Month: October 2018

Сүхбаатар дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхэд аравдугаар сарын 5-ны өдөр иргэн Б.Батзаяа, Э.Оюундарь нарт холбогдох эрүүгийн хэргийг хянан хэлэлцжээ. Шүүхээс тэднийг бүлэглэн хүн худалдаалах, насанд хүрээгүй хүнийг улсын хил давуулах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож ял оноосон байна.

Тухайлбал, шүүгдэгч Б.Батзаяагийн 100.000 төгрөгийн эд хөрөнгө хурааж, таван жил зургаан сарын хугацаагаар, шүүгдэгч Э.Оюундарийг 100.000 төгрөгийн эд хөрөнгө хурааж, таван жил нэг сарын хугацаагаар хорих ялаар тус тус шийтгэж, тус бүрт оногдуулсан хорих ялыг нээлттэй хорих байгууллагад эдлүүлэхээр шийдвэрлэсэн аж.

БНСУ-ын Байгалийн шинжлэх ухааны их сургуулийн харъяа Бундан ча эмнэлэг нь Монгол Улсын гуравдугаар төв эмнэлэгтэй хамтран зүрхний мэс заслын ур чадварыг эзэмшүүлэхээр “Зүрхний мэс засал хийх арга техник, ур чадварыг нэмэгдүүлэх зорилготой эмчилгээний багийн боловсрол болон бэлтгэл” хамтын ажиллагааны гэрээ байгуулжээ. Энэ талаар аравдугаар сарын 7-ны өдөр www.kyeongin.com цахим хуудаст мэдээлсэн байна.

Тус гэрээний дагуу Бүндан ча эмнэлэг нь Монгол Улсын 3 дугаар эмнэлэгт цаашдаа гурван жилийн хугацаанд зургаан удаа зүрх судасны төвийн, цээжний мэс заслын тасгийн профессор эмч болон эмчилгээний багийнхныг томилон явуулах ажээ.

Томилогдсон багийнхан зүрхний өвчтэй өвчтөнүүдэд мэс засал хийхээс гадна мэс засалтай холбоотой арга техник, ур чадварыг зааж сургах юм байна. Солонгос эмнэлгийн Жан профессор нь өнгөрсөн 16-наас 21-ний өдөр хүртэл улсын гуравдугаар төв эмнэлэгт айлчилж, зүрхний өвчтэй есөн өвчтөнд хагалгаа хийж, эмчилгээний багийнханд эмчилгээний багаж хэрэгсэл ашиглах арга зүй болон мэс заслын арга техникийг заажээ.

“Хотын нийтийн тээвэр, замын хөдөлгөөний оновчтой шийдлүүд” зөвлөгөөн үргэлжилж байна.

Нийслэлийн ИТХ-ын төлөөлөгч М.Халиунбат зөвлөгөөний үеэр нийтийн тээврийн салбарын өнөөгийн байдал, тулгамдаж буй асуудлын талаар танилцууллаа.

Өнөөдрийн байдлаар 945 автобус нийтийн тээврийн үйлчилгээг үзүүлж байна. Гэвч чиглэлийн маршрут бодит орчинд төдийлэн нийцэхгүй байгааг зөвлөгөөнд оролцож буй иргэд шүүмжлэв. Мөн үйлчилгээний салбарын соёл эрс дордсоныг ч хэллээ. Тиймээс орчин нөхцөл, үйлчилгээний чанар, стандартыг шаардлагатай байгааг онцлов.

Нийслэлийн Тээврийн газар төсвөөс жилд 83 тэрбум төгрөгийн татаас авдаг. Сүүлийн жилүүдэд төлбөргүй зорчдог иргэдэд олгодог нөхөн олговрын зардал буурсан ч тээврийн компаниудын ажилласан цагт тооцон олгодог машин цагийн зардал эрс нэмэгдсэн байна. Өөрөөр хэлбэл, машин цагийн зардал нөхөн олговрын буурсан хэмжээнээс илүү хурдацтайгаар өссөнөөс нийт зардал өсчээ гэж дүгнэж болно. Нөхцөл байдал энэ хэвээр үргэлжилвэл хотын төсөвт их дарамт учрах эрсдэлтэй. Тиймээс уг асуудлыг нухацтай хэлэлцэж, даруй арга хэмжээ авах шаардлагатайг оролцогчид хэлэв.

Нийслэлийн ИТХ-ын ХМОНХТ

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга өнөөдөр хүүхэд хамгаалал, хөгжлийн асуудлаар холбогдох төрийн байгууллагуудын төлөөлөлтэй уулзаж цаг үеийн мэдээлэл солилцсон билээ.Тус уулзалтын үеэр Гэр бүл, хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн газрын (ГБХЗХГ) дарга О.Алтансүх хүүхдийн хөгжил, хамгааллын зардалд зарцуулж байгаа төсвийн тухай ярихдаа “БНХАУ-аас хүүхдүүд авчирсан зардал гэхэд 17-18 сая төгрөг болсон” гэж мэдээлсэн юм.

Энэ ямар учиртай хэрэг гарсан тухай холбогдох албаны эх сурвалжаас тодруулахад “Эцэг, эх нь бизнесийн өрөндөө хүүхдүүдээ БНХАУ-ын Эрээн хотод барьцаалан үлдээсэн хэрэг гарсан. Нэг айлын гурван хүүхдийг ямартай ч Монголд авчраад байгаа” гэж мэдээллээ.

Эх сурвалжийн мэдээлж буйгаар, хүүхдүүдээ барьцаанд үлдээсэн эцэг, эх одоогоор олдоогүй эрэн сурвалжилж байгаа гэв.

“Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-ийн иргэдэд эзэмшүүлсэн хувьцааг дотоод, гадаадын хөрөнгийн биржээр арилжаалж эхлэх тухай төр, засгийн тогтоол, шийдвэрүүдтэй холбоотойгоор иргэдийн үнэт цаасны данс нээлгэх үйл ажиллагаа сүүлийн үед идэвхжиж байна.

Та данс нээлгэх бол Монголын хөрөнгийн биржид бүртгэлтэй үнэт цаасны команиудад хандаж бүртгүүлэх юм байна.

Үүнтэй холбогдуулан, “Монголын хөрөнгийн бирж” ТӨХК Миллениум CSD системийг 2018 оны 11 дүгээр сарыг дуустал амралтын өдрүүдэд ажиллуулахаар болжээ. Тухайлбал, 2018 оны эхний хагас жилд сард дунджаар 5,000-6,000 данс нээгдэж байсан бол 8 дугаар сард 8,902, 9 дүгээр сард 24,682 данс тус тус нээгдсэн байна.

Миллениум CSD систем нь ҮЦК-иудын мэдээллийг нэгтгэдэг аж.

Улаанбаатар хотын замын хөдөлгөөний ачааллыг бууруулж, нийтийн тээврийн үйлчилгээний чанар, стандартыг сайжруулан, хүртээмжийг нэмэгдүүлэхээр НИТХ-аас “Хотын нийтийн тээвэр, замын хөдөлгөөний оновчтой шийдлүүд” зөвлөгөөнийг өнөөдөр зохион байгуулж байна. Зөвлөгөөнд УИХ-ын гишүүд, нийслэл, дүүргийн удирдлага, нийслэлийн Засаг даргын хэрэгжүүлэгч агентлаг, Тээврийн цагдаагийн албаныхан, эрдэмтэн, судлаачид болон иргэдийн төлөөлөл оролцож байна.

Зөвлөгөөний үеэр НИТХ-ын дарга С.Амарсайханы хэлсэн үгийг хүргэе.

Та бүхэнд энэ өдрийн мэнд хүргэе.

Та бид машин хөлөглөсөн хэрнээ морь тэрэгнээс ч удаан зорчиж, нийтээрээ бөглөрч,нийгмээрээ бухимдаж ихэнх цаг хугацаагаа машин хөлөглөж бус харин машинд хүлүүлж, эрүүл мэнд, эдийн засаг, цаг хугацаагаараа хохирсоор удаж байна.

Нийслэлийн зам, тээврийн хөдөлгөөнийг оновчтой зохицуулах, нийтийн тээврийн үйлчилгээний чанар стандарт, хүртээмжийг сайжруулах, хот төлөвлөлтийн гажуудлыг засах, зөв гарц, шийдлийн талаар нэгдсэн ойлголцолд хүрэх зорилгоор хууль тогтоох дээд байгууллагын төлөөлөл, төрийн холбогдох байгууллагуудын албан хаагчид, эрдэмтэн судлаачид, иргэд оршин суугчидтайгаа нээлттэй зөвлөлдөхөөр энд хүрэлцэн ирлээ.

Зөвлөгөөнд хүрэлцэн ирсэн УИХ-ын эрхэм гишүүдэд талархаж байгаагаа нийслэлчүүдийн нэрийн өмнөөс илэрхийлье. Ялангуяа УИХ-ын гишүүн, Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн сайд, саяхан нийслэлийн МАН-ын хорооны гишүүдийн олонхийн итгэлийг хүлээж нийслэлийн МАН-ын даргаар сонгогдсон Д.Сумьяабазар болон Зам тээврийн хөгжлийн сайд Я.Содбаатар нар нийслэлчүүдийн болон Зам тээврийн салбарын өмнө тулгамдсан асуудлын шийдлийг хайх эл зөвлөгөөнд хүрэлцэн ирсэн нь нийслэлчүүдийн өмнө тулгамдсан асуудлыг УИХ, Засгийн газрын хэмжээнд шийдвэрлэхэд тодорхой хувь нэмэр оруулна гэж үзэж байна.

Улаанбаатар хотын түүхийг эргэн харвал 1954-2012 он хүртэлх хугацаанд хотын төлөвлөлтийг таван удаа өөрчилж байсан баримт бидний өмнө байна. Дээрх төлөвлөлтүүд тухайн цаг үетэйгээ зохих хэмжээнд нийцсэн шийдэл байсныг үгүйсгэх аргагүй юм.

Өнөөдрийн Улаанбаатар хотын хүн амыг 1986 онтой харьцуулахад 70 хувиар өсөж өдгөө 1.4 сая гаруй хүнтэй болжээ. Үүн дээр нэмээд түр оршин сууж байгаа хүмүүс, хөдөө орон нутгаас бүртгэлгүй шилжиж ирсэн иргэд, гадаадын зочид, төлөөлөгч, жуулчдын тоог нэмбэл 2 сая орчим хүн хотын хөдөлгөөнд их бага хэмжээгээр оролцож байна.

Хотын хүн ам өсөж, өргөжсөн ч харамсалтай нь төлөвлөлт, зохион байгуулалтын хяналтгүй тэлэлт явагдсны улмаас өнөөдөр хүнд ээлтэй бус хортой, иргэдийнхээ амь, эрүүл мэндэд сөрөг нөлөө учруулахуйц болжээ.

Улаанбаатар хотыг 2020 он хүртэл хөгжүүлэх ерөнхий төлөвлөгөө, 2030 он хүртэлх хөгжлийн чиг хандлагын баримт бичгийг 2013 онд УИХ-аар баталсан хэдий ч уг ерөнхий төлөвлөгөө дуусах дөхөж буй энэ цөг мөчид хотын амьдрал хүнд, гарц шийдэл тодорхойгүй хэвээр байна. УИХ-аар баталсан дээрх ерөнхий төлөвлөгөөний төлөвлөлт, хэрэгжилтийг бид бодитойгоор дүгнэж, цаашид гаргасан алдаагаа дахин давтахгүй байхад анхааран ажиллах ёстой.

Учир нь яг энэ цаг үед нийслэлийн Хот төлөвлөлт, ерөнхий төлөвлөгөөний газраас Улаанбаатар хотын 2040 он хүртэлх ерөнхий төлөвлөгөөний ажлыг хийж эхлээд байгаа.

Цаашид та бид хот төлөвлөлт, хот байгуулалтаа хийж хэрэгжүүлэхдээ гадаад, дотоодын эрдэмтэн судлаачид, салбарын мэргэжилтнүүд, үндэсний баялаг бүтээгчид, барилгын компанийн төлөөллүүд, иргэд, оршин суугчдаа урин оролцуулж, ул суурьтай тооцоо судалгаа, дэвшилт техник технологид үндэслэн авто зам, дэд бүтцийн сүлжээг бий болгосон иргэнд ээлтэй, эрүүл хотыг байгуулах шаардлага тулгараад байна.

Үүний зэрэгцээ иргэд та бид авто замын нөхцөл байдлаа зөвөөр үнэлж ойлгон замын хөдөлгөөнд бухимдалгүй оролцох, нийтийн тээврээр ая тухтай, эрсдэлгүй зорчих шийдлийг хамгийн боломжит хувилбараар яаралтай гарган, цаг алдалгүй хэрэгжүүлж эхлэх нь нэн тэргүүний зорилт болоод байна.

Учир нь нийслэл Авто замын хөгжлийн газартай ч тэр нь зөвхөн зам төлөвлөх зам барих, засах асуудал хариуцаад хүн, хөдөлгөөн хоёроо мартсан, нийслэлийн Нийтийн тээврийн газар байдаг ч энэ зөвхөн хэдэн автобусны маршрут, буудал, мөнгө гурав яриад зам, тээврийн хөдөлгөөний нийтлэг бодлого, үйлчилгээний чанар, стандартаа бүр орхигдуулсан, Замын хөдөлгөөний удирдлагын төвтэй, тэр нь хэдэн камерын дэлгэц, гэрэл дохио хянадаг цөөн хүнтэй, хүн хүч нь хүрдэггүй, эрх мэдэл нь байдаггүй.

Замын хөдөлгөөний ачааллыг бууруулах чиглэлээр улс болон нийслэлийн жил бүрийн төсөвт багагүй хөрөнгө суулгаж, авто зам, уулзварыг засаж, өргөтгөн шинэчилж, автомашиныг улсын дугаараар ангилан хөдөлгөөнд оролцуулах, нийтийн тээвэрт тусгайлан нэг эгнээг чөлөөлж зорчуулах зэрэг шат дараатай ажил хийж байгаа ч өнөөдөр иргэд, та бидний хүсэн хүлээсэн үр дүнд хүрэхгүй байна

Нарийвчилсан тооцоо судалгаа, тоон болон шинжлэх ухаанч аргачлалд суурилсан, амьдралын хэмнэл, цаг үеийн өөрчлөлттэй уялдсан зөв зохицуулалт хийгдээгүйн улмаас өнөөдрийн хүндрэлтэй нөхцөл байдал үүссэн гэж ойлгож болохоор байна.

Дараагийн нэг шалтгаан ньгазартай холбоотой мэдээллийн сан нэгдмэл биш, газрыг төлөвлөлтгүй олгосон явдал нь өнөөдрийн замын ачаалал, хүндрэл үүсгэх нөхцөлд хүргэжээ.

Та бүхэн мэдэж байгаа. Бид хотод автозогсоол байгуулах, зам гүүр барих, байгуулах гэхэд газар олдохгүй нөхцөлд орчихоод байга ань нууц биш. Үүнээс үүдэлтэй замын байгууламжийн хүрэлцээ тээврийн хэрэгслийн өсөлтийг гүйцэхгүй байгаа юм.

Улаанбаатар хотод 536 171 автомашин бүртгэлтэй. Улсын дугаарын хязгаарлалт, бусад шалтгаанаар үүдэн ойролцоогоор 350 000 орчим тээврийн хэрэгсэл хөдөлгөөнд өдөр тутам оролцдог гэсэн судалгаа бий.

Дундаж буюу 1600сс моторын багтаамжтай тээврийн хэрэгсэл замын хөдөлгөөнд нэг цаг сул зогсоход 0.8 литр шатахуун зарцуулдаг. Тэгвэл дээрх 350 000 автомашин ганцхан цагт 512.4 сая төгрөгийг шатааж байна. Хөдөлгөөний ачаалал багатай долоо болон наймдугаар сарыг тооцолгүй үлдсэн арван сард үржүүлбэл 110.4 тэрбум төгрөгийн шатахуун үргүй зарцуулж байна.

Та бид ийм хэмжээний мөнгөөр ойролцоогоор 250 хүүхдийн ортой 27 цэцэрлэг барьж болно. Гэвч ийм хэмжээний мөнгийг нийтийн тээврийн цогц шийдэл, хот төлөвлөлт, хөдөлгөөн зохицуулалтыг анхнаас нь буруу хийсний улмаас хотын зам дээр үргүй зарцуулж байна.

Улаанбаатарын нийтийн тээвэр иргэн таньд тогтсон цагтаа хүрч, чиглэлийн дагуу, аятай тухтай үйлчилгээ үзүүлж чадаж байна уу. Чанар, хүртээмж нь бусад улсын хотуудын жишигт нийцэж байна уу. Мэдээж үгүй. 87.9 тэрбум. Энэ бол нийслэлийн Тээврийн газарт төсвөөс олгож буй татаас. Өнгөрсөн хугацаанд нийтийн тээвэрт төлбөрийн цахим систем нэвтрүүлж, парк шинэчлэл хийх гээд олон арга хэмжээ авлаа. Хотынхоо нийтийн тээвэрт илүү ухаалаг, дэвшилт технологи нэвтрүүлэхийг цаг үе болон нийгэм биднээс шаардаж байна.

Тооцоо, судалгаа байхгүй, сэтгэл хөөрлөөр хандаж гаргасан шийдвэрүүд иргэдийг хохироож, төсвийн хөрөнгийг үргүйдүүлж, эцсийн үр дүнд нийтээрээ “шаварт унадгийг” бид өнгөрсөн хугацаанд хангалттай харлаа.

Тиймээс нийслэлийн ИТХ иргэдээсээ санал асууж, хамтдаа гарц хайхаар эрэлхийлж байна.

Хот төлөвлөлтийг хоосон цаасан дээр хийсвэр төсөөлж, ерөнхий төлөвлөгөө нэрээр ерөнхийд нь бүдүүвчлээд дунд нь эзэнгүйдүүлж биш нухацтай тооцож, нарийвчлан төлөвлөж, хатуу хянаж, зөв хэрэгжүүлдэг больцгооё.

Иймд нийслэлийн ИТХ-ын дэргэд Хот байгуулалт, төлөвлөлтийн чиглэлээр мэргэшсэн эрдэмтэн судлаач, салбарын мэргэжилтүүдээ урьж Хот төлөвлөлт, судалгааны институт байгуулж ажиллуулах нь зүйтэй гэж боддог.

“Хийх хүнд арга олддог, хийхгүй нэгэнд шалтаг олддог” гэж Монголчууд бид ярьдаг. Нөхцөл байдал хэдий хүндхэн байгаа ч аргыг нь олж ажиллахыг хаана хаана эрмэлзэх хэрэгтэй. Үүний тулд л бид эл зөвлөгөөнөөс тодорхой үр дүн хүлээж байна.

“Бүгдээрээ хэлэлцвэл буруугүй, бүлээн усаар угаавал хиргүй гэдэг. Хотын нийтийн тээвэр, замын хөдөлгөөний оновчтой шийдлийг гаргахад иргэн бүрийн оролцоо чухал гэдгийг онцлон хэлэх байна. Та бүхэнд амжилт хүсье.

МХЕГ-ын Хүнсний аюулгүй байдлын Үндэсний лавлагаа лаборатори энэ сарын 03-05-ны өдрүүдэд хяналтын итгэмжлэгдсэн лабораторийн нэгдсэн сүлжээний лабораторийн эрхлэгч нарт сургалт, зөвлөгөөн зохион байгууллаа.

Сургалт, зөвлөгөөнөөр “Сорилтын болон шалгалт тохируулгын лабораторийн чадавхад тавих ерөнхий шаардлага MNS ISO/IEC 17025-2018” стандартын шилжилтийн бодлого, “Био аюулгүй байдал, био хамгаалал” зэрэг сэдвээр онол, дадлага, лабораторийн био аюулгүй байдал, ариутгал, халдваргүйтгэл, халдвар хамгааллын хэрэгслүүд, био аюулгүйн анхан шатны дадал, хээрийн нөхцөл дэх био аюулгүй ажиллагааны арга техникийг бодитоор үзүүлэх зэрэг дадлагажуулах сургалтууд хийгджээ.

Монголын Эрчим хүч геологи, Уул уурхайн үйлдвэрчний эвлэлийн холбооны дарга Х.Буянжаргал “Оюу толгой” төслийн туслан гүйцэтгэгч компаниудад ажиллагчдын эрх ашиг хөндөгдөж байгаа талаар мэдээлэл хийлээ.

Тэрбээр “Оюу толгой компани Монголын уул уурхайн титэм юм бол уул уурхайн салбарт зөв жишиг тогтоох ёстой. Туслан гүйцэтгэгч компанийн ажилчид “Оюу толгой” компаниас 2-3 дахин бага цалин авдаг. Ижил төстэй үйл ажиллагаа явуулдаг гаднын томоохон компаниудын ажилчид манайхаас 5-10 дахин их цалин авдаг. Энэ ялгаа заагийг арилгаад Монгол ажилчид эх орондоо хөдөлмөрлөх эрхээ хангуулж, хөдөлмөрөө зөвөөр үнэлүүлэх ёстой” гэж ярьсан юм.

Өнгөрсөн есдүгээр сарын 18-21-ний өдрүүдэд Оюу толгой төслийн менежментийн баг, Олон улсын аж үйлдвэрийн салбарын үйлдвэрчний эвлэлийн холбоотой хамтран ажиллахаар болоход Оюу толгой компанийн нөхцөл байдалтай танилцсан байна. Манай талаас туслан гүйцэтгэгч компанийн саналыг тавьсан ч судалж үзнэ гэх хариу өгчээ. Гэтэл хүсэлт тавьснаас хойш сар гаруйн хугацаа өнгөрөхөд хариу өгөхгүйгээр барахгүй шаардлага тавьсан ажилчдыг туслан гүйцэтгэгч компаниуд хяхаж хавчих тохиолдол гарсныг үйлдвэрчний эвлэлийн байгууллага мэдэгдсэн юм.

Энэ шалтгааны улмаас МЭХГУУ-н үйлдвэрчний эвлэлийн холбоо Оюу толгой компанийн ТУЗ-ийн дарга Г.Батсүх, гүйцэтгэх захирал Армандо Торрес, Оюу толгойн ордыг ашиглах, хөрөнгө оруулалтын гэрээний хэрэгжилтийг шалгах, санал дүгнэлт боловсруулах УИХ-ын ажлын хэсэгт шаардлага хүргүүлэхээр болжээ. Таван зүйл бүхий уг шаардлагад оноос өмнө ямар нэгэн хариу өгөхгүй бол хөдөлмөрлөх эрхээ хангуулахаар олон улсын байгууллагад хандана гэдгээ мэдэгдсэн юм.