“Олон улсын музейн өдөрт” зориулан Монголын үндэсний музей, Монголбанк хамтран үзэсгэлэн гаргалаа. Монгол Улсын тусгаар тогтнолын бэлгэдэл, Монгол хүн бүрийн нэрийн хуудас болсон “Монголчуудын төлбөрийн хэрэгсэл”-ийг дэлгэн гаргажээ.
Уг үзэсгэлэнд Монголбанкны Эрднэсийн сан, Монголын үндэсний музейн сан хөмрөг, Монголын зоос судлалын холбооны гишүүдийн цуглуулгаас дээжилжээ. Нээлтэд Монголбанкны төлөөлөгчдөөс гадна музейн удирдлагууд оролцов. “Хөсөгтөн” хамтлаг уран бүтээлийн дээжээ өргөн, ая дууны мэндчилгээгээр дэвшүүллээ. Ингээд тууз хайчлах ёслол үйлдэж, нээлт өндөрлөн музейн үзмэрүүдийг сонирхох хүмүүсийн хөл хөдөлгөөнд дарагдав. Улаан хивс дэвссэн үзмэрийн танхимын үүдэнд гурван хийлч ая тоглон сонгодог орчныг бүрдүүлжээ.
Эртний хаадын үеэс эхлэн одоогийн мөнгөн тэмдэгт хүртэлх түүхийг өгүүлсэн үзмэрийг хананы дагуу шилэн хоргонд хийж байршуулсан нь нэн сонирхолтой. “Үзэсгэлэнгийн талаар Монголбанкны “Эрднэсийн сан”-гийн захирал П.Эрдэнэтуяа ярихдаа: “Монголчуудын төлбөрийн хэрэгсэл эртнээс эдүгээ” сэдэвт үзэсгэлэн 14 хоногийн турш Монголын үндэсний музейд гарна. Үнэ төлбөргүй. Олон улсын музейн өдөр, Монголын банкуудын ажилтны өдрийг угтан гаргаж байна. Гол онцлог нь 1000 орчим цуглуулгыг хамруулсан. Монголчууд эртнээс ямар төлбөрийн хэрэгсэлтэй байсан, гол онцлогууд нь юу вэ гээд эртний хаадын зоосноос эхлээд тавигдсан. Дээр нь дурсгалын зооснууд байгаа. Энэ нь төлбөрийн хэрэгслээс гадна зоос цуглуулагч нарт зориулсан нэр бэлгэдэлтэй зооснууд юм. Олон улсын үзэсгэлэнд оролцоод шагнал авсан зооснууд бас бий. Мөн гурван төрлийн мөнгөн зоос, нэг кг-ийн алтан “Чингис хаан” зоосыг дэлгэн харуулсан. Маш ховор үзвэрүүд юм. Хүүхэд залуучууд ирээд үзвэл өмнө нь зоос, марк цуглуулдаг байсан бол орчин үед цаасан мөнгө, зоосон мөнгийг цуглуулах боломжтойг харуулахыг зорьсон. Манай сан хөмрөгийн цуглуулгууд болон 12 зоос цуглуулагчийн цуглуулга, Үндэсний музейн зарим үзмэрээс тавьсан. Ерөнхийдөө хамтарсан үзэсгэлэн болсон. Хамгийн эртний үзмэр нь Өгөөдэй хаан, Гүег хаан гээд ер нь эртний хаадын бүх зоос тавигдсан. Маш том шилэн хоргыг эзэлсэн байгаа. Хүмүүс маань өөрсдөө ирж сонирхвол илүү үзүүштэй, харууштай зүйл их байгааг дуулгая. Зоосон мөнгөн нь 1211 оноос хойшхи, цаасан мөнгө нь 1911 оноос хойшхи тэмдэгтүүдийг энд дэлгэсэн” гэв.
Эртнээс эдүгээг хүрсэн төлбөрийн хэрэгслийн түүхийг өгүүлсэн уг үзэсгэлэн 14 хоног эрхэм таны өмнө үнэ төлбөргүйгээр нээлттэй байх аж. Үзэсгэлэнд олон овог аймгийг нэгтгэн, туурга тусгаар улсаа байгуулсан Чингис хааны нэрийг мөнхөлсөн түүх бичгийн нандин сурвалж болох “агуу Чингис хаан” гэсэн бичээс бүхий Чингис хааны мөнгөлсөн зэс дирхамаас эхлээд Чингис хааны динар, Хархорум хотод дэлдсэн Өгөөдэй хааны алтан динар, Гүег хааны мөнгөн дирхам, Мөнх хааны мөнгөн зоос зэрэг Монголын эзэнт гүрний үе үеийн хаадын 300 гаруй зоос. Орон нутгийн чанартай үйлдэж байсан “Хүрээний их сангийн тэмдэг”, “Чин сүзэгт Номун” ханы хүрээний “Их сангийн тийз” хэмээх мөнгөн тэмдэгт, гүйлгээнд орохоор зэхэж байсан ч ороогүй Богд хаант Монгол улсын Бага болзоот мөнгөн тэмдэгт, Төв аймгийн Заамар сумаас олдсон 2.4 кг алт, 999.9 сорьц бүхий 100 гр жинтэй шижир алтан гулдмай зэрэг 900 гаруй үнэт өвийг дээжлэн тус үзэсгэлэнд багтаажээ.
С.ОТГОНБАЯР
Гэрэл зургуудыг Г.БАЗАРРАГЧАА
Нийслэлийн хэмжээнд 5 дахь жилдээ зохион байгуулагдаж буй “Улаанбаатар Марафон-2018”-д ХХБанк өөрийн спортлог ажилтнуудынхаа санаачлагын дагуу нэгдэж, 5-р сарын 8-ны өдөр ХХБанкны Ерөнхийлөгч Б.Мэдрээ шилжин явах цомыг хүлээн авлаа.
Нээлтийн арга хэмжээнд УИХ-ын гишүүн, АН-ын дарга С.Эрдэнэ, УИХ-ын гишүүн Ж.Батзандан, Ардчилсан намын ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ц.Туваан, Нийслэлийн АН-ын дарга Д.Баттулга болон ҮБХ-ны гишүүд, дэмжигчид оролцлоо. Тус аяныг нээж УИХ-ын гишүүн АН-ын дарга С.Эрдэнэ ийнхүү хэллээ. “Монголоо сонсъё” аян-д нийт 330 сум, 152 хороо, 200 гаруй баг, 21 аймаг, 9 дүүрэг хамрагдаж байна. Үндэсний хэмжээнд байгаа бүх анхан шатны нэгж хэсэг, намын хороо, үүрүүдүүд хүрч ажиллах, иргэд сонсогчдын санаа бодлыг сонсох үндсэн зорилготой. Мөн АН-ын шинээр боловсруулж байгаа үзэл баримтлалын талаар гишүүдэд хэлэлцүүлнэ. Өнгөрсөн хоёр жилд хийж хэрэгжүүлсэн ажлаа дүгнэж, алдаа оноогоо цэгнэж сонсогч олон түмэнд хүргэнэ. 2012-2016 онд ардчилсан намын хөрөнгө оруулалтууд ямар үр дүнтэй ажил болсныг танилцуулах юм. Анхан шатны үүр хороодын ажлыг идэвхжүүлэх, чадавхжуулах сургалтууд хийгдэнэ. Бид нэг суманд хоёр хоног ажиллана. Харин аймаг, нийслэлийн хороодод нэг өдөр ажиллахаар төлөвлөсөн. Аяны бэлтгэл ажил бүх талаараа хангагдсан. Маш том баг бүрэлдэхүүн ажиллаж байна. Ардчилсан намын шинэчлэл, үзэл баримтлал, бодлого, үйл ажиллагааны талаар иргэдэд мэдээлэл хүргэж ажиллах юм. Ирэх сарын 20-н гэхэд баг хороод хурлаа хийж дүнгээ гаргана гэлээ. Тус аян өнгөрөгч амралтын өдөр Хэнтий аймгаас эхэлсэн юм. 
1911 оны тусгаар тогтнол, эрх чөлөөний төлөө тэмцэгчдэд зориулсан хөшөөт цогцолбор байгуулах тухай
15-нд төв, зүүн аймгуудын нутгийн хойд хэсгээр, 16-нд Хангай, Хөвсгөлийн уулсаар, 18-нд баруун аймгуудын нутгийн баруун хэсгээр бороо, хур тунадас орно. Салхи 15-нд төв, говь, зүүн аймгуудын нутгаар, 18-нд баруун аймгуудын нутгаар түр зуур секундэд 18-20 метр, 16,17-нд зарим газраар секундэд 12-14 метр хүртэл ширүүсч шороон шуурга шуурна. Дархадын хотгор, Завхан голын эх, Хүрэн бэлчир, Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Идэр, Тэс голын хөндийгөөр шөнөдөө 0-5 градус, өдөртөө 17-22 градус, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр шөнөдөө 12-17 градус, өдөртөө 28-33 градус, бусад нутгаар шөнөдөө 5-10 градус, өдөртөө 22-27 градус дулаан байна. 15-нд нутгийн хойд хэсгээр, 16-нд нутгийн зүүн хагаст бага зэрэг сэрүүснэ гэж Цаг уур орчны шинжилгээний газраас мэдээллээ.
УИХ-ын 2018 оны ээлжит чуулганы (2018.05.11) нэгдсэн хуралдаанд Улсын Их Хурлын гишүүн С.Бямбацогт, Л.Энх-Амгалан нараас Монгол Улсын Ерөнхий сайдад тавьсан асуулгын хариуг сонслоо.
Монгол Улс нь баялаг соёл, үлгэрийн мэт байгаль, аюулгүй орчин, нөхөрсөг ард иргэдээрээ жуулчдыг өөртөө татдаг. Айлчлан ирж буй зуны саруудад цэцэг навчис дэлгэрч, байгалийн гоо үзэсгэлэн улам бүр тодрон аялан жуулчлах цаг агаарын хамгийн таатай байдал бүрддэг билээ.
“Монголоо сонсъё” үндэсний аян Эзэн Чингис хааны өлгий нутаг Хэнтий аймагт энэ сарын 13-ны өдөр эхэллээ. Аяны нээлтийн арга хэмжээ “Хан Хэнтий” чуулгад болсон бөгөөд 500 орчим иргэн оролцож, Ардчилсан намын бодлого, үйл ажиллагааны талаар мэдээлэл сонсч, санал, хүсэлтээ илэрхийлжээ. Нээлтийн арга хэмжээнд УИХ-ын гишүүн Ж.Батзандан, Ардчилсан намын Хэрэг эрхлэх газрын Дэд дарга Н.Ганибал, Хэнтий аймгийн Ардчилсан намын дарга, Улстөрийн зөвлөлийн гишүүн Ш.Батдэлгэр болон ҮБХ-ны гишүүд, дэмжигчид оролцсон аж. Тус аймгийн хувьд УИХ-ын 40, 41, 42 дугаар тойрогт хамаардаг боловч “Монголоо сонсъё” аяны хүрээнд ҮБХ-ны гишүүд тойрог хамааралгүйгээр 18 сум, таван тосгондоо хүрч ажиллахаар төлөвлөсөн байна. Тэд өнөөдөр /2018.05.14/ Хэнтий аймгийн Мөрөн сумаас уулзалтаа эхлэх бөгөөд төлөвлөсөн хуваарийн дагуу Ардчилсан намын шинэчлэл, үзэл баримтлал, бодлого, үйл ажиллагааны талаар иргэдэд мэдээлэл хүргэж ажиллах юм.