Month: November 2014

ЦЕГ-ын дарга асан Б.Билэгтийг ЦЕГ-ын даргын албан тушаалд нь эргүүлэн томилох шүүхийн тогтоол гарчээ.

Б.Билэгт нь 2014 оны наймдугаар сарын 15-ны өдөр гаргасан Засгийн газрын 258, 269-р тогтоолуудыг хүчингүй болгох, ажилгүй байсан хугацааны цалин хөлсийг нөхөн олгохыг Засгийн газарт даалгах нэхэмжлэлийг Сүхбаатар дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны нэгдүгээр шүүхэд гаргаад байсан юм.

Шүүх нэхэмжлэлийг хүлээн авч иргэний хэрэг үүсгэн, хянан шалгаж арваннэгдүгээр сарын 11-ний өдөр шүүх хуралдааныг хийжээ. Шүүх хуралдаанаар Засгийн газрын дээрх тогтоолын заалтууд нь Хөдөлмөрийн болон төрийн албаны тухай хуулийн холбогдох заалтуудыг зөрчсөн болох нь тогтоогдсон тул нэхэмжлэгч Б.Билэгтийг Цагдаагийн Ерөнхий газрын даргын үүрэгт ажилд эргүүлэн томилохыг Засгийн газарт даалгаж, ажилгүй байсан хугацааны цалин болох 3 сая 817 мянган төгрөгийг Засгийн газраас гаргуулж, Б.Билэгтэд өгөхөөр шийдвэр гарчээ.

Мөн шүүхийн шийдвэрийг эс зөвшөөрсөн тохиолдолд талууд давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах эрх нь нээлттэй байгаа гэнэ.

УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Монгол Улсын 2015 оны төсвийн тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2015 оны төсвийн тухай, Хүний хөгжил сангийн 2015 оны төсвийн тухай хуулийн төслүүдийн хоёр дахь хэлэлцүүлгийг хийлээ. Хуулийн төслүүдийг хоёр дахь хэлэлцүүлэгт бэлтгэсэн тухай Төсвийн байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг Төсвийн байнгын хорооны дарга Ц.Даваасүрэн, УИХ дахь МАН-ын бүлгийн санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Д.Оюунхорол, УИХ дахь МАХН-МҮАН-ын “Шударга ёс” эвслийн бүлгийн санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Ц.Оюунбаатар, УИХ дахь АН-ын бүлгийн санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн С.Одонтуяа уншиж сонсгосон юм.

УИХ дахь МАН-ын бүлэг дүгнэлтдээ эдийн засгийн хямрал ирэх жил даамжирч болзошгүй байгаа тул 2015 оны төсөв, мөнгөний бодлогыг нягт уялдуулан, төсвийг хэмнэлттэй, үр ашигтай, бодитой байх талаар онцгой анхаарах шаардлагатай хэмээн дурдсан бол УИХ дахь МАХН-МҮАН-ын “Шударга ёс” эвслийг бүлэг төсвийн урсгал болон хөрөнгө оруулалтын зардлыг нэмэгдүүлэх боломжгүй, зардал хэмнэх, зарим нэг орлого бүрдүүлэх боломж байгааг анхаарч ажиллах шаардлагатай гэж үзжээ.

УИХ дахь АН-ын бүлэг нийслэлд зарим хөрөнгө оруулалтын төсөл, арга хэмжээг нийслэлийн төсвийн хөрөнгөөр 2015 онд санхүүжүүлэхээр шилжүүлэх, улсын төсвийн хөрөнгөөр санхүүжүүлэхээр 2015 оны төсвийн төсөлд тусгасан авто зам, гүүр, эрчим хүч зэрэг дэд бүтцийн зарим хөрөнгө оруулалтын төсөл, арга хэмжээг төсвөөс эргэн төлөгдөх нөхцөлтэйгөөр Хөгжлийн банкны эх үүсвэрээр санхүүжүүлэхээр шилжүүлэх саналуудыг санал, дүгнэлтдээ тусгасан байна.

Төсвийн байнгын хороо төсвийн төслийн хоёр дахь хэлэлцүүлгийг хийхдээ төсөвт байгууллагуудын бараа үйлчилгээний зарим урсгал зардлыг 5-30 хувиар, Засгийн газрын зарим тусгай сангуудын төсвөөс санхүүжих зардлыг 50 хүртэл хувиар, Үндэсний аудитын газрын зөвлөмжийг үндэслэн эрүүл мэнд, боловсролын салбарын тоног төхөөрөмж, их засварын зардлыг 30 хувиар тус тус бууруулах, бусад салбарын тоног төхөөрөмж, их засварын зардлыг “0”-лэх зарчмуудыг баримталсан хэмээн Төсвийн байнгын хорооны дарга Ц.Даваасүрэн танилцуулсан. Үүний дараа Төсвийн байнгын хорооноос гарсан зарчмын зөрүүтэй саналын томьёоллуудаар санал хураалт явуулж дуусан төсвийн төслийг гурав дахь хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр Төсвийн байнгын хороонд шилжүүлсэн юм.

Улсын Их Хурлын Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хорооноос Газрын харилцаа, геодези, зураг зүйн газарт хандан судалгаа ирүүлэх хүсэлтийг албан тоотоор хүргүүллээ.

Улсын Их Хурлын гишүүд хөдөө орон нутгийн сонгогчидтой уулзахад иргэд болон иргэний нийгмийн байгууллагуудаас аймаг, сумын удирдлагууд хөдөө аж ахуйн эдэлбэр газар, тэр дундаа бэлчээрийн газрыг гадаадын компаниудад 1 га газрыг 60-150 мянган төгрөгөөр үнэлэн худалдаж, уг мөнгийг орон нутгийн удирдлагууд завшиж байгаа тухай мэдээлэл, санал, гомдол сүүлийн үед их ирж байгаатай холбоотойгоор уг судалгааг ирүүлэх хүсэлт гаргасан байна.

Газрын тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.3-т гадаад улсын хуулийн этгээд, гадаадын хөрөнгө оруулалттай аж ахуйн нэгж, гадаадын иргэн, харьяалалгүй хүн тодорхой зориулалт, хугацаа, болзол, гэрээний үндсэн дээр хууль тогтоомжийн дагуу газар ашиглагч байж болно гэж заасан байдаг. Газрыг хуульд заасан нөхцөл, журмын дагуу үндсэн зориулалтаар нь үр ашигтай, зохистой эзэмших, ашиглах, хамгаалах, нөхөн сэргээх гэсэн төрөөс газрын талаар баримтлах зарчим ялангуяа орон нутагт ихээр зөрчигдөх болсон байна.

Иймд аймаг, сумын Засаг дарга нар тухайн аймаг, сумын Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын ямар шийдвэрийг үндэслэн Монгол Улсын иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага болон гадаадын иргэн, хуулийн этгээдэд газар эзэмшүүлэх, ашиглуулах шийдвэр гаргасан тухай судалгааг аймаг, сум бүрээр нэгтгэн гаргаж, судалгаанд газар эзэмшүүлэх, ашиглуулах зориулалт, болзол, хугацаа, хэмжээ, газрын төлбөрийн талаарх үзүүлэлтүүдийг тусгах талаар чиглэл өгсөн байна.

Байнгын хорооны дарга Ц.Оюунбаатар Газрын харилцаа, геодези, зураг зүйн газраас ирүүлэх судалгааг үндэслэн үндэсний аюулгүй байдлыг хангах, төрийн хяналт хэрэгжүүлэхэд чиглэсэн тодорхой арга хэмжээ авч ажиллахаар төлөвлөж байна гэж Байнгын хорооны ажлын албанаас мэдээлэв.

Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Цэцийн тухай болон Үндсэн хуулийн Цэцэд маргаан хянан шийдвэрлэх ажиллагааны тухай хуулийн төслийн шинэчилсэн найруулгын төслийг танилцуулах нээлттэй хэлэлцүүлгийг өнөөдөр Ерөнхийлөгчийн дэргэдэх Иргэний танхимд хийв.

Танилцуулгыг нээж Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Хүний эрх, хуулийн бодлогын зөвлөх Ч.Өнөрбаяр хэлсэн үгэндээ “Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн санаачлагаар шүүхийн шинэтгэлийн багц хууль өмнө нь батлагдаж, хэрэгжээд явж байна. Энэ шинэтгэлийн үргэлжлэл гэж хэлж болох Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Цэцийн тухай болон Үндсэн хуулийн Цэцэд маргаан хянан шийдвэрлэх ажиллагааны тухай хуулийн төслийг шинэчлэн найруулж УИХ-д өргөн барих санаачлагыг Монгол Улсын Ерөнхийлөгч гаргаад байна. Үүнд Үндсэн хуулийн Цэцийн гишүүд, холбогдох хүмүүс оролцож, Засгийн газар, бусад байгууллага саналаа ирүүлээд байгаа юм” гэлээ.

Хуулиудын төслийг Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Цэцийн ахлах зөвлөх н.Болортунгалаг танилцуулав. Түүний танилцуулснаар Үндсэн хуулийн Цэцийн тухай хуулийг анх 1992 онд, Үндсэн хуулийн Цэцэд маргаан хянан шийдвэрлэх ажиллагааны тухай хуулийг 1997 онд баталжээ. Энэ хүртэл Монголд Үндсэн хуулийн хэрэгжилтийг хянадаг туршлага байгаагүй. Онол, практикийн харьцуулсан судалгаа огт байгаагүйг тэрээр онцлов.

Өнгөрсөн хугацаанд Үндсэн хуулийн үзэл баримтлал, суурь зарчим, нийгмийн хөгжлийн чиг хандлага, эрх зүйн болон шүүх эрх мэдлийн шинэтгэлийн үйл явцтай уялдуулсан дорвитой өөрчлөлтийг дээрх хоёр хуульд огт хийлгүй явж ирсэн байна. Үндсэн хуульд долоон өөрчлөлт хийж байсан ч найруулгын шинжтэйгээс бус агуулгын дорвитой өөрчлөлт байгаагүйг дурдав.

Иймээс хэд хэдэн шалтгааны улмаас Үндсэн хуулийн Цэцийн тухай болон Үндсэн хуулийн Цэцэд маргаан хянан шийдвэрлэх ажиллагааны тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах нь зүйтэй гэж үзжээ. Үүнд, нэгдүгээрт, Үндсэн хуулийн үзэл баримтлалд нийцүүлэн Үндсэн хуулийн Цэцийг Үндсэн хуулийн шүүх болгох шинжийг тодотгон хуульчлах зайлшгүй шаардлагатай. Хоёрт, Үндсэн хуулийн шүүх болохын хувьд процессын зохицуулалтыг илүү тодотгон бусад шүүхийн процессын жишигт хүргэх шаардлагатай. Одоо үйлчилж байгаа Үндсэн хуулийн Цэцэд маргаан хянан шийдвэрлэх ажиллагааны тухай хуульд зарим зохицуулалтыг орхигдуулсан. Процессын хууль гэхээсээ орхигдуулсан харилцаа олноор агуулсан хууль байсан. Гуравт, дэлхийн бусад улсын Үндсэн хуулийн шүүхийн нийтлэг жишигт нийцүүлэх шаардлагатай. Дөрөвт, Үндсэн хуулийн эрх зүйн маргааныг онолын түвшинд шийдвэрлэдэг болох нөхцөлийг бүрдпүүлэх зэрэг шаардлагыг харгалзан хуулийн төсөл боловсруулсныг хэллээ.

“Чингис хаан” одон нь Монгол Улсын төрийн дээд, тэргүүн зэргийн одон юм. Анх 2002 онд Монгол Улсын хоёр дахь Ерөнхийлөгч Н.Багабандийн гаргасан санаачилгыг УИХ сайшаан дэмжиж, УИХ-ын 21 дүгээр тогтоолыг баталж байжээ.
Энэхүү одонг Монгол Улсын тусгаар тогтнол, бүрэн эрхт байдал, үндэсний эв нэгдлийг бататган бэхжүүлэх, төрт ёсны түүх, соёлынхоо уламжлалыг гүнзгий судалж, хойч үедээ өвлүүлэх, дэлхийн бусад оронд сурталчлан таниулах үйлсэд хувь нэмрээ оруулсан, онцгой гавьяа байгуулсан иргэнд Үндэсний их баяр наадмаар буюу жил бүрийн долдугаар сарын 11-ний өдөр хүртээж байхаар тогтоосон байдаг.
Үүнээс хойш тус одонгоор нийт зургаан хүн шагнагджээ. Удалгүй тогтоолын төсөлд өөрчлөлт орж “Чингис хаан” одонг Их Монгол Улсыг үүсгэн байгуулсан Их хааны төрсөн өдрөөр буюу “Монгол бахархлын өдөр” өдрөөр ёслол хүндэтгэлтэйгээр хүртээж байхаар болсон юм.
Өнгөрсөн жил энэ хүндтэй одон тэмдгийг Монгол Улсын 14 дэх Ерөнхий сайд Д.Содном гуай хүртэж байсан билээ. Тэгвэл энэ жил буюу Тулгар төрийн 2223, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн тогтоосны 103 жилийн ой, Монгол бахархалын өдрөөр “Чингис хаан” одонг академич Х.Намсрай гардахаар болсон байна.