ГХЯ болон АНУ-ын Элчин сайдын яам хамтран “Монгол, Америкийн 30 жилийн хамтын ажиллагаа: Стратегийн түншлэлийн төлөөх зорилт” эрдэм шинжилгээний бага хурал хийлээ.
1987 оны Нэгдүгээр сарын 27-ны өдөр анх АНУ-ын Төрийн нарийн бичгийн дарга Жорж Шульц, Монгол улсаас НҮБ-д суух Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Г.Нямдоо нар дипломат харилцаа тогтоох тухай баримт бичигт гарын үсэг зурснаар хоёр орны найрамдалт хамтын ажиллагааны эхлэлийг тавьсан гэдгийг Гадаад харилцааны сайд Ц.Мөнх-Оргил онцолсон.
Тэрбээр, “Гарын үсэг зурсан өдрөөс хойш хоёр орны харилцаа улс төр, эдийн засаг, нийгэм, соёл урлаг гээд бүхий л салбарт өргөжин хөгжиж ирсэн.1990 оноос хойш АНУ, Монголын ардчилсан нийгэмд шилжих үйл явцыг дэмжиж ирсэнд бид талархалтай байдаг. Тиймээс ч хоёр орны харилцаа ардчиллын үнэт зүйлст тулгуурлан хөгжиж, хамтран ажиллах бүхий л харилцааг зохицуулах эрх зүйн орчин бүрдсэн. Үүнийг бодитой хэрэгжүүлэх нь бидний ирэх онуудад хийх ажлын гол тулгуур юм” гэлээ.
Дипломат харилцаа тогтоосноор харилцан ашигтай худалдаа, боловсрол соёлын солилцоо хийх боломж бүрдэнэ хэмээн АНУ-ын Төрийн нарийн бичгийн дарга Жорж Шульц гарын үсэг зурах үедээ хэлж байсныг тус улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Женифер Зимдал Галт дурсав. Тэрбээр,”Тэр үеэс бид эдийн засаг, худалдааны харилцаагаа өргөжүүлэн хөгжүүлсээр ирсэн. 1990 онд ардчилсан нийгмийг сонгосон цагаас хойш Монгол Улс АНУ-ын Ази, Номхон далбайн бүсийн гол хамтрагч болсон. Монгол бол Азийн “Баян бүрд” болсон улс. Тиймээс ч бид Монголын гуравдагч хөрш гэдгээрээ үргэлж бахархаж ирсэн.
Монгол Улсын эдийн засгийн өсөлтийг сэргээх, ядуурлыг бууруулах чиглэлээр бид тогтмол хамтран ажиллаж ирсэн. Тухайлбал, 30 жилийн хугацаанд Олон улсын хөгжлийн агентлагаар дамжуулан 240 сая ам.долларын тусламж үзүүлжээ. Түүнчлэн Мянганы сорилтын корпораци Улаанбаатарын агаарын бохирдлыг бууруулах чиглэлээр цэвэр шаталттай зуух нийлүүлэх, анхны салхин цахилгаан станц барих, халдварт бус өвчин, МСҮТ-үүдийн сургалтын чанарыг дээшлүүлэх зэрэгт 285 сая ам.долларын тусламж үзүүлсэн. Энэ жил бид хэд хэдэн чиглэлээр худалдаа, хөрөнгө оруулалт хийхээр төлөвлөж, АНУ-ын компаниудыг Монголд авч ирсэн. Энэ сарын 19-нд бид Ил тод байдлын хэлэлцээрийг баталгаажуулж гуравдугаар сарын 20-ноос хэрэгжүүлэхээр болов. Хэлэлцээр хэрэгжсэнээр Монгол Улсын хууль, тогтоолыг дотоод, гадаадын аж ахуйн нэгжид сурталчилж, худалдаа, эдийн засгийн харилцааг хөгжүүлэх юм. Одоо Монгол Улсад тулгараад буй эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулах чиглэлд туслах зорилгоор Олон улсын валютын сан болон бусад орнуудад монголчуудад дэмжлэг үзүүлэхийг уриалж байгаа” гэв.
Эрдэм шинжилгээний бага хуралд илтгэл тавьсан дипломатууд, мөн судлаачид Монгол Улс АНУ-ын хөрөнгө оруулалтыг татахад онцгой анхаарал хандуулан ажиллах шаардлага байгааг санууллаа. Тухайлбал, “Монгол, АНУ-ын харилцааны төлөв: Стратегийн түншлэлийг хэрэгжүүлэх арга зам” сэдвээр илтгэл тавьсан Дипломат академийн захирал, Элчин сайд Х.Бэхбат хоёр орны харилцаа улс төр, батлан хамгаалах, боловсрол, эрүүл мэндийн салбарт өнгөрсөн хугацаанд эрчтэй, тууштай хөгжиж ирсэн ч худалдаа, эдийн засгийн салбарын хөгжилд ахиц гараагүйг тэмдэглэлээ.
АНУ-аас Монголд орж ирсэн шууд хөрөнгө оруулалт өнгөрсөн хугацаанд 308 сая ам.доллар байгаа бол 2015 онд Монгол Улс АНУ-руу 135.2 сая ам.долларын худалдаа хийсэн нь нийт худалдааных нь 1.8 хувийг эзэлжээ. Монгол, Америкийн хамтарсан хөрөнгө оруулалттай 300 орчим компани Монголд байдаг ч зөвхөн уул уурхай, нийтийн хоолны салбарт үйл ажиллагаа явуулдаг аж. Тиймээс Монголын тэргүүлэгч гуравдагч хөршийн хөрөнгө оруулалтыг татахад Засгийн газар онцгой анхаарал хандуулан ажиллах нь эргээд эдийн засгийн салбарт дан ганц улс давамгай байдал тогтоохоос хамгаалж чадах боломжтой гэдгийг онцолсон юм.
Хоёр орны хооронд хийгдсэн төрийн өндөр дээд айлчлалуудыг тодруулбал, 1990 оноос хойш АНУ-д Монгол Улсын Ерөнхийлөгч дөрвөн удаа, УИХ-ын дарга гурван удаа, Ерөнхий сайд найман удаа, Гадаад харилцааны сайд зургаан удаа, Батлан хамгаалахын сайд гурван удаа тус бүр айлчилжээ. АНУ-аас Монгол Улсад Ерөнхийлөгч, дэд ерөнхийлөгч тус бүр нэг удаа, Гадаад харилцааны сайд таван удаа, УИХ-ын дарга нэг, Батлан хамгаалахын сайд хоёр удаа айлчилсан байна. Энэ нь дээд өндөр төвшний уулзалт жил тутамд тогтмолжсон нь хоёр тал хамтын ажиллагаанд ямар их ач холбогдол өгч байгааг илэрхийлж буй юм.
30 жилийн ойн хүрээнд өнөөдөр УДБЭТ-т Америкийн “Break of reality” хамтлаг, Монголын Морин хуурын чуулга хамтарсан тоглолтоо үзэгчдэд толилуулна. Мөн “Хөсөгтөн” хамтлаг ирэх гуравдугаар сард Вашингтон, Нью Йорк, Сан Франциско, Чикаго, Сиэтл зэрэг хотоор аялан тоглолт хийх юм. Түүнчлэн Дэлхийд алдартай Филадельфийн Симфони найрал хөгжмийн чуулга энэ оны зургадугаар сард Монгол Улсад тоглох аж.
“Болор цом” яруу найргийн наадам өнөөдөр Дорнод аймгийн Чойбалсан хотноо болно. Энэ удаагийн наадам Эрээнцавын яруу найрагч Д.Нямсүрэнгийн мэндэлсэний 70 жилийн ойд зориулсан гэдгээрээ онцлог юм. Наадамд шүлгээ унших найрагчид өчигдөр Чойбалсан хотыг зорьсон байна.
Өнөөдөр “Боож үхлээ” утааны эсрэг жагсаал Сүхбаатарын талбай дээр 12 цагт болно. Энэхүү жагсаал нь нэг цаг 30 минут үргэлжлэх бөгөөд олны нэртэй одууд ч оролцож байна.
Өнөөдөр монгол шар зурхай баримтлагчид хаврын тэргүүн сарын шинийн 1-нээ тэмдэглэж байна. Манай зурхайчид сар шинийн баярыг нэгдүгээр сарын 28, хоёрдугаар сарын 27-нд болно гэж мэтгэлцэж байгаа. Тэгвэл энэ өдөр цагаан сараа тэмдэглэн уул овоондоо гарч сүү, сэржмээ өргөн цагаалж байгаа хүмүүс багагүй байна.
Энэ сарын 25-нд хийсэн тандалт мэдээгээр амьсгалын замын цочмог халдварын тархалт буурч, эмнэлгүүдийн ачаалал тэр хэрээр багассан үзүүлэлт гарсан гэж Нийслэлийн эрүүл мэндийн газраас мэдээллээ.
Баянзүрх эмнэлгийн ерөнхий эмч Л.Баярцэцэг “Сүүлийн 14 хоногийн байдлаар, ханиад томууны дэгдэлт эрс буурсан нь Ерөнхий боловсролын сургуулийн сурагчдын амралт болон хоног нэмж сунгасны үр дүн гэж үзэж байгаа. Манай эмнэлгийн хувьд хүүхдийн 130 ортой. Өнөөдрийн байдлаар, 120 орчим хүүхэд хэвтэн эмчлүүлж байгаа. Хүлээн авах тасгаар хоногт 50-60 хүүхэд үйлчлүүлж байгаагаас 20-иод нь хэвтэн эмчлүүлдэг. Нийслэлийн эрүүл мэндийн газраас манай дүүргийн эмнэлгийн тусламж, үйлчилгээний хэт төвлөрлийг бууруулах зорилгоор авч хэрэгжүүлсэн ажлууд нь чухал ач холбогдолтой байлаа. Улсын хоёрдугаар төв эмнэлэгт тус дүүргийн долоон хороо, Батлан хамгаалах, хууль сахиулагчдын эмнэлэгт таван хороог хуваарилж өгснөөр манай эмнэлгийн ачаалал эрс буурсан” гэв. 
УИХ-ын дарга М.Энхболд өнөөдөр мэдэгдэл гаргажээ. Тэрбээр уг мэдэгдэлдээ: