Month: February 2018

Гадаад харилцааны сайд Д.Цогтбаатар Бүгд Найрамдах Итали Улсаас Монгол Улсад суугаа Элчин сайд Андрэа Дэ Фелипийн хамт Улаанбаатар хотод ноос ноолуур, арьс шир боловсруулах чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж буй мэргэжлийн холбоо, бизнес эрхлэгчдийн үйл ажиллагаатай танилцав.

Монголын ноос ноолуурын холбоотой танилцах үеэр тус холбооны дэд тэргүүн Г.Ёндонсамбуу, Гүйцэтгэх захирал Д.Алтанцэцэг нар италийн талтай хөгжүүлж буй хамтын ажиллагааны талаар танилцуулж, салбарт тулгарч буй сорилт, бэрхшээлийн талаар мэдээлэл хийв. Сайд Д.Цогтбаатар ноос, ноолуур боловсруулах салбарт дэлхийд тэргүүлэгч Итали Улстай хөгжүүлж буй хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх, бараа бүтээгдэхүүний чанарыг сайжруулах, өрсөлдөх чадварыг дээшлүүлэхэд бүхий л талын дэмжлэг үзүүлэхээ илэрхийлэв. Мөн дэлхийд алдартай бараа бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгч Италийн компаниудтай холбоо тогтоож, менежментийг нь нэвтрүүлснээр түүхий эдийг Италийн дэвшилтэт технологитой хослуулсан олон улс, Европын стандартад нийцэхүйц хамтарсан бараа бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэн гадаад зах зээлд нийлүүлэх боломжийг ашиглахад туслалцаа үзүүлэхээ илэрхийлэв. Түүнчлэн хэрэгжүүлэхээр бэлэн болсон төсөл, хөтөлбөрийг санхүүжүүлэх тохиромжтой схемийг тодорхойлох, харилцан ашигтай нөхцлөөр зээл авахад зохих дэмжлэг үзүүлэхээ мэдээлэв. Сайд Д.Цогтбаатар дотоодын бараа бүтээгдэхүүнийг гадаад амжилттай экспортлох, ашигтай гадаад худалдаа хийхэд төр, хувийн хэвшлийн хамтын ажиллагаа чухлыг онцлоод цаашид ойр дотно ажиллахаа мэдэгдэв.

Элчин сайд Дэ Фелип нэг удаа тоног төхөөрөмж худалдах, худалдан авах богино хугацааны хамтын ажиллагаанаас илүү тогтвортой, харилцан итгэлцэл дээр суурилсан урт хугацааны хамтын ажиллагааг бий болгох зорилтыг тавьж буйгаа мэдээлээд уулзалтаар яригдсан асуудлуудыг Италийн үйлдвэрлэгчдэд сайтар сурталчлан, холбоо тогтооход дэмжлэг үзүүлэн ажиллахаа илэрхийлэв. Мөн Монголын ноос, ноолуурын холбоо, Италийн нэхмэлийн тоног төхөөрөмж үйлдвэрлэгчдийн холбоо хооронд амжилттай хөгжиж буй хамтын ажиллагааг үргэлжлүүлэн дэмжихээ онцлов.

Энэ өдрийн арга хэмжээний төгсгөлд Монгол Шевро ХХК, Хос Аз ХХК-ийн үйл ажиллагаатай танилцав. Монголоос Итали Улс руу экспортлож буй хагас боловсруулсан арьсны чанарыг сайжруулах, боловсруулалтын үе шатыг нэмэгдүүлж нэмүү өртөг шингээх, Италийн загвар, технологиор үйлдвэрлэж буй гутлын үйлдвэрлэлийг өргөтгөх, зах зээл бий болгоход дэмжин ажиллахаа Гадаад харилцааны сайд Д.Цогтбаатар, Элчин сайд Дэ Фелип нар нотлов.Гадаад харилцааны сайд Д.Цогтбаатар Бүгд Найрамдах Итали Улсаас Монгол Улсад суугаа Элчин сайд Андрэа Дэ Фелипийн хамт Улаанбаатар хотод ноос ноолуур, арьс шир боловсруулах чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж буй мэргэжлийн холбоо, бизнес эрхлэгчдийн үйл ажиллагаатай танилцав.

Монголын ноос ноолуурын холбоотой танилцах үеэр тус холбооны дэд тэргүүн Г.Ёндонсамбуу, Гүйцэтгэх захирал Д.Алтанцэцэг нар италийн талтай хөгжүүлж буй хамтын ажиллагааны талаар танилцуулж, салбарт тулгарч буй сорилт, бэрхшээлийн талаар мэдээлэл хийв. Сайд Д.Цогтбаатар ноос, ноолуур боловсруулах салбарт дэлхийд тэргүүлэгч Итали Улстай хөгжүүлж буй хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх, бараа бүтээгдэхүүний чанарыг сайжруулах, өрсөлдөх чадварыг дээшлүүлэхэд бүхий л талын дэмжлэг үзүүлэхээ илэрхийлэв. Мөн дэлхийд алдартай бараа бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгч Италийн компаниудтай холбоо тогтоож, менежментийг нь нэвтрүүлснээр түүхий эдийг Италийн дэвшилтэт технологитой хослуулсан олон улс, Европын стандартад нийцэхүйц хамтарсан бараа бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэн гадаад зах зээлд нийлүүлэх боломжийг ашиглахад туслалцаа үзүүлэхээ илэрхийлэв. Түүнчлэн хэрэгжүүлэхээр бэлэн болсон төсөл, хөтөлбөрийг санхүүжүүлэх тохиромжтой схемийг тодорхойлох, харилцан ашигтай нөхцлөөр зээл авахад зохих дэмжлэг үзүүлэхээ мэдээлэв. Сайд Д.Цогтбаатар дотоодын бараа бүтээгдэхүүнийг гадаад амжилттай экспортлох, ашигтай гадаад худалдаа хийхэд төр, хувийн хэвшлийн хамтын ажиллагаа чухлыг онцлоод цаашид ойр дотно ажиллахаа мэдэгдэв.

Элчин сайд Дэ Фелип нэг удаа тоног төхөөрөмж худалдах, худалдан авах богино хугацааны хамтын ажиллагаанаас илүү тогтвортой, харилцан итгэлцэл дээр суурилсан урт хугацааны хамтын ажиллагааг бий болгох зорилтыг тавьж буйгаа мэдээлээд уулзалтаар яригдсан асуудлуудыг Италийн үйлдвэрлэгчдэд сайтар сурталчлан, холбоо тогтооход дэмжлэг үзүүлэн ажиллахаа илэрхийлэв. Мөн Монголын ноос, ноолуурын холбоо, Италийн нэхмэлийн тоног төхөөрөмж үйлдвэрлэгчдийн холбоо хооронд амжилттай хөгжиж буй хамтын ажиллагааг үргэлжлүүлэн дэмжихээ онцлов.

Энэ өдрийн арга хэмжээний төгсгөлд Монгол Шевро ХХК, Хос Аз ХХК-ийн үйл ажиллагаатай танилцав. Монголоос Итали Улс руу экспортлож буй хагас боловсруулсан арьсны чанарыг сайжруулах, боловсруулалтын үе шатыг нэмэгдүүлж нэмүү өртөг шингээх, Италийн загвар, технологиор үйлдвэрлэж буй гутлын үйлдвэрлэлийг өргөтгөх, зах зээл бий болгоход дэмжин ажиллахаа Гадаад харилцааны сайд Д.Цогтбаатар, Элчин сайд Дэ Фелип нар нотлов.

Улсын Онцгой комиссын нарийн бичгийн дарга, хурандаа М.Энх-Амараар ахлуулсан “Шуурхай бүлэг” Дундговь, Өмнөговь аймгийн өвөлжилтийн нөхцөл, байдалтай танилцах, мал амьтны гоц халдварт шүлхий өвчин гарсан аймаг, суманд тогтоосон хорио цээрийн дэглэмийн үед авч хэрэгжүүлж буй арга хэмжээтэй танилцах, үйл ажиллагааг шалган зааварлах, аймгуудын Онцгой комисст үүрэг чиглэл өгөх, малчид, иргэдтэй уулзаж, тулгамдсан асуудлыг газар дээр нь шийдвэрлэх зорилгоор орон утагт ажиллаж байна.

Шуурхай бүлэг өнөөдөр Дундговь аймагт ажиллаж, аймгийн Онцгой комиссын хурлыг хуралдуулан, өвөлжилт, шүлхий өвчний нөхцөл байдалтай танилцан заавар зөвлөмж өгч, шийдвэрлэх зарим асуудлын талаар санал бодлыг сонссон байна. Тус аймгийн хувьд нийт 15 суманд өвөлжилт хүндэрсэн бөгөөд 12 аймгийн 683,500 гаруй толгой мал отроор өвөлжиж байгаа аж. Тиймээс өвөлжилт хүндэрсэн сумдад 100 тн өвсийг үнэгүй, 100 тн тэжээлийг 50 хувийн хөнгөлөлттэй үнээр олгохоор газар дээр нь шийдвэрлэлээ.

Мөн сар шинийн баяр ойртож байгаатай холбогдуулан мал, амьтны гоц халдварт шүлхий өвчний гаралт тархалтыг хязгаарлах, шүлхий өвчинтэй тэмцэх ажлыг нэгдсэн удирдлагаар хангаж, мэргэжил аргазүйн зөвлөгөө өгч ажиллаж байна.

Шуурхай бүлгийн бүрэлдэхүүнд ОБЕГ, ХХААҮЯ-ны холбогдох мэргэжилтнүүд ажиллаж байгаа бөгөөд 2018 оны 02 дугаар сарын 11-нийг хүртэл орон нутагт ажиллах юм гэж Онцгой байдлын ерөнхий газраас мэдээллээ.

Битүүлэх ёсон

Монголчууд өвлийн адаг сарын сүүлчийн өдөр битүүлдэг. Битүүлэх гэдэг нь билгийн улирлын сар бүрийн 30-нд тэнгэрт сар үл үзэгдэх битүү харанхуйгаас үүдэн буурал жилийн отголох өдрийг тэмдэглэхийг хэлнэ. Энэ өдрийг тусгай зан үйлээр үддэг. Мөн хүнээс зээлсэн мөнгө зоос, эд мал байвал даруйхан эргүүлэн өгөх, хэрэлдэж эв түнжин эвдэрсэн, хэн хүнтэй зориуд уулзаж эв эеэ засдаг.

Битүүний өмнөх өдөр айл болгон бурхан шүтээнээ тахин, гэр орныхоо тоос шороог гөвж, хог буртагаа цэвэрлэдэг. Энэ өдөр эмэгтэйчүүд нь идээ цагаагаа бэлтгэж харин эрчүүд нь хүлэг морьдоо барьж хур дэлийг нь засч бэлддэг. Битүүний орой өрхийн тэргүүлэгч гэрийнхээ баруун тотгоны дээр цагаан чулуу, цэвэр тунгалаг мөс тавьж сайн зүгийн тэнгэр сахиусуудын орох үүдийг нээдэг. Мөн зүүн тотгоны дээр өргөс, харгана, шарилж тавьж муу зүгийн ад зэтгэрийн хорлолыг хөөж буцаадаг. Ингээд шинэ сайхан хувцасаа өмсөцгөөн гал бурхандаа дээж өргөөд дараа нь битүүлдэг.

Битүүний зоог

Битүүний зоог нь эрүүг нь заагаагүй хонины битүү толгой юмуу өвчүү байдаг. Өвчүү чанасан бол өвчүүгээ өөд нь харуулан дээр нь дал, дөрвөн өндөр, шаант, залаатай, богтос тавина. Битүү толгой чансан бол аманд нь өвс ногоог төлөөлүүлэн сонгино сармис зуулгаж, гургалдайны түрийтэй үзүрийг толгойныхоо богтосны аль нэгийг тавьдаг. Битүүний орой бууз жигнэж банш чанан мөн шөлний будаа хийж, айл хөршийндөө хүүхдээр хүргүүлдэг.Бууз баншиндаа цаган мөнгө хийж тэр бууз, банш таарсан хүн ирэх жил олз омогтой явахыг билэгддэг.

Битүүний орой зул, хүжээ өргөөд унших тарни

Битүүний орой, шинийн 1,2,3,8,15-нд зул хүжээ өргөөд “ум намова гавади базар сараа брамадани дата гадая архади самъяа сам буддава дадъяата ум базар маха боди мандова сам гармана базар сарва гарма ава арани бишодана базар суха” гэдэг тарнийг уншаарай.

Шинэлэх ёсон

Хаврын тэргүүн сарын шинийн нэгэнд цагаан сарын баярыг тэмдэглэхдээ ёслол хүндэтгэлийн идээ, ундаа бэлтгэн, золгож шинэлдэг. Цагаалгын ёслолыг өглөө ургах нарнаар туулай цагт эхлэн үйлддэг.Нар мандахаас өмнө босч мөрөө гаргадаг ба дайхаа үргээлгээгүй хүүхэд унтаж болдог байна. Шинийн нэгний идээний үндсэн хэсэг нь давхарлан өрсөн бяслаг, эсвэл хавсай, ул боов юм.

Манай ихэнх нутагт үндсэн тавгийн идээний бяслаг буюу боов хавсайг сондгой тоогоор давхарлан өрдөг. Төрийн шинж чанартай ёслолын тавгийн идээг голчлон есөн давхар засдаг уламжлалтай. Тавгаа өрөм, ааруул, шар, цагаантос зэрэг цагаан идээгээр чимэх ёстой.

Цагаалах үеэр эвтэй найртай явахын бэлгэдэл болгож хөөрөг зөрүүлж тамхилах бөгөөд харин хөөрөг харшуулж солилцохыг цээрлэхийн хамт толгойг нь дарж болдоггүй. Хөөргөө төр түших гурван хуруу буюу эрхий, долоовор, дунд хуруугаар түшиж тамхилдаг. Энэ нь тухайн хүнийг төрийн хэмжээнд хүндэлж байгаагийн тэмдэг юм.

Мөр гаргах ёсон

Эрт дээр үед Цагаан сарын шинийн нэгний өглөө хот айлын ахлагч мөрөө гаргах зан үйлийг хийдэг байжээ. Ингэхдээ хот айлын ахлагчид, өрх бүрийн тэргүүлэгч, нуган үрс бараа болох нь буй. Ахлагч нар мандахын өмнө бүрэн хувцас өмсөж, морио унан цог хийморийнхоо зүг рүү чиглэн гараад овоонд очиж, цагаан эсгий дэвсэн идээ будааны зүйлийг залж, нутаг орны газар, усны эзэд болон эзэн сүлдэнд дээжийг өргөөд, тэнгэр сүлдэнд мөргөж, буян хишгийн зүгээсээ гэр рүүгээ хандан ирнэ. Энэ бэлгэдэл нь тухайн шинэ жилд нүүдэл, суудал, арилжаа наймаа, ашиг хонжоо, ан гөрөө хийх зэрэг элдэв үйлд цог хийморьтой байж, олз омогтой эргэн ирж байхыг зөгнөсөн утгатай ажээ. Зүг мөрөө гаргангаа хийдэг нэгэн зан үйл нь жилийн цээр гаргах дом засал байдаг. Монголчууд бүгд эсгий гэртээ мал маллан амьдарч байсан тэр эрт цагт ихээхэн сонирхолтой дом засал хийж байсан гэдэг.

Энэ нь тухайн жилдээ галд суусан хүмүүн нэгэн тулам галын цогийг авч гэрээсээ зүүн өмнө зүг есөн ес наян нэгэн алхам газар нүх малтаж булаад урд талаасаа буцаж ирнэ. Харин шороонд суусан хүмүүн гэрийн хүрээний шорооноос нэгэн хэсгийг авч баруун зүг чиглэн мөн есөн ес наян нэгэн алхам газар очиж овоолон асгаад, баруун урдаас эргэж ирдэг байсан. Төмөрт суусан хүмүүс есөн хэсэг төмрийн үртэс, өөдөс авч гэрээсээ баруун урд зүгт есөн ес наян нэгэн алхам газарт цацаад баруун талаасаа гэртээ эргэж ирдэг байжээ. Огторгуйд суусан хүмүүс хөх бөс даавууны өөдөс, цуудсыг модонд торгож бариад гэрийн зүүн хойт зүг рүү есөн ес наян нэгэн алхам газарт хатгаад баруун хойноосоо ирнэ. Усанд суусан хүмүүс нэг аяга ус авч гэрээсээ зүүн тийш есөн ес наян нэгэн алхам газарт цацаад гэрийн хойноос ирдэг бол ууланд суусан хүмүүс гэрээсээ баруун хойт зүгрүү гарч есөн ес наян нэгэн алхам газар хэсэг чулуу овоолж, зүүн хойноос ирнэ. Модонд суусан хүмүүс таван зүйлийн өнгийн даавууны өөдөс, цуудсыг утсаар хэлхэж гэрийн хойт зүгт есөн ес наян нэгэн алхам газар бут сөөгөнд уяад гэрийнхээ зүүнээс хойноос ирнэ. Хийд суусан хүмүүс шувууны өд тэргүүтэн хөнгөн хийсдэг эдийг авч гэрийнхээ урд зүгт есөн ес наян нэгэн алхам газар очиж хийсгээд зүүн урдаас ирдэг байсан ажээ.

Шинийн нэгний өдөр цээрлэх зүйлс

Энэ өдөр гол горхи худаг булаг шандаас ус авахыг цээрлэнэ.Хувин сав усаар дүүрэн бялхаж байх ёстой.

Үйл мэтгэн оёхдоо хуучин дээл хувцас эд нөхөхийг цээрлэнэ. Шинээр оёдог. Энэ нь сайн сайхны билэгшээл болж урт удаан наслахын зөн.

Эд юм зээлээр өгөхийг цээрлэнэ. Учир гэвээс гарзын үүд нээгдэж олзын үд хаагдана. Бусдад өглөггүй, бусдаас авлаггүй байхыг хичээ.

Уйлах, хэрэлдэхийг цээрлэ. Зөрчвөөс жилийн турш хэрүүл шуугиан, зовлон үл тасрана.

Зуух, тулганы үнс хогоо гаргаж хаяхыг цээрлэ. Шинэ он гарахаас өмнө гэр орон орчин тойрноо цэмцийтэл цэвэрлэж сайхан болгох.

Билэг дэмбэрэлтэй үгс хэлэх, мал нядлах, ан гөрөө хийж, араатан амьтны амь тасалваас үхэл хагацал нүүрлэнэ.

Шинэ сарын шинийн 7-нд ах дүү, амраг садан , айлд очиж золгохыг цээрлэ. Эл өдрийг хар өдөр гэдэг учраас ийнхүү цээрлэдэг.

Эхнэр, нөхөр хоёр хоорондоо золгохыг цээрлэ. Золговоос хагацаж сална. Хар элэгтэй болдог аж.

Архи ууж, агсам согтуу тавьж хөлчүүрхэх, шинэ сарын шүүс, идээ будаанд эзний зөвшөөрөлгүй хүрч самардах, базах зэрэг наад захын ёс жаяг дулбааг зөрчихийг цээрлэнэ.

Биедээ мэсний зүйл авч явахыг хориглоно. Үл дагаваас дайн дажингийн нигууртай.

Золгох ёсон

Өндөр настай, нутаг орондоо хүндтэй хүмүүстэй хадаг барьж золгодог ёс байдаг. Хадагны амыг золгох хүн тийш харуулж хоёр гардан барьсаар золгож байгаа хүний хоёр гар дээр хадгаа эрхий хуруунд нь тулгаж алганд нь багтааж тавьсны дараа золгоно. Авч байгаа хүн хадгийг хоёр гардан аваад толгойн талыг нь баруун гар дээрээ тавьж, баруун гар талыг зүүн гар дээр эвхэн нугалдаг нь хадагны хээ, үсгийн толгойг буруу харуулахгүйг хичээж байгаа ёс юм. Хадаг тавьж байхдаа мэнд мэдэж болохгүй. Харин хадгаа тавьчихаад золгохдоо мэндийг нь асууна.

Цагаан сарын үеэр хэн боловч ёс горим зөрчих, ах захыг эс хүндэтгэх, агсам согтуу тавих, хэрүүл шуугиан гаргах, бие биедээ бардамнан баярхах, үрлэг зарлагыг хэтрүүлэх бүдүүлэг үг хэлэхийг хатуу цээрлэн, энх амгалан, эвтэй найртай ариун сайхан байхыг бэлгэдэн ухаан саруул, цэцэн цэлмэг, цовоо цолгин, мэндтэй хүндтэй байхыг ихэд эрхэмлэдэг сайхан ёс заншилтай.

Хадаг барьж золгох ёсонд дүү хүн нь ахмаддаа хадгаа бүрмөсөн өгч золгодог бол хадагтай золгох ёслолд хадгаа хүнд өгдөггүй, ямагт өөртөө авч байдаг. Ямар ч насны хүнтэй хадагтай золгож болно. Хадагтай золгоно гэдэг нь хадагныхаа нэг үзүүрээс баруун гарынхаа ядам хурууг дотор талаас нь нар зөв хоёр ороогоод чигчий хурутай тал руу доош унжуулсан чигээрээ золгоно. Мөн таныг золгох гээд дөхөж очиход цаад хүн хадаг авч хуруугаа ороогоод эхэлбэл та энэ хүн намайг ихэд хүндэтгэж байгаа юм байна гэж бодоорой.

Хадаг барих ёсон

Монголчуудын баяр ёслолд хадгийг эдийн манлай болгон барьдаг. Хадаг нь хээ угалз, үсэг чигээрээ маш олон янз бөгөөд урт богиноороо ч харилцан адилгүй байдаг.Хээ чимгийн байдлаар хүний дүрстэй Аюуш хадгийг эцэг эх, ахмад настан, эрхэм хүнд голчлон барих бөгөөд нар, сар үсэг бүхий Нанжвандан хадгийг ихэвчлэн оршуулгын ёслолд хэрэглэнэ. Хадгийг барих хүн рүүгээ амыг нь харуулж хүндийн эрэмбээр мэхийх юм уу сөгдөж барина.Авах хүн нь хариу мэхэсхийн хадгийг хоёр гардан аваад нямбай эвхэж хямагдах ёстой. Хадгийг барихдаа уул ёслолын тухай бэлэгтэй үг өгүүлж сүүлд нь эл баярт нийцүүлэн барих хадгийнхаа тухай доорхи үгийн аль нэгийг хэлж хадгаа гардуулна.

Хадаг барихад хэлэх үг

Цаглашгүй урт наст ариун хадаг

Тэгш эрхийн тэнгэрээс цэцэглэсэн

Дэлгэрэнгүй урт наст ариун цагаан хадаг

Идээний дээж элгэн цагаан тараг

Эдийн дээж ариун цагаан хадаг

Г.МӨНХЦАЦРАЛ

Төрийн тусгай албан хаагчдын нэгдсэн эмнэлэг /ТТАХНЭ/-ийн шинэ байрандаа анх удаагаа энэ сарын 6-нд үений дурангийн хагалгааг амжилттай хийсэн байна.

Ийм хагалгааг тус эмнэлэгт 4 жилийн өмнө хийж байжээ. Харин өнөөдөр Австри улсын Засгийн газрын хөнгөлөлттэй зээлийн 7 сая еврогийн санхүүжилтээр ламнари агаарын урсгалтай өндөр түвшний хагалгааны вакум 4 өрөө бүхий орчин үеийн эмчилгээ оношлогооны бүрэн тоног төхөөрөмжтэй болоод байгаа юм.

Энэ өдөр 36 настай эмэгтэй тамирчны спортын гэмтлээс үүдэлтэй өвдөгний урд жийргэвч мөгөөрсний чагтан холбоосыг сэргээх хагалгааг ийнхүү шинэхэн эмнэлгийнхээ Гэмтэл согог судлалын тасаг /ГСЗТ/-т анх удаагаа хийжээ. ТТАХНЭ нь цаашдаа эмч нараа дадлагажуулах, бие дааж хагалгаа хийх зорилгоор ГССҮТ-ийн эмч нартай үений дурангийн аппаратаа ашиглаж уг хагалгааг хамтран хийсэн байна. Тухайлбал, ГССҮТ-ийн захирал, доктор Т.Мөнхсайхан% мэс заслын эмч С.Батсүх болон ГССТ-ийн эмч, сувилагч асрагч нараас бүрдсэн 7-8 хүний бүрэлдэхүүнтэй баг ажиллажээ.

Манай улсад энэ төрлийн хагалгааг БНСУ-ын эмч нартай хамтарч цөөн тооны хувийн эмнэлгүүдэд өндөр өртөгтэй хийдэг. Харин улсын эмнэлгүүдээс ГССҮТ-ийн эмч нар түлхүү хийж байгаа юм. ТТАХНЭ нь спортын гэмтлийн чиглэлээр ажиллах бөгөөд тамирчдад тохиолддог шөрмөсний болон холбоосны гэмтлүүдэд хагалгаа хийхээр төлөвлөөд ажиллаж байгаа юм. Мөн тус эмнэлэг цаашдаа иргэдэд 24 цагийн гэмтлийн тусламж үйлчилгээ үзүүлдэг болно.

Дашрамд дуулгахад, манай улсаас үений дурангийн хагалгаанд орохоор жилд дунджаар 1000 орчим хүн гадаад орныг зорьдог бөгөөд нэг хүний эмчилгээний зардал 10 орчим сая байдаг аж. Харин дотооддоо хямд өртөгтэй хийдэг. Эрүүл мэндийн даатгалын сангаас төлбөрийн 75 хувийг гаргаж байгаа юм. Дурангийн хагалгаа нь өвдөлт зовиур бага, эдгэрэлт түргэн бөгөөд орчин үеийн мэс заслын шилдэг технологид тооцогддог байна.

Монгол Улсын Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх Хэнтий аймагт томилолтоор ажиллаж байна. Энэ үеэр Хэнтий аймгийн Засаг дарга, Онцгой байдлын албаны дарга нарт 160 тонн өвс, 200 тонн тэжээл хүлээлгэж өглөө.

Цаг хатуурч, өвөлжилт хүндэрч буй орон нутагт Монгол Улсын Засгийн газраас өвс тэжээлийн тусламж үзүүлж байгаа. Өвсийг үнэ төлбөргүй, тэжээлийг 50 хувийн хөнгөлөлттөй үнээр олгох юм. Малчдын гар дээр очих өвс тэжээлийн хувиарлалтыг тухайн аймаг орон нутгийн удирдлагууд, Онцгой байдлын албаны төлөөлөл оролцсон ажлын хэсгийнхэн шийдвэрлэх юм.