Month: July 2015

Нийтийн тээврийн шинэчлэлийн үр дүнтэй нийслэлчүүд өнөөдрөөс танилцах гэж байна. Энэ өдрөөс эхлэн иргэд нийтийн тээврийн автобусанд суухдаа картаа цахим машинд уншуулж ордог болно. Гэхдээ одоогоор иргэд цахим картаа төдийлөн авч амжаагүй байгаа аж. Тиймээс иргэдийг цахим карттай болох хүртэл бэлэн мөнгөний хайрцаг ажиллуулахаар байрлуулжээ. Үйлчлүүлэгчид цахим карт худалдаж авах хүртэл бэлэн мөнгөний хайрцагт мөнгөө хийж болох юм.

Монголчуудын ихээр зорьдог Итгэлт хамбын шүтээн бие галд өртөх аюулд орсон байна. Буриадын нийслэл Улаан-Үд хотоос 36 км-ын зайтай Оросын бурхны шашины томоохон төвүүдийн нэг болох Иволгийн хийдийн дэргэдэх Буддын сургуулийн хоёр давхар байранд өнгөрсөн шөнө гал гарчээ. Хамба лам Дашдорж энэ талаар “Гал эрчтэй тархсан ч азаар Итгэлт хамбын занданшуулсан шарил байгаа сүмд хүрээгүй” хэмээн мэдээлжээ.

Хийдийн лам нар бүгд галаас гэмтэл, түлэгдэлгүй гарсан бөгөөд тэд гал сөнөөгч нарын ажилд чадлаараа туслажээ. Сүсэгтэн олон гал гарсан шалтгааны талаар ярихдаа, “Жуулчид хэт замбараагүй ирдэг болсон нь ийм байдалд хүргэлээ” хэмээж байгаа аж. Өмнө нь Буриадын Тамчин дацан шатсан үйл явдалтай уг гамшгийг адилтгах хүмүүс ч цөөнгүй байна. Уг дацанд олон нийтийн мөргөлийн дараа гэнэт гал гарч байсан юм.

Иволгийн хийдийн дэд хамба Дагва-Очир хэлэхдээ, “Гал гарсан шалтгааныг зохих байгууллагууд тогтооно. Бид сургуулийн байрнаас ном, судар, хэрэгслэлээ зөөж гаргасан” гэжээ.

Монголын анхдугаар богд Өндөр гэгээн Занабазарын мэндэлсний 380 жилийн ойг тохиолдуулан 100 жилийн өмнө Их хүрээнд тэмдэглэдэг байсан Даншиг наадмыг сэргээн, Монголын бурхан шашны сүм хийдүүд, НЗДТГ-тай хамтран ирэх наймдугаар сарын 08, 09-ний өдрүүдэд Хүй долоон худагт тэмдэглэхээр болжээ.

Энэ үеэр 1922 оноос хойш Хүй долоо худагт залраагүй Очирваань бурхныг тахих, залах ёслол үйлдэх аж. Очирваань бурхан нь Монгол Улсын тусгаар тогтнол, эрх чөлөөг даасан сахиус бурхан юм. Түүнчлэн Даншиг наадмын үеэр Хүрээ цамын ёслол үйлдэж, Юнескогийн биет бус соёлын өвийн жагсаалтад бүртгүүлэх арга хэмжээтэй. Мөн наадмын үеэр буюу наймдугаар сарын наймны өдрийн 08.00 цагт Чингисийн талбайд 1000 лам сүсэгтэн олонд зориулж, ном хурах гэнэ.

Харин хурдан морины уралдааныг цомхон зохион байгуулж, азарга, их нас, соёолон гэсэн гурван насны морь уралдуулах аж. эрлийз морьдыг уралдуулахгүй гэнэ. Түүнчлэн 256 бөх барилдуулахаар төлөвлөжээ. Наадамд зодоглох бөхчүүдийг цол харгалзалгүйгээр буюу сугалаагаар барилдуулахаар заасан байна. Ингээд энэ наадмаас начин, заан, арслан цолыг шинээр олгож, дараа жилийн даншигт зөвхөн тус наадмаас авсан цолны эрэмбээр бөхчүүд ам авч барилдах юм байна. Ингэж даншиг наадмын барилдаанаар бөхчүүдэд цол олгож буй нь тасалдсан түүхэн уламжлалаа сэргээх зорилготойг нийслэлийн удирдлагууд болон шашны байгууллагынхан онцлов.

Наадмын үеэр Сарьдагийн хийдийн олдвор, музейд хадгалагдаж буй Өндөр гэгээн Занабазарын уран бүтээлийн үзэсгэлэнг Хүй долоо худагт гаргахаар болжээ. Мөн хамгийн амттай айрагтай аймаг, сумдыг шалгаруулах аж. Харин даншиг наадмын бөх, морь, сур, шагайны бай шагнал нь улсын баяр наадмынхтай адил байх юм байна.

Махны үнэ нэг кг нь 100-250 төгрөгөөр буурсан тухай статистик судалгаанд дурджээ. Тодруулбал, хонины ястай мах дунджаар 6650 төгрөг, үхрийн ястай мах нэг кг нь 8020 төгрөгийн үнэтэй байна. Үхрийн ястай махны үнэ өмнөх долоо хоногтой харьцуулахад 0.1 хувиар буюу 10 төгрөгөөр, үхрийн цул мах 1.0 хувиар буюу 100 төгрөгөөр буурчээ. Энэ долоо хоногийн ажиглалтаар үхрийн мах “Макс” супермаркетад хамгийн хямд буюу 7400 төгрөг, “Номин”, “Меркури”, “Бөмбөгөр” хүнсний захуудад хамгийн өндөр үнэтэй буюу 9000 төгрөг байв. Хонины ястай махны үнэ өмнөх долоо хоногтой харьцуулахад 3.5 хувиар буюу 240 төгрөг, хонины цул мах 1.3 хувиар буюу 100 төгрөгөөр тус тус буурсан байна.

Энэ долоо хоногийн ажиглалтаар хонины мах “Хархорин” хүнсний захад хамгийн хямд буюу 6300 төгрөгөөр, харин “Меркури” хүнсний захад хамгийн өндөр үнэтэй буюу 8800 төгрөгөөр худалдаалж байна.

Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газраас Хөвсгөл аймагт ажиллаж, усан замын тээврийн үйлчилгээ эрхэлдэг аж ахуйн нэгжүүдэд шалгалт хийжээ. Шалгалтад Хөвсгөл аймагт усан замын тээвэрлэлтийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг “Хөвсгөл усан зам”, “Ашихай”, “Тосгол”, “Хөвсгөл трэвел”, Монгол нуур” компани, нэр бүхий 14 иргэн, 28 тээврийн хэрэгсэл хамрагдсан байна. Дээрх байгууллагууд тусгай зөвшөөрлөө авч үйл ажиллагаа явуулж байгаа бөгөөд бүгд 9-29 хувь буюу бага эрсдэлтэй гэж үнэлэгджээ.

Мэргэжлийн хяналтын байгууллагаас 2011 онд хийсэн шалгалттай харьцуулахад аж ахуйн нэгжүүдийн тээврийн хэрэгсэл, найдвартай ажиллагаа сайжирсан, 6-18 хүний суудалтай, тохилог онгоцны тоо хоёр дахин өсч 28 болж нэмэгдсэн, 1-2 хүний суудалтай завиар зорчигч авч явахаа үндсэндээ зогсоон аврах ажиллагаанд ашигладаг болсон зэрэг ололттой талууд олон байжээ.

“Хөвсгөл усан зам” компаниас бусад байгууллага усан замын тээврийн хэрэгсэлд техник ашиглалтын хувийн хэрэг хөтлөөгүй, тээврийн хэрэгсэлдээ техникийн үйлчилгээ, засвар хийх үечлэл, норм, норматив тогтоож мөрдүүлээгүй зөрчил илэрсэн байна. Мөн тээвэрлэлтийн замын чиглэл, маршрутаа эрх бүхий байгууллагаар албан ёсоор тогтоолгоогүй, аврах хантааз нь өмсөх зааваргүй, “Ашихай” компанийн усан онгоцны зогсоол аюулгүй ажиллагааны шаардлагад нийцээгүй, стандартын дагуу төхөөрөмжлөөгүй, орох гарах зам гэрэлтүүлэггүй байжээ.

Шалгалтын явцад илэрсэн 12 зөрчлийн зургааг газар дээр нь арилгуулж нэр бүхий аж ахуйн нэгжүүдэд албан шаардлага, зөвлөмж, өгсөн байна. Илэрсэн зөрчил, дутагдлын мөрөөр авах арга хэмжээний саналыг Зам, тээврийн яам болон Далайн захиргаанд албан тоотоор хүргүүлэхээр Дэд даргын зөвлөлийн хурлаас шийдвэрлэжээ.

Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын албанаас нийслэлийн хөрсний бохирдол, тоосжилтыг бууруулах зорилгоор хийж байгаа ажлуудын нэг нь усан хөшиг юм. Үндэсний Их баяр наадмын өмнө Зайсангийн гүүрэнд усан хөшиг хийж, ашиглалтад хүлээлгэн өгч байсан бол өнөөдөр Арслантай гүүрний усан хөшигний нээлт боллоо. Нээлтийн ажиллагаанд Улаанбаатар хотын Ерөнхий менежер бөгөөд Захирагчийн ажлын албаны дарга Б.Бадрал, “Нийтийн үйлчилгээний Улаанбаатар нэгтгэл” НӨҮГ – ын дарга Д.Энхсайхан болон бусад холбогдох албаны хүмүүс оролцов. Усан хөшгийг “Хан урсгал” ХХК богино хугацаанд хийж гүйцэтгэжээ. Цаашид уг усан хөшигний үйл ажиллагааг “Нийтийн үйлчилгээний Улаанбаатар нэгтгэл” НӨҮГ хариуцаж ажиллах юм. Усан хөшиг нь шөнийн цагаар гэрэлтдэг бөгөөд өглөөний 08 цагаас 23 цаг хүртэл ажиллана.

Нээлтийн арга хэмжээний үеэр Улаанбаатар хотын Ерөнхий менежер бөгөөд Захирагчийн ажлын албаны дарга Б.Бадрал “Усан хөшиг нь харахад энгийн мөртлөө тоосжилт, эрүүл ахуйд нөлөөлж байгаа бусад сөрөг зүйлүүдийг бага ч болов бууруулах ач холбогдолтой. Бид цаашид Маршил, Дунд гол зэрэг гүүрэнд усан хөшиг хийж тохижуулахаар төлөвлөн ажиллаж байна” гэв.

Харин “Нийтийн үйлчилгээний Улаанбаатар нэгтгэл” НӨҮГ – ын дарга Д.Энхсайхан “Арслантай гүүрнээс 300 метр газар усан толио үүсгэх ажлыг эхлүүлнэ. Наймдугаар сарын 10-ны өдөр гэхэд усан толионы ажлыг дуусгахаар төлөвлөж байна. Ирэх жилээс эхлэн олон ажлыг хийх юм. Уг усан хөшиг бол энэхүү ажлуудын зөвхөн эхлэл юм шүү. Арслантай гүүрний дээд доод хэсгийг ирэх жилээс эхлэн улам тохижуулна” гэлээ гэж Нийслэлийн ЗДТГ – ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.