтгэхэд дэмжлэг үзүүлнэ.

“Улаанбаатар Смарт Карт” ХХК, Голомт банк хамтран нийслэлийн нийтийн тээврийн үйлчилгээний төлбөр төлөлтийг хялбар болгох, үйлчилгээний чанар, хүртээмжийг нэмэхээр өндөр нууцлал бүхий EMV/NFC дэвшилтэт технологид суурилсан төлбөрийн ₮ картын үйлчилгээг ийнхүү нэвтрүүлжээ.

Карт эзэмшсэнээр цэнэглэх шаардлагагүйгээр дансандаа мөнгөтэй бол нийтийн тээвэрт үйлчлүүлэх боломжтой. “Улаанбаатар Смарт Карт” ХХК-ийн Бизнес хэрэгжилтийн хэлтсийн дарга М.Мөнхболд “Картыг Улаанбаатар хот дахь Голомт банкны бүх салбараас 5 мянган төгрөгөөр захиалж авах боломжтой. Энэхүү карт нь дебит карт учир дансны доод үлдэгдлийн хэмжээ тогтоосон, өөр нарийн шалгуур байхгүй”-г онцолжээ.

Монголбанкнаас нууцлал аюулгүй байдлыг сайжруулахаар энэ картыг гаргасан бөгөөд энгийн umoney картын адил дамжин суултын хөнгөлөлт эдэлнэ. Нийслэлээс төлөвлөж буй богино эргэлтийг нэвтрүүлэхэд дамжин суултын хөнгөлөлт эдэлж, урамшууллын хөтөлбөрт хамрагдах, оноо цуглуулах давуу талтай. Ямар ч насны хүмүүс ₮ картыг захиалах боломжтой.

Хотын өрсөлдөх чадвар, нөхөн сэргээлтийг дэмжих төсөл”-ийн баримт бичиг боловсруулах үүрэг бүхий Ажлын хэсгийн анхны хуралдаан боллоо. Хуралдааныг Нийслэлийн Засаг даргын Барилга, орон сууц, үйлдвэр, технологийн паркийн асуудал хариуцсан орлогч Б.Сүхбаатар удирдан явуулав. Тэрбээр тус Ажлын хэсгийг ахалж буй бөгөөд Ажлын хэсэгт Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яам, Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газар, Мал эмнэлгийн ерөнхий газар болон НЗДТГ, нийслэлийн харьяа мэргэжлийн байгууллагуудын төлөөлөл багтсан юм. Дэлхийн банкны санхүүгийн дэмжлэгтэйгээр хэрэгжих төсөл нь Улаанбаатар хотын эдийн засгийн чадавхыг бэхжүүлэх, жижиг, дунд үйлдвэрүүдийн өрсөлдөх чадварыг өсгөх, иргэдийн амьдрах таатай, эко орчин бүрдүүлэх гэхчлэн олон талын зорилго, зорилтыг багтаажээ.

Төслийн хүрээнд нэн түрүүнд Эмээлт аж үйлдвэрийн паркийг байгуулна. Энэ ажил арваад жилийн өмнөөс яригдаж, Дэлхийн банкны дэмжлэг түр хугацаанд засварласан хэдий ч дахин урагшлах, ажил хэрэг болгох тааламжтай цаг үе ирээд байгааг Ажлын хэсгийн гишүүд хэлж байлаа. Хуралдааны үеэр “Эмээлтийн хөнгөн үйлдвэрийн үйлдвэрлэл технологийн парк” ОНӨҮГ-аас “Эмээлт-Шинэ эко парк”-ийн төлөвлөлтийг танилцуулав. Энэхүү эко парк нь импортыг орлох, экспортын баримжаатай дэлхийн жишигт хүрсэн хөнгөн үйлдвэрийн парк байх бөгөөд Улаанбаатар хотоос 30 км-ийн зайтай Хан-Уул дүүргийн 13 дугаар хорооны нутаг дэвсгэр Шар хөцийн хоолойд баригдах юм. Нийтдээ 160 га талбайг эзэлсэн уг паркт жилдээ 8.3 сая арьс шир, 22 мянган тонн ноос, найман мянган тонн ноолуур боловсруулж, 10 мянган ажлын байр бий болгохын дээр хоногт 20 мянган тонны хүчин чадалтай цэвэрлэх байгууламж барихаар тооцож буй. 2014-2017 онд паркийн хэсэгчилсэн төлөвлөгөө, ажлын зургуудыг хийсэн байна.

Энэхүү эко парк нь импортыг орлох, экспортын баримжаатай дэлхийн жишигт хүрсэн хөнгөн үйлдвэрийн парк байх бөгөөд Улаанбаатар хотоос 30 км-ийн зайтай Хан-Уул дүүргийн 13 дугаар хорооны нутаг дэвсгэр Шар хөцийн хоолойд баригдах юм.

Нийслэлийн Жижиг дунд үйлдвэр, үйлдвэрлэлийг дэмжих төв НӨҮГ-аас эко паркийг байгуулж, үйлдвэрүүдийг нүүлгэн байршуулахдаа анхнаас нь кластер байдлаар хөгжүүлэхэд анхаарахыг сануулсан бол Ус сувгийн удирдах газрын төлөөлөл аж үйлдвэрийн парк байгуулах ажилд мэргэжлийн байгууллагууд, тэр дундаа салбарын яам идэвх чармайлттай оролцохын чухлыг өгүүлсэн юм.

Нийслэлийн Хот байгуулалт, хөгжлийн газрын ахлах мэргэжилтэн Г.Дарханчулуун “Энэхүү эко парк нь Улаанбаатар хотыг 2030 он хүртэл хөгжүүлэх ерөнхий төлөвлөгөөнд багтсан байдаг. Өмнө нь боловсруулсан ТЭЗҮ-ийг шинэчлэх шаардлагатай гэсэн саналыг зарим хүн хэлж байна. Анх 2012 онд 250 га талбайд парк байгуулахаар ТЭЗҮ боловсруулж байсан. Дараа нь 2017 онд 160 га талбайтайгаар дахин боловсруулсан. Туршлагаас харахад ТЭЗҮ шинэчлэх шаардлага гарах бүрийд төслийн ажлыг хойш нь татаж, хугацаа алддаг. Тиймээс ТЭЗҮ болоод зураг төслийн хувьд эргэлзэх шаардлагагүй юм. Учир нь бид холбогдох яамд, төрийн бус байгууллага, үйлдвэрүүдийн саналыг авч тусгасан. Одоо гагцхүү байгууллага хоорондын уялдаа холбоо, менежмент талдаа түлхүү анхаарч, ажлаа яаравчлах нь чухал” хэмээж байлаа.

Нийслэлийн Хан-Уул дүүргийн 20 дугаар хороо орчимд байршиж буй арьс шир боловсруулах 30 орчим үйлдвэрийн тухайд Шар хөцийн хоолой руу нүүдэллэж, бусад төрлийн хоёрдогч түүхий эдийн үйлдвэрүүдийг кластер байдлаар хөгжүүлэхийг олон жилийн турш хүлээж байгаа гэж Монголын арьс ширний холбооны гүйцэтгэх захирал Т.Баярсайхан хэлж байлаа. Учир нь арьснаас гардаг өөх тос, дэл сүүл, ноос, ноолуур, сүүл, хөөвөр, захалгааны хог зэргийг боловсруулж чаддаггүйгээс арьс ширний үйлдвэрийнхэн Турк, Солонгос, Хятад, Итали, Испани зэрэг орны ижил төрлийн үйлдвэрүүдтэй өрсөлдөх боломж бүрдэхгүй байгааг мөн үеэр дурдаж байв. Түүнчлэн тэрбээр дээрх бүх зорилтын хажуугаар үйлдвэрүүд нүүснээр Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулж, төвлөрлийг сааруулахад тодорхой хувь нэмэр болно гэсэн юм.

Нийслэлийн Хан-Уул дүүргийн 20 дугаар хороо орчимд байршиж
буй арьс шир боловсруулах 30 орчим үйлдвэрийн тухайд Шар хөцийн хоолой руу
нүүдэллэж, бусад төрлийн хоёрдогч түүхий эдийн үйлдвэрүүдийг кластер байдлаар
хөгжүүлэхийг олон жилийн турш хүлээж байгаа аж.

“Эмээлтийн хөнгөн үйлдвэрийн үйлдвэрлэл технологийн парк” ОНӨҮГ-ын дарга Б.Мягмар “Бид гадаад зах зээлд өрсөлдөх чадвартай экспортын бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлийг дэмжих, шинэ дэвшилтэт технологийг хөгжүүлэх, бүс нутгийн тогтвортой хөгжлийг хангахад дэмжлэг үзүүлэх, дэлхийн зах зээлд Монгол Улсын оролцоог нэмэгдүүлэх гэхчлэн олон үүргийг хүлээн ажиллаж байна. Манай байгууллага олон чухал ажлыг богино хугацаанд хийж хэрэгжүүлэхээр төлөвлөөд байгаа” гэсэн юм.

Хуралдааны үеэр паркийн захиргааны байгууллагын оноосон нэр оновчтой эсэхийг дахин нягтлах, байгаль, цаг уурын эрсдэлт нөхцөл газар хөдлөлт, үерийн далан сувгийг тооцоолж бүтээн байгуулалтаа хийх, Дэлхийн банкнаас бусад гадаад, дотоодын санхүүгийн эх үүсвэр бий болгох зэрэг саналыг гаргаж байлаа. Хуралдаанаар үйлдвэрүүдийн нүүлгэн шилжүүлэх ажлын төлөвлөгөө болон байгаль орчны менежментийн төлөвлөгөө боловсруулах дэд ажлын хэсгүүдийг байгуулан, ойрын хугацаанд хийж хэрэгжүүлэх ажлын төлөвлөгөө боловсруулах чиглэлд хамтран ажиллахаар тохиролцлоо.

Төрийн болон төрийн өмчийн оролоцоотой байгууллагуудын эзэмшлийн газрын тооллого, бүртгэлийг цахимаар зохион байгуулах боломжтой болжээ.

Тодруулбал, Газар зохион байгуулалт, геодези, зураг зүйн газар (ГЗБГЗЗГ), Төрийн өмчийн бодлого зохицуулалтын газар (ТӨБЗГ) хамтран “дундын мэдээллийн сан”-г байгуулснаар 4 жил тутамд хийдэг уг бүртгэлийг цахимаар зохион байгуулдаг болж буй юм. Мөн Газрын нэгдсэн цахим системийг ТӨБЗГ ашиглаж эхэлснээр төрийн өмчит болон төрийн өмчийн оролцоотой аж ахуйн нэгж, байгууллагын газрыг зориулалтын бусаар ашиглаг ашиг олох, барилга барих зэрэг хууль бус үйлдлийг зогсоох боломжтой бүрдэнэ хэмээн үзэж байгаа аж.

Өнөөгийн байдлаар төрийн өмчид бүртгэлтэй үнэ цэнтэй 107 төрийн өмчит улсын үйлдвэрийн гаүар байгаа бол 1454 цэцэрлэг, 839 сургууль, 20 их дээд сургууль, 523 эрүүл мэндийн байгууллага байна.

Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг “Энэ жилийн хувьд Украинд нийт 68 оюутан сурч байгаа. 22 иргэн байнгын аж төрж амьдардаг ба ихэнх нь Украин улсын иргэнтэй гэр бүл болсон, олон улсын байгууллагад ажилладаг хүмүүс. Тэдгээр иргэн ирэх сонирхлоо илэрхийлээгүй.

Бид эхний ээлжид хоёрдугаар сарын 26, 27-ны нислэгт 21 суудал захиалчихсан байгаа. Оюутнуудаа зардлыг нь төлөөд авчиръя гээд зардал мөнгөний асуудлыг өнөөдрийн Засгийн газрын хуралдаанаар орууллаа. Мөн зургаан оюутныг дараагийн ойрын нислэгт захиалсан. Нисэж болохгүй тохиолдол газраар буюу Польшоор дамжуулж авах арга хэмжээг авна. Өөрөөр хэлбэл, Франкцурт, Истанбулаар дамжих олон улсын нислэг цуцлагдахгүй бол шууд ирнэ. Хэрэв бүх нислэг зогсчихвол машинаар Польш руу тээвэрлэнэ.