Month: December 2020

Ээж нь коронавирусийн халдвар авсан хоёр хүүхдийг гэрт нь оруулалгүй хөөж явуулсан хэрэг Баянзүрх дүүрэгт өнгөрсөн долоо хоногт гарлаа. Ээж нь коронавирусийн халдвар авч эмнэлэгт хүргэгдэнгүүт дөрөв, 17 настай хоёр хүүхдийг нь халдваргүй ч гэлээ журмын дагуу “Улаанбаатар” зочид буудалд тусгаарласан байдаг. Тусгаарлалтын 14 хоног дуусангуут хүүхдүүдийг ХӨСҮТ, ЭМЯ, УОК гэсэн холбогдох байгууллагууд нь хүн чинээ тоолгүй, тусгаарлалтаас гарсан иргэдийг гэр рүү нь хүргэдэг автобусны тус бүр 10 мянган төгрөг байхгүй гэдэг шалтгаанаар гудамжинд гаргачихсан. Гартаа дөрөвхөн мянган төгрөг атгасан эгч дүүс “Жуков” дахь байр руугаа алхчихсан байх юм. Төө зузаан цастай, өвлийн жавар тачигнасан энэ өдрүүдэд Улаанбаатар хот ямар жиндүү, гудамж талбай яасан их халтиргаатай байгаа билээ. 17 настай охин дүүгээ үүрч дүүрсээр арай гэж гэртээ иртэл байрныхан нь тэднийг “Халдвартай” гэж амаараа “онош” тавьцгааж, “Хамаг муу муухайг эднийхэн л чирч ирлээ. Цэвэрхэн байсан байрыг бузарлаж, байрныхны ая тухыг алдагдууллаа” гээд гэрийнх нь босгыг давуулсангүй. Хөөрхий охин бөөн бөөн нулимс унагаж, эмнэлэгт хэвтэж байгаа ээжийнхээ сэтгэлийг зовоохгүй гэж байрныхнаа дахин дахин царайчилж гуйсан ч тэд хөөж туусаар цагдаа сэргийлэх болжээ. Хүүхдүүд хорооныхоо цагдаагийн байранд хүргэгдэж, тэнд сая нуруугаа тэнийлгэж, даарч хөрсөн гар хөлөө пааранд нааж дулаацаж байтал Гэр бүл, хүүхэд залуучуудын газраас мэргэжилтнүүд ирж, Түр хамгаалах байр руу авч явжээ.

Яг үүнтэй төстэй үйл явдалтай Японы нэгэн анимэ бий. “Гэрэлт цохны булш” гэж нэртэй. Үзээгүй хүн бараг байхгүй дээ. Японы бүх цаг үеийн хамгийн шилдэг 10 анимийн нэг нь 1988 онд бүтээгдсэн Акиюки Носакагийн зохиолоос сэдэвлэсэн “Гэрэлт цохны булш” юм. Тэр энэ зохиолыг бодит явдлаас сэдэвлэсэн байдаг. Дайны хор уршиг энгийн иргэдийн амьдралд хэрхэн нөлөөлж, хүүхдүүд яаж золиослогдож зовдгийг харуулсан энэ киног үзээд уйлдаггүй, нулимс дуслуулдаггүй хүн гэж үгүй. Сейто хүүгийн аав нь цэрэгт яваад сураг тасарч, ээж нь агаарын довтолгооноос болж амь үрэгддэг. Сейто бяцхан дүүгээ үүрч хорогдох газар, идэх юм хайж, олон бэрхшээлтэй нүүр тулсаар эцэст нь “Санномия” буудалд өлсгөлөнгөөс болж хоёул нас барж буйгаар харамсалтай төгсдөг. Энэ бол дайны үеийн бодит үнэнийг харуулсан анимэ. Гэтэл энэ анимийн үйл явдал өнөөдрийн Монгол Улсад бодитоор боллоо. Хайр энэрэлгүй хатуу харгис төрийн албан хаагчдын хандлагаас болж эгч нь дөрвөн настай дүүгээ үүрсээр гэртээ очиход байрныхан нь “Гэрэл цохны булш”-нд гардаг дайны өмнө эелдэг байсан нагац эгч нь дайны дараа өнчин хоёрыг гадуурхаж, нүд үзүүрлэж, дэргэд нь байхын аргагүй тарчлаадаг шиг хөөчихсөн.

Энэ үйл явдал бол манай төр засгийг удирдаж буй хүмүүсийн ард түмнээ, хүнээ гэсэн сэтгэлгүй, хүйтэн цэвдэг, харгис хандлагатайн дээр төрийн байгууллагууд, төр засгийн толгойд байгаа хүмүүс нь ажил хийж сураагүй, юу ч мэдэхгүй “мал”-нууд төрд шургалсны хар гай.

Айлын хоёр хүүхдийг хөтлөлцүүлээд гэрээсээ гаргахдаа “Энэ хоёр хүүхдийг хэн тосох билээ. Ар гэрт нь хэн байгаа билээ. Гэрт нь яаж аюулгүй, саадгүйгээр оруулах билээ” гэж боддог нь хүн төрөлхтний захын нэг хүний л боддог бодол, хийдэг үйлдэл. Хүн төрөлхтөнд ийм бичигдээгүй хууль байсаар байтал Монголын төрд ажиллаж байгаа дарга, сайд, албан хаагчид хүн гээч бодгалийн наад захын ёс зүйг мэдэхгүй байна. Хүний хүүхдийн төлөө энэ тухай бодъё ч гэсэн бодохгүй. Харин өөрийнх нь хүүхэд байсан бол гар дээрээ өргөөд гэртээ оруулаад бөөцийлөх нь тодорхой. Төрийн байгууллага бол үйлчилгээний байгууллага. Иргэддээ үйлчилж, ээж аав шиг хандах ёстой гэдгээ мэддэг, ухамсарладаг төрийн албан хаагч нэг ч байдаггүй. Төр засаг гэдэг бол иргэдийнхээ л төлөө бүхнээ дайчилж байх ёстой биз дээ. Тэгэхийн төлөө л сонгуулиар “Засаг төр барина” гэж хот, хөдөөгүй хөөцөлдөж, тэмцэлдэж байж гарч ирж төрийн байгууллагуудад очсон шүү дээ.

Айлын хүүхдийг хүүхдийнхээ төрсөн өдөрт урьж авчирсан бол дараа нь тэр хүүхдийг эцэг эхийнх нь гарт заавал хүлээлгэж өгдөг ёс сүүлийн үед тогтчихоод байгаа. Бүр заншил болчихсон. Гэтэл төрийн байгууллагуудын ажилтан, албан хаагчид нь ажилдаа сэтгэлгүй, хүнтэй хүнлэг ханддаггүй, цэвдэг учраас айлын хоёр хүүхэд өвлийн хүйтэн өдөр гадаа уйлж зогслоо. Угтаа төр тэр хүүхдүүдийг гэрээс нь авч явж тусгаарлалтад оруулсан шигээ буцаагаад гэрт нь оруулах ёстой байсан. Гэвч тэгсэнгүй. Энэ үйл ажиллагаанд оролцсон төрийн бүх албан хаагчдыг Монгол Улсын иргэдэд хүнлэг бишийн дээд хэлбэрийг гаргасан учир төрийн албанаас нь даруй зайлуулах хэрэгтэй байна. Монгол төрийн албан хаагчид өөрийн оюун ухаан, хүний язгуур зөөлөн шинж, сайхан сэтгэлийнхээ угаас ажилдаа хандана гэж ер байдаггүй, тэд яг л манкурт боол шиг л сууцгаадаг.

Монголчууд бүдүүлэг, тэнэг, аливаа юманд шинжлэх ухааны үүднээс шинжлэх ухаанчаар хандана гэж огт мэддэггүй гэдгээ дээрх хоёр хүүхдийн жишээн дээр тод харуулсан. Зөвхөн Баянзүрх дүүргийн тэр байрныхан ч биш, хавтгайдаа, нийгмээрээ ийм харанхуй, мунхаг байна. Шинжлэх ухааны үндэслэлтэй бол тэр зүйлд итгэх үндэс бий гэж үздэг. Халдвар авсан байж болзошгүй гэж урьдчилан сэргийлэх үүднээс гэрээс нь авч яваад 14 хонуулаад гэр рүү нь буцааж байна гэдэг нь “Энэ хоёр хүүхэд эрүүл, халдвар илэрсэнгүй” гэсэн үг шүү дээ. “14 хоногт шинжилгээгээр коронавирус илрээгүй бол халдвар аваагүй гэж үзнэ” гэдгийг дэлхийн шинжлэх ухаан батлаад нотолчихсон. Дэлхийн улс орнууд коронавирустэй зэрэгцээд амьдраад явахаас өөр сонголтгүй гэдгийг амьдралаараа, бодитоор харуулаад бүтэн жил боллоо. Энэ вирус анх дэгдэхэд хүмүүс айж сандарч, юу хийхээ мэдэхгүй байсан тал бий. Харин одоо бол юу хийхээ мэддэг болж, хүн хооронд хоёр метрийн зайтай зогсох, гараа тогтмол угааж, амны хаалт байнга зүүж, дархлаагаа дэмжих ёстой гэдгийг ухамсарлаад тэр хэв маягаар амьдарч болоод байна. Үүнийг л тэр байрныхан нь мэдэхгүй байна. Хоёр хүүхэд ирэхийг хараад ухаангүй айж, өвчин тусчихна гэж хөөцгөөсөн. Коронавирус ямар замаар халддаг, хэрхэн халдвар тархдаг талаар шинжлэх ухааны үндэслэлтэй мэдлэг тэр хүмүүст алга. Ийм л бүдүүлэг байна даа, монголчууд.

Төрийн байгууллагуудын албан хаагчдын цэвдэг байдал, ямар ч зохион байгуулалтгүй тэнэг үйлдлээс болж 17 настай охин дөрөвхөн настай дүүгээ үүрч явсаар сөхөрч уналаа. Иргэдээ гэх ямар ч сэтгэлгүй, дээрээс нь ажлын чадваргүй төрийн албан хаагч, сайд, дарга нараас болж энэ хоёр хүүхэд гэлтгүй монголчууд нийтээрээ сүйрлийн ирмэгт тулчихлаа.

“Гэрэлт цохны булш” киног үзсэн хүмүүс нулимс дуслуулж хөөрхий Сейтод тохиолдсон үйл явдал хүн төрөлхтөнд дахин бүү давтагдаасай хэмээцгээдэг. Гэтэл Монгол Улсын төрийн байгууллагуудын ажилтнуудын цэвдэг хандлагаас үүдэж 2020 оны 12 дугаар сард Улаанбаатар хотод “Гэрэлт цохны булш” анимэ амьдрал дээр бодитоор биеллээ оллоо. Энэ үйл явдлыг олон улсын түвшинд гаргаж тавибал засаглалын тэнэглэлээрээ олон улсын хэмжээнд маш их шуугиан тарихуйц жишээ болчихоод байна. Төрийн толгойд байгаа хүмүүс, төрд ажиллаж байгаа албан хаагчид 3000, 4000 алхмын цаадхыг харж үйл ажиллагаа явуулдаг байх ёстой бол Монгол төрийн үйл ажиллагаа нэг алхмын цаадхаа ч харж чаддаггүй. Энэ хоёр хүүхэд гэртээ яаж харих билээ, гэртээ очлоо гэхэд хоол ундтай билүү, харах угтах хүн бий билүү гэж урьдчилан тооцоолж, цагдаагийн дохиотой алаг машинаараа гэрт нь хүргэж өгөөд хаалгыг нь хаагаад үүдэнд нь өнөө цаавуутай санамжаа наагаад орхичиход л уг нь болох байсан юм. “Хоол унд дуусвал ийшээ залга” гээд утасны дугаар үлдээчихэд хандив, тусламжийн байгууллагууд, сайхан сэтгэлтэй хүмүүс ээжийг нь иртэл тэр хоёр хүүхдийг лав өлсгөхгүй л байх байсан даа.

Бүх шатны дарга нар ард түмний өмнөөс хариуцлага хүлээж байна гэдгээ ерөөсөө мэддэггүй. Татварын мөнгөөр сайхан жаргаж, тансаглана даа гээд л булаацалдсаар байгаад албан тушаалд очоод сууцгаачихсан. Төрийн байгууллага, төрийн албан хаагч, татварын мөнгөөр тансаглаж буй сэтгэлгүй дарга нараас болж хичнээн “Гэрэлт цох” унтарч буйг тоолохоос айж байна.