“Амьдрал богинохон учир шүдтэй байгаа дээрээ инээ” гэсэн үг олж уншив. Үнэн л үг юм. Өвгөд маань ч “Ертөнцийн гурав”-таа “Өсөхөд шүд нэг цагаан” гэсэн байдаг. Гучин хоёр цагаанаа яралзуулаад инээж байгаа хүн нүдэнд дулаахан харагддаг. Инээж байгаа, сэтгэлдээ жаргалтай хүн шүдтэй, шүдгүй нь эцсийн эцэст хэнд ч хамаагүй л дээ. За тэгж байтал “Мах идэх шүд аманд бий. Хүн идэх шүд сэтгэл дотор бий” гэсэн сүрхий үг байна. Шүд тэгэхээр янз бүр байдаг байх нь. Хөгжилтэй орнуудын хүмүүсийн байр байдлыг харахад бүгд л яралзтал инээж, хажуугаар зөрөөд өнгөрсөн ч толгой дохин мишээж байдаг. Харин бид бол угтаа тийм биш. Хэн нэгэн инээгээд, шүдээ яралзуулан мишээвэл “Энэ муу одоо яагаад хүн доромжлоод байгаа юм” гэж бодох жишээний. Манайд харин шүдтэй байгаа дээрээ инээх, аз жаргалтай байх логик утга бүр эсрэгээрээ гэхэд болно.
Төрийн албан хаагчид хүнд суртал гаргаж, ёстой л идэр залуу чонын яралзсан араа шүдийг гаргаж, “аррр” гэх нь энүүхэнд. Нийтийн унаанд суухад автобусны жолооч, мөнгө хураагчаас эхлээд урт урт цагаан соёо яралзуулах нь сэтгэл дэх шүдээ гайхуулж байгаа нэг хэлбэр. Төр түшдэг хүмүүст ч бас эцэг эхээс заяасан сайхан муухай, шарласан, хорхойтсон янз бүрийн л шүд бий. Хэн нэгэн хүн төрийн өндөр албанд очлоо гэхэд “Овоохон идэж, дориухан шингээнэ дээ” гэж араа юугаан билүүдэж, ар юугаан үл бодон сувдаглана. Хорхойтсон шүд ходоодны дайсан болдгийн үлгэрээр “аавынх” руу ачигдахын цагтаа хуулийг гууль болгон хэмлэж, гадаад хийцийн гав дөнгийг ч тас мэрэх гэж оролдоно. Инээ гэж шүд заяасан атал идэх хивэх гэж буруу ойлгосны гор ингэж гарна. Шунал, атаа жөтөө хүний сэтгэлийн шүдийг хорхойтуулж иднэ. Тэгэхээр аз жаргалын цагаан хэрэм болсон шүднийхээ шидийг нэг үзүүлж нээх сайхан инээцгээе дээ, хүмүүс ээ.
Телевизийн суваг солиход дуулдаг хуурддаг тэмцээн л гарах болж. “My voice”, “Universe best songs”, “Авьяаслаг монголчууд”, “Гэгээн алсын одод”, “Камертон II” зэрэг олон шоу, тэмцээн уралдаан дуулж хуурддаг бүхэл бүтэн үе бэлдэж байна. Эхлээд соньхон байсан. Одоо хэтрээд утгаа алдсан. Энэ олон шоунаас түрүүлсэн нь олонд танигдан од болж, эдийн засгийн хувьд ч сайжраад өнгө зүс ч ороод явчихдаг. Үлдсэн нь мөрөөдлөөс цаашгүй хоцорно. Нэг хэсэг нь загвар өмсөгч болно л гэнэ. Мөн л ирээдүйтэй загвар өмсөгч болгох элдэв нэртэй шоу, загвар өмсөгчийг сургадаг дамжаа, курс тоогоо алдав. Өөр нэг хэсэг нь жүжигчин болохыг мөрөөдөж, сэдэв нь мохсон ижил продакшн, хамтлагууд олноороо төрлөө. Эсвэл дунд болон дундаас доош орлоготой, амьдралтай айлын хүүхдүүд, биеийн хүчний спорт ялангуяа үндэсний бөх, чөлөөт бөх, жүдо, самбо, сумо, боксыг сонгон хоолонд хүрэх зам гэж бодон олноороо тийш хошуурах болов.
Аргын тооллын аравдугаар сарын 14. Буд гариг, Билгийн тооллын 2. Салхины эх одтой, харагчин гахай өдөр. Өдрийн наран 07:33 цагт мандан, 19:19 цагт жаргана. Тухайн өдөр хонь, туулай жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн ба могой, морь жилтнээ сөрөг муу тул аливаа үйлд хянамгай ханд. Эл өдөр архи уух, тамхи татах, сэтгэл муутантай нөхөрлөхийг цээрлэх хэрэгтэй ба сүм дуганыг сэргээх, нялхсын хурим хийх, хийморийн дарцаг хатгахад сайн. Газар ухах, худаг гаргах, гөлөг тэжээх, уул овоо тахихад муу.
“Өдрийн сонин”-ы лхагва
“Өдрийн сонин”-д Хотын дарга Э.Бат-Үүлийн
Америкийн Кентакки мужийн Лэксинтон хотод энэ сарын 30, 31-нд морин уралдааны “Breeders cup 2015” дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн болох гэж байна. 1984 онд гараагаа эхэлсэн “Breeders cup” тэмцээнд зөвхөн урьдчилсан шатны уралдаанаас шалгарсан морьд оролцох эрхээ авдаг. Тэгвэл Монгол Улсын алдарт уяач Э.Ганбатын уяа сойлгыг нь тааруулсан, тод манлай уяач “Макс”-ын Д.Ганбаатарын “Mongolian Saturday” морь анх удаа “Breeders сир”-т оролцох эрхээ авч дэлхийн хэмжээнд уралдах болсон нь олны сонирхолыг татаад байгаа юм.
Мэргэжлийн театр судлаачдын хамтын бүтээл “Монголын театрын түүх” ном уншигчдын гарт очиход бэлэн болжээ. Хэдийгээр Монгол Улсад театрын урлаг үүсч хөгжөөд цөөнгүй жилийг үдсэн боловч театр урлагийн түүхээ цогцоор нь хамран судалсан бүтээл хараахан хэвлэгдэж гараагүй байсан юм. Нөгөө талдаа театрын урлагийн түүхээ он цагийн үечлэлд оруулж, театрын найруулга, жүжгийн зохиол, жүжгийн зохиолчдын түүх, тайзны зураг, засал, жүжгийн хөгжим, төвийн болоод орон нутгийн театруудын түүх, урын сан зэрэг олон талаас нь сурвалжлан судалсан байна.
Замын цагдаагийн газарт хүүхэд зам тээврйин осолд өртсөн зургаан дуудлага өнгөрөгч хоногт бүртгэгджээ.
Иргэний харьяалал, шилжилт хөдөлгөөний ерөнхий газраас Монгол Улсад гэр бүлийн болон цагаач, хувийн бусад зорилгоор оршин сууж буй гадаадын иргэдийг өчигдрөөс нэгдсэн тооллогод хамруулж эхэллээ. Энэхүү тооллогыг хийснээр орон нутагт үйл ажиллагаа явуулж буй гадаадын болон олон улсын төрийн бус байгууллагын төлөөлөгчийн газар, Монгол Улсад гэр бүлийн шалтгаанаар цагаач, хувийн бусад зорилгоор оршин сууж буй гадаадын иргэн, харьяалалгүй хүний нэгдсэн бүртгэл, хяналт илүү сайжрах юм. Тооллого ирэх арваннэгдүгээр сарын 13-ны өдөр өндөрлөнө.