-БАЯН АЙЛЫН ХҮҮХДҮҮД НИЙЛЖ, ГУРВАН ТӨРЛИЙН МАНСУУРУУЛАХ ҮЙЛЧИЛГЭЭТЭЙ БОДИС ХЭРЭГЛЭ СЭН БАЙНА-
Баянзүрх дүүргийн нутаг дэвсгэр “Рояал Кэстл” хотхоны 103 дугаар байрны 12 давхраас жүжигчин Б.Баатархүүгийн хүү Б.Хүслэн унаж харамсалтайгаар амь насаа алдсан хэрэг энэ оны нэгдүгээр сарын 29-нд гарсан билээ. Талийгаач Б.Хүслэн УИХ-ын гишүүн асан Х.Баттулгын хүү Б.Хүлэгтийн гэрийн цонхоор унаж амь насаа алдсан байдаг. Хэргийг Баянзүрх дүүргийн цагдаагийн II хэлтэст шалгаж байгаа юм. 11 залуу УИХ-ын гишүүн асан Х.Баттулгын хүүгийн гэрт хамтдаа хоносон байдаг. Энэ үеэр залуус мансууруулах төрлийн бодис хэрэглэсэн нь тогтоогдсон юм. Цагдаа нар талийгаач Б.Хүслэн юуны учир цонхоор унах болов. Түүнийг түлхэж унагасан уу. Эсвэл өөрөө амиа хорлохоор шийдэж цонхоор үсэрсэн үү гэдгийг шалгаж тогтоохоор мөрдөн байцаалтын ажиллагаа хийгдэж байгаа билээ. Талийгаач Б.Хүслэнгийн үхлийн шалтгаан болон залуус мансууруулах төрлийн ямар бодис хэрэглэсэн бэ гэдгийг Шүүхийн шинжилгээний хүрээлэнгээс тогтоожээ.
Энэ талаар эх сурвалж “Баянзүрх дүүргийн “Рояал Кэстл” хотхоны … байрнаас хүн уначихлаа” хэмээн мэдэгдсэн байдаг. Үүний дагуу эргүүлийн цагдаа нар хэргийн газарт анх очсон байна. 20 гаруй насны залуу өндрөөс унаж амиа алдсан байжээ. Цагдаа нар талийгаачийн зургийг авч, хаана, аль байрнаас унасан бэ гэдгийг шалган тогтоохоор тус хотхоны 103 дугаар байрны бүх айлаар явсан байна. Ингээд Х.Баттулгын хүү Б.Хүлэгтийн байранд очжээ. Хаалгыг нь тогшиход Э.Намсрай гэх залуу тайлж өгсөн гэнэ. Талийгаачийн зургийг үзүүлэхэд “Манай найз мөн байна” хэмээн мэдүүлсэн аж. Ингээд цагдаа нар хэргийн газрыг хамгаалалтад авч, шалгаж эхэлсэн байна. Цагдаа нарын хэлж буйгаар талийгаач Б.Хүслэнг амь насаа алдсан гэдгийг тухайн үед байсан найзуудынх нь нэг нь ч мэдээгүй байсан гэнэ. 12 өрөө байранд залуус таран унтаж байсан аж. Ингээд хэргийн газарт үзлэг хийж эхэлжээ. Талийгаач тус байрны мансард бүхий тагтан дээрээс унасан ул мөр олджээ. Мөн саяхан уусан бололтой пивоны хоёр шил хэргийн газраас олдсон гэнэ. Тагтан дээр битүү цас болсон бөгөөд талийгаач залуу ганцаараа явсан бололтой хөлийн мөр байсан аж. Ингээд найз нь тагтан дээрээс унаж амиа алдсан гэдгийг цагдаа нар залууст хэлсэн гэнэ. Гэвч залуус юу ч болсон шинжгүй, мансуурсан байдалтай байсан аж. Иймээс цагдаа нар Э.Намсрай 22 настай, Б.Цэрэнням 21 настай, Б.Бат-Оргил 28 настай, Ж.Гантулга, 28 настай, Г.Дөлгөөнбаатар 21настай, Ц.Цэрэндорж 23 настай, Б.Хүлэгт 23 настай, Н.Жамух 23 настай, Ц.Даваажаргал 28 настай, Э.Есүнгэ 25 настай, Б.Намуун нарыг Баянзүрх дүүргийн цагдаагийн хэлтэст аваачиж, цусны шинжилгээ авсан байна. Шүүх эмнэлгийн дүгнэлтээр Б.Бат-Оргил, Б.Намуун нараас бусад есөн хүнээс сэтгэцэд нөлөөлөх хар тамхины төрлийн бодис хэрэглэсэн гэдэг нь тогтоогджээ. Мөн Б.Хүлэгтийн гэрт үзлэг хийж, үнэрч хоёр нохойгоор мансууруулах төрлийн бодис гэртээ нууж байгаа эсэхийг шалгуулжээ. Үнэрч ноход мансардны давхрын өрөөнөөс ундааны сав хоёрыг, бетон саван дотроос мөнгөлөг өнгийн гаанс, булангийн өрөөнөөс гялгар уутанд хийсэн ногоон өнгөтэй өвс, мөнгөлөг цаасанд ороосон хар тамхи, усны саван дотор гуурсан хоолой хийсэн гурван зүйл олжээ. Мөн эм хэлбэртэй шахмал цагаан зүйл олдсон байна. Дээрх зүйлсийг эд мөрийн баримтаар хураан авчээ.
ТАЛИЙГААЧ Б.ХҮСЛЭН ӨӨРИЙГӨӨ УДИРДАХ ЧАДВАРГҮЙ БОЛТЛОО МАНСУУРСАН ҮЕДЭЭ ТАГТНААС УНАСАН БОЛОЛТОЙ
Талийгаач Б.Хүслэн амьд байхдаа учирсан гэмтэл байхгүй. Харин өндрөөс унах үедээ тархины суурь яс нь бяцарч, элэг уушги нь задарсан, хөл, гар, хавирга нь бүхэлдээ хугарсан байна. Тархины хүнд гэмтэл нь шууд үхэлд хүргэжээ гэсэн дүгнэлтийг Шүүх эмнэлгийнхэн гаргажээ. Хэргийг шалгаж байгаа цагдаа нар Б.Хүслэн юуны учир амиа хорлох болсон бэ гэдгийг шалгаж тогтоохоор ажиллаж байгаа юм байна. Хэрэгт сэжиглэгдэн шалгагдаж байгаа залуус “Бид хоорондоо огт муудалцаагүй. Шөнө ирээд өрөө өрөөндөө ороод унтсан. Өглөө цагдаа нар ирэх үед Б.Хүслэн амь насаа алдсан гэдгийг мэдсэн” хэмээн мэдүүлжээ. Мөн талийгаач залуугийн аав жүжигчин Б.Баатархүү цагдаа нарт “Манай хүү 2016 оны долдугаар сарын үед өмднийх нь халааснаас гялгар ууттай ногоон өнгөтэй өвс гарч ирсэн. Ингээд Сэтгэцийн эрүүл мэндийн үндэсний төвд хордлого тайлуулах эмчилгээ хийлгэж байсан” хэмээн мэдүүлжээ. Мөн талийгаачийн цуснаас авсан шинжилгээгээр мансууруулах төрлийн бодис их хэмжээгээр хэрэглэсэн нь тогтоогдсон байна. Иймд Б.Хүслэн мансуурсан үедээ тагтнаас унаж амь насаа алдсан гэх дүгнэлт гаргасан гэнэ. Мөн СӨХ-ны байрыг шалгахад талийгаач тагтнаас ганцаараа унаж байгаа бичлэг олдсон байна. Баянзүрх дүүргийн цагдаагийн хоёрдугаар хэлтсээс Э.Намсрай, Б.Цэрэнням, Ж.Гантулга, Г.Дөлгөөнбаатар, Ц.Цэрэндорж, Б.Хүлэгт, Н.Жамух, Ц.Даваажаргал, Э.Есүнгэ нарыг Эрүүгийн хуулийн 188.2, 192.3.4, 192.2, 192.1-д зааснаар Эрүүгийн хэрэг үүсгэн шалгаж байна. Залуус удаа дараа мансууруулах төрлийн бодис хэрэглэж байсан гэдэг нь тогтоогджээ. Мөн тэдэнд хар тамхи нийлүүлдэг гэмт хэрэгтнүүдийг ч шалгаж эхэлсэн гэнэ.
Хүүхэд, залуучуудын дунд хар тамхи, мансуурах төрлийн гэмт хэрэг “давалгаалж” байгааг албаны эх сурвалж онцолж байв. Энэ төрлийн гэмт хэрэг хууль хяналтын байгууллагын хяналтаас гараад олон жил болж байгаа. Эрүүгийн цагдаагийн газар, Мөрдөн байцаах газарт хар тамхи байнгын хэрэглэж байгаа 17 мянга орчим хүний бүртгэл байгаа гэнэ. Мөн 76 мянга гаруй мансуурагч байна гэх судалгаа гаргаад байгаа аж. Цагдаагийн байгууллагынхан өнгөрсөн хугацаанд хар тамхитай холбоотой хэдэн зуун залуусыг барьж шалгажээ. 40 гаруй гишүүнтэй хар тамхи, мансууруулах төрлийн бодис худалдаалдаг, хэрэглэдэг бүлэглэлээс эхлээд жилдээ 18-25 насны 200-300 хүнд Эрүүгийн хэрэг үүсгэн шалгадаг байна. Гадаадын улс орнуудаас хилээр оруулж ирдэг, түүнийгээ худалдан борлуулдаг, хэрэглэдэг гээд зохион байгуулалттай, сүлжээ гэмт хэрэг бий болоод байгаа. Үүнээс гадна хар тамхи, мансууруулах төрлийн бодисыг урлаг соёлын одууд хэрэглэх нь их болсон. Дуучид илүүтэйгээр хэрэглэж байгаагаас болж залуус хар тамхи хэрэглэх нь “гоё” юм байна гэсэн ойлголтыг авч байгааг үгүйсгэх аргагүй. Гэвч Монголын төр засаг хар тамхи хэрэглэж байгаа дуучид, олны танил хүмүүсийг шийтгэхдээ зөөлөн ханддаг. Нэгэн алдартай дуучныг гэхэд Ерөнхийлөгч Н.Энхбаяр хар тамхи татсан хэргээр ял авчихсан байхад нь өршөөл үзүүлж байсан. Мөн Ц.Элбэгдорж түүнийг Монгол Улсын гавьяат жүжигчин цол тэмдгээр шагнаж байв. Энэ мэт хар тамхины хэргээр ял шийтгэл амссан дуучид бүгд өршөөгдөж, бага ял аваад шоронгоос гарцгаасан. Мөн хар тамхи хэрэглэсэн хэргээр шалгагдаж байсан гурван дуучин уран бүтээлийн цэнгүүн хийж байв. Өөрөөр хэлбэл, тэд хар тамхи, мансууруулах бодис татаж, хэрэглэдгээрээ ч, дуулдгаараа ч олны танил болж байгаа гэсэн үг. Тиймээс төр засаг хар тамхи хэрэглэж, мансуурдаг, худалдан борлуулж, залуусыг уруу татаж байгаа дуучдад хатуу хариуцлага хүлээлгэдэг болмоор байна. Сэргээшийн төрлийн эм бэлдмэл, сэргээш хэрэглэсэн тамирчныг хэдэн жилээр тэмцээн уралдаанд орохыг нь хориглодог шиг хатуу чанга шийтгэдэг болох хэрэгтэй. Энэ төрлийн гэмт хэрэгт холбогдсон, мансууруулах бодис хэрэглэсэн, бусдад худалдсан, бусдыг уруу татсан дуучид, урлагийнхныг дахин тайзан дээр гаргахгүй, олон нийтэд зориулсан уран бүтээл хийх эрхийг нь хэдэн жилээр хасдаг болох нь ирээдүйгээ бодсон зөв шийдвэр болно. Ийм аргаар залуус, олон нийтэд тэднийг хар тамхи хэрэглээд хэн ч биш болж байгааг харуулах төрийн хатуу бодлого манай улсад нэн тэргүүнд хэрэгтэй. Төр засгийн зүгээс хар тамхи, мансууруулах бодис хэрэглэгчдийг залхаан цээрлүүлсэн ийм бодлого байхгүйгээс болж бидний хойч ирээдүй болсон хэдэн мянган залуу хар тамхины “боол” болж, цагаан тахалд чимээгүйхэн нэрвэгдэж байна. Хар тамхи хэрэглэсэн хүнд гэрэл гэгээт ирээдүй огт байхгүй, зөвхөн үхэл хүлээж байдаг гэдгийг залууст хатуухан анхааруулах шаардлага тулгарчээ.
Э.БААТАР
Хонины сүүлээр саван зэрэг эко гоо сайхны бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж буй “Lhamour” брэндийн үүсгэн байгуулагчтай уулзсан юм. Тодруулбал, эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах баярын энэхүү өдөр олон улсын зах зээлд Монгол брэндийг гаргахаар зорьж буй хөдөлмөрч бүсгүй “Natural Essentials” ХХК-ийн үүсгэн байгуулагч, гүйцэтгэх захирал Д.Хулантай ярилцлаа.
-Та өөрөө хаана төрж өссөн, ямар айлын хүүхэд, хаана ямар сургуульд сурж төгссөн юм бэ. Өөрийгөө болон гэр бүлээ танилцуулаач? 
-Одоогоор бараа бүтээгдэхүүнээ хаагуур борлуулж байгаа вэ. Бараа бүтээгдэхүүний тоогоо олшруулж байгаа юу? 
Австрийн Бад Ауссье хотод анх үүсгэн байгуулагдсан “Joy” хамтлаг Монголд өчигдөр тоглолтоо хийлээ. Хамтлагийн уран бүтээлчид энэ сарын 6-ны өдөр Монголд ирсэн юм. “Crocus Event Hall” клубээс өнгөрөгч зууны ная, ерээд оны диско үдэшлэгийг тогтмол зохион байгуулж байгаа юм. Энэхүү үдэшлэгт гадаадын хамтлаг дуучид ирж оролцдог уламжлалтай бөгөөд өнгөрөгч онд “London Beat”, “La Bouche” зэрэг хамтлаг ирж уг үдэшлэгт оролцож байсан удаатай. Харин энэ удаад Австрийн “Joy” хамтлагийн уран бүтээлчид ийнхүү урилгаар хүрэлцэн ирж, өчигдөр 20 цагт “Crocus Event Hall” танхимд тоглолтоо толилуулсан юм. Тоглолтод “Шар айраг” хамтлаг оролцож “Smokie” ковер тоглолтоороо үзэгчдэд сюрприз барилаа. Олон улсын эмэгтэйчүүдийн баярт зориулан “Mongolian Girls” гэж дуугаар бүсгүйчүүдэд бэлэг барив. “Joy” хамтлагийн үүсгэн байгуулагдсан түүхээс товч өгүүлбэл, ахлах сургуулийн найзууд Andy Schweitzer, Fred¬dy Jaklitsch, Manfred Temmel нар өсвөр наснаасаа эхлэн сонирхогчийн хамтлагуудад хамтдаа дуулж байжээ.
Мөн сингл байдлаар гаргаагүй ч “Valerie” нэртэй трак нь “Krugozor” сэтгүүл, флекси сингл хэлбэрээр гаргасан хувилбар нь зүүн Европт хит болж, хэдэн жилийн дараа Унгарт “In¬flagranty” хамтлагийн ковер хийж “Te meg en” нэртэйгээр гаргасан хувилбар нь хит болов. Хамтлагийн дуунууд нь эерэг өнгө аястай бөгөөд улс төрийн үг хэллэг ордоггүй тул 1986-1987 онд Зүүн Европт үүссэн коммунист үзэл баримтлалын хуваагдал буюу Iron Curtain-ийн ард “Ein Kessel buntes” теле шоунд “DDR-Dance Dance Revolu¬tion” хэлбэрээр тоглож байсан цөөхөн хамтлагуудын нэг болсон юм. 1986 оны зун тэд хоёр дахь цомгоо “Joy And Tears” нэртэйгээр гаргав. Нийтэд танилцуулагдахаас өмнө цомгийн өмнөтгөл болгон гаргасан “Japanese Girls” сингл нь тэднийг Азид таниулсан юм. 1986 онд “JOY” хамтлаг Өмнөд Солонгос улсад Мадонна болон Майкл Жексон нараас ч илүү нэр хүнд бүхий хамтлагт тооцогдохоор санал авч байсан юм. Улмаар тэд Бангкок, Хонгконг, Сингапур, Тайвань, Сөүл зэрэг хотуудад аялан тоглолт хийсэн байна.
Монгол Улсын гавьяат дасгалжуулагч цолоор энгэрээ мялаасан Монголын самбо, жүдо бөхийн эмэгтэйчүүдийн шигшээ багийн анхны дасгалжуулагч, Олон улсын хэмжээний мастер Чоёндоржийн Базарсүрэнтэй ярилцлаа.
-Анх хөгжлийн бэрхшээлтэй тамирчидтай ажиллахад ямар хүндрэлүүд тулгарч байсан бэ?
Монгол дахь Америкийн худалдааны танхимын зүгээс өчигдөр ээлжит уулзалтаа зохион байгууллаа. “Шангрила”-д болсон уг хэлэлцүүлэг уулзалт “Монгол Улсын эдийн засгийн өнөөгийн нөхцөл байдал болон 2017 оны төлөв байдалд хувийн хэвшлийн манлайлагчдын өгөх үнэлэлт дүгнэлт” гэсэн сэдвээр өрнөв. “М-Си-Эс” группийн ерөнхийлөгч Ж.Од, “Петровис” группийн ТУЗ-ийн дарга Ж.Оюунгэрэл, “Вагнер Ази” группийн гүйцэтгэх захирал Стив Поттер, ОУСК-ийн Монгол дахь суурин төлөөлөгч Түен Нгүен нар панелистаар оролцсон юм.
Ж.ОЮУНГЭРЭЛ: ХУВИЙН ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫГ ҮНДЭСНИЙ БАЯЛАГ ГЭЖ ҮЗДЭГГҮЙД ХАМАГ УЧИР БАЙНА
“Өдрийн сонин”-ы пүрэв гаригийн дугаар уншигч таны гарт очлоо. “Өдрийн сурвалжлага” энэ удаа Монголын практик буудлагын холбооны төв клубийн сургалтын талбайгаас сурвалжилжээ. Энэ спорт хагас зууны турш олон оронд хөгжихдөө эндэгдэл гарч байгаагүй нь дэг журам, аюулгүй байдлыг хангахад сургадаг хатуу чанд спорт гэдэгтэй холбоотой гэнэ.
Дорнод аймгийн Хэрлэн сумын харьяат 7 настай хүүг хөнөөсөн этгээдүүдэд тус аймгийн прокуророос яллах дүгнэлт үйлдээд байгаа юм байна. Захиалгаар хүний амь хөнөөсөн гэдгийг мөрдөн байцаалтын явцад тогтоож, хүүг хөнөөлгөсөн С-д Эрүүгийн хуулийн 91.2.3, 91.2.11, 91.2.15, хүүг хөнөөсөн Б-д Эрүүгийн хуулийн 145.2, 91.2.4, 91.2.11, 91.2.15-д үндэслэн прокурорын байгууллагаас яллах дүгнэлт үйлдэж, шүүхэд шилжүүлжээ.
ОХУ болон Бүгд Найрамдах Беларус Улсын хооронд гуравдагч орны иргэдийг эдгээр улсын хилээр нэвтрүүлэх журмыг тохиролцоогүй байгаа тул Орос, Беларусын олон улсын чанартай хилийн боомтоор нэвтрэхээс бусад тохиолдолд гуравдагч орны иргэд зорчих, дамжин өнгөрөх эрх зүйн үндэслэл байхгүй болохыг Оросын тал албан ёсоор мэдэгдэв.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч санаачилж, УИХ энэ оны хоёрдугаар сард баталсан Гамшгаас хамгаалах тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгыг Шадар сайд У.Хүрэлсүхэд гардуулах ёслол өнөөдөр болов.
Хууль хүлээн авах ёслолын ажиллагаанд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж, УИХ-ын гишүүн, Аюулгүй Байдал, гадаад бодлогын байнгын хорооны дарга Ж.Энхбаяр, УИХ-ын гишүүн Н.Энхболд, Шадар сайд У.Хүрэлсүх болон УИХ, Засгийн газрын гишүүд, Онцгой байдлын ерөнхий газар болон харьяа газар, хэлтэс, анги байгууллагуудын удирдлага, бие бүрэлдэхүүн, ЗХЖШ, ХХЕГ-ын удирдлага, НҮБ-ын суурин зохицуулагч, хатагтай Биата Транкман нарын олон улсын байгууллагын зочид, төлөөлөгчид оролцов.
Онцгой байдлын байгууллага байгуулагдсан цагаас хойш хууль, эрх зүйн хүрээнд тулгамдаж байсан олон асуудлыг шийдвэрлэж, цаашдаа тогтвортой ажиллахад уг хууль томоохон түлхэц үзүүлнэ гэдгийг Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж ёслолын үеэр онцлов. Тэрбээр, “Онцгой байдлын алба хаагчид бусдын амийг аврахын төлөө өөрсдийнхөө амийг эрсдэлд оруулдаг. Гамшиг тохиолдсон газарт та бүхнийг очиход иргэд тайвширч “Монгол төрийн авралын гар ирлээ” гэж хардаг. Тиймээс та бүхэн алдах эрхгүй. Хүн төрлөхтний буруутай үйл ажиллагаанаас үүдэн дэлхий амьдрахад улам бүр аюултай болж байна. Тиймээс гамшгийн үед Монгол Улсын иргэн, аж ахуйн нэгж байгууллагууд бүгд бэлэн байх хэрэгтэй. ОХУ-д сургууль төгсч ирээд, Цэргийн төв байгуулагын сонинд ороод авсан хамгийн анхны томилолт маань Иргэний хамгаалалтын сургалт сурвалжлах байсан. Энэ сургалтаар иргэдийг гамшгийн үед хэрхэн ажиллах вэ гэдэгт сургадаг байлаа. Саяхан Хөвсгөл аймагт дунд сургуулийн хүүхэд осгосон найзыгаа аварсан тухай мэдээлэл гарсан байсан. Тэр хүүхдийн ангид гамшгийн үед хэрхэн амьд гарах талаар хичээл орсон тул мэдлэгээ ашиглаж найзыгаа аварсан гэж хэлсэн байсан. Тиймээс хуучны Иргэний хамгаалалтын сургалттай адилаар гамшгийн үед өөрийгөө болон бусдын амийг аврах талаар ерөнхий боловсролын сургуульд хичээл ордог болох хэрэгтэй” гэлээ.
Мөн тэрбээр 2018 онд Азийн Онцгой байдлын байгууллагын сайд нарын хурал Монголд болохоор төлөвлөж буйг хэлээд энэ үеэр бусад орноос туршлага судлах, өөрийн хүчин чадлаа таниулах хэрэгтэйг цохон тэмдэглэв.
Цагдаагийн алба, Дотоодын цэрэг болон Гамшгаас хамгаалах тухай хуулийг шинэчлэн баталснаар төрийн цэргийн болон хууль сахиулах чиг үүрэг бүхий байгууллагуудын эрхзүйн шинэчлэл дуусч байгааг УИХ-ын Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хорооны дарга Ж.Энхбаяр хэлсэн.
Шадар сайдын зүгээс гамшгаас хамгаалах хуулийг шинэчлэн найруулж, иргэдийн эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах эрхийг хангах чиглэлээр эрх зүйн тогтвортой байдлыг бүрдүүлэхэд хувь нэмрээ оруулсан Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж, УИХ-ын Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хорооны дарга, гишүүд, МУЗН, НҮБ-ын Суурин төлөөлөгчийн газрын хамт олонд талархал илэрхийллээ.
Шинэчлэн найруулсан хуулиар гамшгаас хамгаалах үйл ажиллагаанд МУЗН-ийн гүйцэтгэх үүргийг нарийн зохицуулсан нь чухал ач холбогдолтой гэдгийг МУЗН-ийн ерөнхийлөгч, УИХ-ын Төрийн байгуулалтын байнгын хороон дарга Н.Энхболд дурьдав. Тиймээс дэлхийн дулаарал, уур амьсгалын өөрчлөлт, хүний буруутай үйл ажиллагаатай холбоотойгоор гамшгийн аюул, түүнээс үүсэх хохирол жил бүр өсөн нэмэгдэж, улс орнуудын нийгэм, эдийн засгийн өсөлт, хүн амын амжиргаанд сөрөг нөлөө үзүүлэх болсон энэ үед МУЗН нь төрдөө нэмэлт хүч болон ажиллах үүргээ биелүүлж, гамшгийн үед олон улсын байгууллагуудтай хамтран хандив, тусламж цуглуулах ажилд идэвхийлэн оролцохоо илэрхийлсэн юм. 
НҮБ олон нийтийн гамшгаас хамгаалах мэдлэг, боловсролыг дээшлүүлэх чиглэлээр ОБЕГ-тай хамтран ажиллахад бэлэн гэдгээ тус байгууллагын Суурин зохицуулагч Биата Транкман илэрхийлсэн. Хүн амд байгалийн гамшгаас урьдчилан сэргийлэх боловсрол эзэмшүүлэх нь туйлын чухал гэдгийг тэрбээр онцлоод НҮБ-ын Суурин зохицуулагчийн газар, ОБЕГ-тай цаашдаа хамтын ажиллагаагаа улам бүр бэхжүүлж, иргэдийг соён гэгээрүүлэх чиглэлд түлхүү анхаарна гэлээ.
Нийслэлийн Соёл, урлагийн газар болон Боловсролын газар, “Өөрчлөлтийг шинэчлэгч төв” ТББ хамтран нийслэлийн ерөнхий боловсролын сургуулийн багш нарын дунд “Зөв зан чанар–Хотын соёл” илтгэлийн уралдаан зарлаж байна. Удирдамжид заагдсан зан чанарууд болон багш нар өөрсдийн шинэ санал, санаачлагыг гаргаж, илтгэлээ боловсруулна. Илтгэлийг 3 үе шаттай зохион байгуулах бөгөөд шалгаруулалтыг ирэх дөрөвдүгээр сарын 18-наас тавдугаар сарын 19-ний өдөр хүртэл зохион байгуулах юм.
