Month: December 2018

МХЕГ-аас “Статистик мэдээлэлэд дүн шинжилгээ хийж, эрсдэлийг удирдах арга зүй” сэдвээр орон нутгийн Мэргэжлийн хяналтын газруудын Төрийн захиргаа, эрсдэлийн удирдлагын хэлтсийн дарга, эрсдэлийн удирдлага хариуцсан ажилтнуудад сургалт зохион байгуулав.

Бодлого, зорилтуудтай уялдуулан эрсдэлийг бууруулах, эрсдэлийн үнэлгээ, хяналт шалгалттай холбогдсон өгөгдлийг боловсруулах, мэдээлэлд дүн шинжилгээ хийх, эрсдэлийг удирдах арга хэмжээг төлөвлөн хэрэгжүүлэхэд мэдлэг, чадавхийг бэхжүүлэх зорилгоор тус сургалт хийгдлээ.

Монголын зохиолчдын эвлэлийн 90 жилийн ой ирэх 2019 онд тохиож байна. Энэ хүрээнд ирэх оны нэгдүгээр сарын 7-нд “Алтан-Өд” наадам болох бол Эрдэм шинжилгээний хурлыг 08-нд нь МУИС-ийн номын санд зохион байгуулахаар болжээ. Тус хурлаар сүүлийн 20-иод жилд Монгол Улсад уран зохиол ямар замаар явж ирэв, цаашид хэрхэн ажиллах ёстой вэ, дэлхий нийтийн сонорт хэр их хэмжээнд хүрсэн байна вэ гэдэг хүрээнд хэлэлцэх аж. Харин оны шилдэг яруу найрагчийг тодруулдаг “Болор цом” наадам нэгдүгээр сарын 5-нд Говьсүмбэр аймагт болохоор тов нь тодорхой болжээ. Энэ жилийн наадамд Халимаг, Тува, Буриад, Өвөр Монголоос яруу найрагчид ирж оролцохоор бүртгүүлсэн байна.
Харин нэгдүгээр сарын 9-нд буюу МЗЭ байгуулагдсан өдрөө ойн баярын хурлаа хийх аж.

Британи дахь монгол хүүхдүүдэд эх хэл, түүх соёлоо өвлүүлэх зорилготой Монгол хэлний сургалтын төвүүд Лондон, Манчестер, Ноттингхам зэрэг хотуудад үйл ажиллагаа явуулдаг. Ноттингхам дахь Монгол сургуулийн хүүхдүүд 2018 оны 12 дугаар сарын 23-ны өдөр “Үсэглэлийн баяр”-аа тэмдэглэж, эцэг эх, багш нартаа сурсан эрдмээ танилцууллаа. Монгол Улсаас ИБУИНХУ-д суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Н.Тулга “Үсэглэлийн баяр”-т оролцож, монгол хүүхдүүдийн төрөлх хэл, өв соёлоо суралцаж буй үйл явцтай танилцан тэдэнд сурлагын өндөр амжилт хүслээ.

Оросын холбооны улсын Засгийн газраас 2019 оны 1-дүгээр сарын 1-8-ны өдрүүдийг бүх нийтийн амралтын өдөр болгон зарласан учраас Ханхын боомт энэ сарын 28-аас ирэх сарын 8 хүртэл амарна. Монгол улс ОХУ-ын хооронд байгуулсан “Монгол-Оросын улсын хилийн дэглэм сахиулах” тухай гэрээний дагуу 2 улсын хилийн бүрэн эрхт төлөөлөгч нар харилцан тохиролцсон байна. Иймээс Ханх Мондын хилийн боомтоор зорчигч болон тээврийн хэрэгслийг нэвтрүүлэхгүй ажээ.

1. Нийслэлийн нутгийн захиргааны болон тэдгээрийн харьяа 1124 гаруй байгууллагын 17.429 хэрэглэгч өдөр тутмын үйл ажиллагаандаа ашиглаж байгаа албан хэрэг хөтлөлт, баримт бичгийн нэгдсэн хяналтын тогтолцооны “eDoc” систем, байгууллагын архивын баримтыг цахимжуулах, тоон мэдээний нэгдсэн бүртгэлийн “Archive eDoc” системүүдийн нэмэлт хөгжүүлэлтийг хийлгэж, төрийн архивын үйл ажиллагаанд мэдээллийн технологийн дэвшлийг нэвтрүүлсэн.

2. Нийслэлийн хэмжээнд төрийн болон байгууллагын архивт хадгалагдаж буй нийт цаасан суурьт захирамжлалын баримт бичгийн 99.0 хувийг бүрэн цахимжуулж, “Төрийн архивын нэгдсэн систем”-ийн нэмэлт хөгжүүлэлтийн ажлыг хийлгэж төрийн албан хэрэг хөтлөлт, архивлалтын үйл ажиллагааг боловсронгуй болгосон.

Уг зорилт хэрэгжсэнээр төрийн архивын лавлагаа үйлчилгээг түргэн шуурхай, хүртээмжтэй болгож, нийслэлийн Архивын газраас 2018 оны байдлаар нийт 11.108 иргэн, аж ахуйн нэгжийн хүсэлтийг 5 минутаас 2 цагийн дотор бүрэн шийдвэрлэж ажилласан.

3. Төрийн үйлчилгээг анхан шатны нэгжид шилжүүлэх зорилтын хүрээнд архивын үйлчилгээг нийслэлийн 7 хороонд шилжүүллээ. Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар, Азийн сантай хамтран xэрэгжүүлж буй “Xотын Засаглалыг сайжруулаx төсөл”-ийн хүрээнд төрийн үйлчилгээний үр ашиг болон бүтээмжийг сайжруулаx, үйлчлүүлэгч болон үйлчилгээ xүргэгчдийн цаг зардлыг хэмнэx, төрийн үйлчилгээний төвлөрлийг сааруулаx зорилгоор төрийн зарим үйлчилгээг xороодод шилжүүлэx ажлыг үе шаттайгаар xэрэгжүүлж байна.

4. Нийслэлийн Засаг даргын “Хөгжлийн алтан гурвалжин” санаачилгын хүрээнд төвийн бүсийн Дархан-Уул, Булган, Орхон аймгийн Засаг даргын Тамгын газрын болон Уулын баяжуулах Эрдэнэт үйлдвэрийн төрөлжсөн архивын байгууллагуудтай хамтын ажиллагаа тогтоож, үйл ажиллагаатай танилцаж, орон нутаг болон салбарын хэмжээнд хэрэгжүүлж буй үйл ажиллагааны тэргүүн туршлагаас хуваалцан саналаа солилцож 2018-2020 оны хугацаанд хамтран ажиллах санамж бичиг байгууллаа.

5. Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотын түүхэнд холбогдох баримтын гурван боть номыг хэвлүүлэн нийтэлсэн бөгөөд уг эмхтгэлд Монгол Улсын хэмжээгүй эрхт эзэн хаан, хэмжээт эрхт эзэн хааны буулгасан зарлиг, Засгийн газар, Монгол Ардын Намаас гаргасан тогтоол, шийдвэрийн Нийслэл хүрээтэй холбогдох баримт сурвалжууд, БНМАУ-ын Их Хурал, Засгийн газар, МАХН-ын Төв Хороо, Улаанбаатар хотын захиргаа, Намын хорооноос гаргасан шийдвэрүүд болон нийслэлийн түүхэнд холбогдох баримтуудыг багтаасан юм.

Нийслэлийн түүх судлалыг хөгжүүлэх, өргөжүүлэх чиглэлээр сонирхон судалдаг эрдэмтэн судлаач төдийгүй төрийн захиргааны байгууллагын удирдлага, албан хаагчдын мэдлэг, мэдээллийг тэлэхэд үнэлж баршгүй түүхэн эх сурвалж болсон юм.

6. Архив, албан хэрэг хөтлөлтийн талаар төрөөс баримталж буй бодлого, хууль тогтоомжийг хэрэгжүүлэх ажлыг нийслэлийн хэмжээнд зохион байгуулах, хяналт тавих, мэргэжил арга зүйн нэгдсэн удирдлагаар хангах зорилгын хүрээнд нийслэл, дүүргийн харьяа байгууллагуудын архив, албан хэрэг хөтлөлт хариуцсан албан хаагчдад нэгдсэн сургалтыг зохион байгууллаа.

Нэгдсэн сургалтын хүрээнд “Албан хэрэг хөтлөлтийн нэгдсэн системийн нэмэлт хөгжүүлэлт, ашиглалт хэрэглээ”, “Албан хэрэг хөтлөлтийн нэгдсэн системд бүртгэгдэн ирсэн бичиг, түүний шийдвэрлэлтийн хяналт”, “Байгууллагын архивын системийн шинэ хувилбарын ашиглалт”, “Хөмрөг үүсгэгч байгууллагуудаас архивын тоон мэдээ авах тухай” сэдвүүдээр давхардсан тоогоор 888 байгууллагын 1786 албан хаагчийг хамруулсан.

7. “Нийслэл, дүүргийн тэргүүний архивчдын нэгдсэн зөвлөгөөн”-ийг Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагчийн ивээл дор зохион байгууллаа. Тус зөвлөгөөнд Нийслэлийн болон салбарын удирдлагууд болон их, дээд сургуулиудын төлөөлөл, салбарын ахмад ажилтнууд, нийслэлийн төр захиргааны, орон нутгийн төсөвт, өмчит, өмчийн оролцоот байгууллагуудын шилдэг тэргүүний 300 архивчид анх удаагаа чуулж оролцлоо.

Зөвлөгөөнөөр нийслэлийн байгууллагуудад ажиллаж буй архив, албан хэрэг хөтлөлт хариуцсан ажилтнууд салбарын өнөөгийн байдал, цаашдын хөгжлийн чиг хандлага, тулгамдаж буй асуудлууд, түүнийг шийдвэрлэх хүрээнд цаашид авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээний чиглэлийг тодорхойлоход өөрсдийн санал хүсэлтийг илэрхийлж, нээлттэй зөвлөлдсөн ба зөвлөгөөний явцад гарсан санал, цаашид авах арга хэмжээний талаар тэмдэглэл хөтөлж, нэгдсэн санал дүгнэлтийг холбогдох байгууллагад уламжилж ажиллалаа.

8. Нийслэлд Архивын салбар үүсч хөгжсөний 60 жилийн ойг тэмдэглэн өнгөрүүллээ. Ойг тэмдэглэн өнгөрүүлэх ажлын хүрээнд “Нийслэлийн архивын салбарын түүхэн хөгжил – 60 жил” номыг эмхтгэн хэвлүүлсэн, Нийслэлийн архивын салбарын түүхийг бичилцсэн үе үеийн ажилтнуудын дурсамж, мэдлэгийг солилцох “Ахмад, дунд, залуу үеийн уулзалт, хүндэтгэлийн арга хэмжээ” зохион байгуулсан, 60 жилийн түүхэнд хийж бүтээсэн, үр дүнд хүрсэн үйл ажиллагааг нийт салбарын ажилтнууддаа тайлагнаж, алдаршуулсан “Баярын хурал- хүндэтгэлийн арга хэмжээ”-г тус тус зохион байгууллаа.

9. Нийслэлийн Архивын газрын шинэ барилгын хөрөнгө оруулалтыг нийслэлийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн ээлжит XX хуралдаанаар эцэслэн шийдвэрлэж, нийслэлийн 2019 оны үндсэн чиглэлд тусгуулснаар төрийн архивын зориулалтын байртай болох эхлэлийг тавилаа.

Уг барилга нь нийт 6025 м2 талбай бүхий Архивын хадгалалт, хамгаалалтын шаардлагад бүрэн нийцсэн оффис, захиргаа, үйлчилгээний болон лаборатори, хадгаламжийн сан, техникийн зориулалт бүхий өрөөнүүдээс бүрдсэн орчин үеийн архивын байгууллагын хэрэгцээ шаардлагад нийцсэн төрийн архивын барилга бөгөөд нийслэлийн Архивын газрын шинэбарилгын ажлыг эхлүүлэхэд шаардагдах холбогдох техникийн нөхцөлүүд бүрэн гарсан.

НИЙСЛЭЛИЙН АРХИВЫН ГАЗАР

Иргэний нисэхийн ерөнхий газар, Олон улсын иргэний нисэхийн байгууллага /ICAO/-ын Ази, Номхон далайн орнуудын бүсийн төвтэй хамтран “Нислэгийн хөдөлгөөний урсгал төлөвлөлтийн менежмент/хамтын шийдвэр гаргалт” сэдвээр Улаанбаатар хотноо 2018 оны 12-р сарын 11-14 өдрүүдэд хамтран ажиллагч болон харьяа албадуудын нийт 50 гаруй төлөөлөгчд хамрагдсан сургалт зохион байгуулагдлаа. Тус сургалтыг ИКАО-Ази Номхон далайн орнуудын бүсийн төвийн Нислэгийн хөдөлгөөний урсгал төлөвлөлтийн мэргэжилтэн ноён Hiroyuki Takata, Li Wenxin нар удирдан явуулсан юм. Ноён Hiroyuki Takata нь 2003 оноос Осака дахь магадлан итгэмжлэлдсэн НХУ-ын төвд Нислэгийн удирдагчаар ажиллаж байсан тэрээр одоо ОУИНБ-ийн Ази, Номхон далайн бүсийн дэд төвийн НХМ-т хариуцсан бүс нутгийн мэргэжилтнээр ажиллаж байгаа. Ноён Li Wenxin нь IATA-д 2014 онд Аюулгүй ажиллагааны болон нислэгийн үйл ажиллагааны бүс нутгийн захирлаар ажиллаж байсан ба одоогоор ОУИНБ-ийн Ази, Номхон далайн бүсийн дэд төвийн НХМ-т хариуцсан бүс нутгийн мэргэжилтнээр ажиллаж байна.

Нислэгийн Урсгал Төлөвлөлтийн Менежментийг хэрхэн хэрэгжүүлэх тухай ОУИНБ-ын төлөөлөгчидтэй ярилцлаа.

• Юуны өмнө та бүхэн Нислэгийн урсгал төлөвлөлтийн менежментийн талаар ерөнхий ойлголт өгөхгүй юу?
• Нислэгийн урсгал төлөвлөлтийн менежмент гэдэг ойлголт нь Иргэний нисэхийн системд хэрэглэгдээд 20 жил болж байна. Энэ нь Нислэгийн хөдөлгөөний үйлчилгээний хамгийн гол үйл ажиллаагны нэг бөгөөд агаарын зайн багтаамжид нийцүүлэн нислэгийн урсгалыг зохицуулах үйл ажиллагаа юм. Ази-Номхон далайн бүс нутагт нислэгийн урсгалын эрчимжилт жил ирэх тутам хурдацтайгаар нэмэгдэж байна. Иймд энэхүү өсөн нэмэгдэж буй урсгалыг үр ашигтай, аюулгүйгээр удирдан зохицуулахад нислэгийн урсгал төлөвлөлтийн менежментийг хэрэгжүүлэх шаардлагатай.
• Монгол Улсад нислэгийн урсгал төлөвлөлтийн менежментийг хэрэгжүүлэх хэрэгцээ, шаардлагыг юу гэж харж байна?
• Монгол Улсад 2 дахь удаагаа ирж байна. Анх 2015 онд “Нислэгийн урсгал төлөвлөлтийн менежмент/хамтын шийдвэр гаргалт” сэдвээр сургалт зохион байгуулж байсан. Монгол Улс нь Ази-Европыг холбосон улс бөгөөд сүүлийн жилүүдэд нислэгийн тоо мэдэгдэхүйц өсөн нэмэгдсэн. Мөн БНХАУ-ын зүгээс Нислэгийн урсгал төлөвлөлтийн менежментийн арга хэрэгсэл болох нислэгийг хөрш зэргэлдээ НХУ-ын бүсэд хүлээргэх аргыг хэрэглэж байгаа талаар ИНЕГ-ын танилцуулгад дурдагдаж байна. Мөн нислэгийн удирдагчийн ажлын ачаалал зарим цагуудад өндөр байгаа юм байна. Өглөөний 04-07 цагийн үед нислэгийн урсгалын ачааллыг оргил үе. Иймд танай улсад Нислэгийн урсгал төлөвлөлтийн менежментийг хэрэгжүүлэх шаардлагатай гэж үзэж байна.
• Нислэгийн урсгал төлөвлөлтийн менежментийг хэрэгжүүлэхэд шаардагдах зүйл юу байдаг вэ?
• Олон улсын баримт бичиг DOC9971-д Нислэгийн урсгал төлөвлөлтийн менежментийг нэвтрүүлэх 7 алхам гэж заасан байдаг. ИНЕГ нь 2018 оны 7 дугаар сарын 4-нд Нислэгийн урсгал төлөвлөлтийн албыг байгуулсан нь эхний алхамаа хийсэн байна гэж бодож байна. Нислэгийн урсгал төлөвлөлтийн менежментийг хэрэгжүүлэх бие даасан нэгжтэй байгуулсан нь маш алхам гэж ойлгож байна.

Дараагийн чухал алхам болон чадвардлаг хүний нөөцийн асуудал байгаа. Хүний нөөцийн байнгын дадлага, сургалт хамгийн гол ажлуудын нэг бөгөөд үүнд анхаарч ажиллах шаардлагатай. Үүний дараа Нислэгийн урсгал төлөвлөлтийн менежментийг хэрэгжүүлэх төлөвлөгөө гаргах, үнэлгээ хийх, шаардлагатай баримт бичиг боловсруулах гэх мэтээр олон улсын баримт бичигт зөвлөсөн шаардлагуудыг хэрэгжүүлэх нь энэхүү төслийг хэрэгжүүлэхэд илүү хялбар, дөхөм болох юм. Үүний дараа нислэгийн урсгалын төрлөөс хамааруулан Нислэгийн урсгал төлөвлөлтийн менежментийг хэлбэрээ сонгох хэрэгцээ үүснэ.

• Нислэгийн урсгалын төрлөөс хамаарна гэж та бүхэн сая хэллээ. Нислэгийн урсгал төлөвлөлтийн менежментийн төрлийг хэрхэн сонгох талаар тодруулж өгнө үү?
• Тэгэхлээр зарим нэг жишээ авахад Индонез улсын хувьд 70 орчим хувь нь орон нутгийн нислэг байдаг тул дотоодын Нислэгийн урсгал төлөвлөлтийн менежментийг хэрэгжүүлж эхэлж байна. Танай улсын хувьд 90 орчим хувь нь Олон улсын өнгөрөлтийн нислэг тул Хил-дамнасан буюу CROSS-BORDER AIR TRAFFIC FLOW MANAGEMENT-г хэрэгжүүлэх нь тохиромжтой юм. Түүнчлэн Монгол улсын агаарын зайд үйлдэгдэж буй нислэгийн урсгал нь Солонгос, Хятад, Японы чиглэлд үйлдэгддэг ба БНХАУ-ын зүгээс хязгаарлалт хийдэг тул зөвхөн БНХАУ-тай бус Солонгос, Япон зэрэг улсуудтай харилцан Бүс нутгийн Нислэгийн урсгал төлөвлөлтийн менежментийг хэрэгжүүлэх шаардлагатай болно.
• Нислэгийн хөдөлгөөний менежментийг хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай хэрэгсэл болон хамтын шийдвэр гаргах талаар ерөнхий ойлголт өгнө үү?
• Энэхүү үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэх арга хэрэгсэлийн хувьд ойрын ирээдүйд Автоматжуулсан систем шаардлагатай. Автоматжуулсан системийн ач холбогдол нь Нислэгийн урсгал төлөвлөлтийн менежментийг зөв зохистой хэрэгжүүлэхэд оршдог. Иймээс өөрийн орны үйл ажиллагаа, цар хүрээнд тохируулан шийдвэрлэх хэрэгтэй. Олон улсад олон төрлийн автоматжуулсан систем байдаг бөгөөд системийн шаардлагууд нь DOC9971-д заагдсан байгаа. Жишээлбэл Сингапур улсад “METRON” компаний систем сонгосон байдаг. Мөн Нислэгийн урсгал төлөвлөлтийн менежментийг хэрэгжүүлэхэд оролцогч талуудын үүрэг оролцоог тодорхойлох шаардлага гарах болно. Хамтын шийдвэр гаргах, нислэгийн урсгал төлөвлөлтийн менежментийн арга хэрэгслүүдийг үйл ажиллагаанд ашиглахад оролцогч талууд үүрэг оролцоогоо сайн мэдэх нь чухал юм. Мөн Нислэгийн урсгал төлөвлөлтийн менежментийн шийдвэр гаргахад оролцох ажилтнуудад сургалт зохион байгуулах, онолын мэдлэг болон практик дадлага олгох нь чухал.
• Баярлалаа. Та бүхэнд ажлын амжилт хүсье.

Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар, Улаанбаатар хотын Үйлдвэрчний эвлэлүүдийн холбоо, Монголын ажил олгогч эздийн нэгдсэн холбооноос хамтран нийслэлийнхээ хөгжлийн төлөө үйлсэд эрхэлсэн ажил, авьяас чадвар, ажил мэргэжлээрээ салбартаа тэргүүлж онцгой амжилт гарган, олон жил үр бүтээлтэй ажиллаж буй ажилтан, албан хаагчдыг урамшуулан дэмжих, олон нийтэд алдаршуулах зорилгоор “Нийслэлийн хөдөлмөрийн аварга”-ыг жил бүр шалгаруулдаг уламжлалтай.

Нийслэлийн хөдөлмөрийн аваргаар төрийн захиргаа, банк санхүү, хууль сахиулах, батлан хамгаалах, дэд бүтэц, барилга, авто зам, боловсрол, эрүүл мэнд, хөдөлмөр нийгмийн хамгаалал, биеийн тамир спорт, нийтийн тээвэр, тохижилт үйлчилгээ, байгаль орчин, худалдаа үйлчилгээ, соёл урлаг, хэвлэл мэдээлэл зэрэг 16 салбараас нийт 30 хүнийг шалгаруулсан байна.
Тухайн салбарын хүрээнд эрхэлсэн ажил хөдөлмөртөө тогтвортой, онцгой амжилт гаргаж олон жил үр бүтээлтэй ажилласан, шинжлэх ухааны орчин үеийн шинэ дэвшилтэт арга технологийг өөрийн эрхэлсэн ажилдаа бүтээлчээр нэвтрүүлж, тодорхой үр дүнд хүрсэн, нийслэл хотынхоо хөгжилд тодорхой хувь нэмэр оруулж иргэний үүргээ үлгэр жишээчээр биелүүлсэн, өөрийгөө хөгжүүлэх, мэргэжил боловсролоо дээшлүүлэн нийгмийн амьдралд идэвхтэй оролцдог, хамт олныхоо дотор нэр хүндтэй, бусдад үлгэр дуурайл үзүүлэх чадвартай зэрэг үзүүлэлтүүдийг харгалзан шалгаруулжээ.
Энэ хүрээнд нийслэлийн эрүүл мэндийн салбараас Амгалан амаржих газрын нярайн сувилагч Д.Лхагвадулам, Хүрээ амаржих газрын Сувилахуйн албаны дарга С.Даваасүрэн, Энэрэл эмнэлгийн ариутгалын сувилагч А.Заяабат нар “Нийслэлийн хөдөлмөрийн аварга” боллоо.