Month: June 2014

Аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслийг өргөн барилаа

Улсын Их Хурлын гишүүн, Сангийн сайд Ч.Улаан Аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслийг Улсын Их Хурлын дарга З.Энхболдод өнөөдөр / 2014.06.09 / өргөн барилаа.

“Эдийн засгийн идэвхжлийг нэмэгдүүлэх 100 хоног”-ийн хүрээнд Монголын Банкуудын холбооноос тодорхой саналууд ирүүлжээ. Үүнд арилжааны банкууд гадаадын хөрөнгийн зах зээлээс зээлийн эх үүсвэр татахад хөрөнгө оруулагч, зээлдүүлэгчийн зүгээс хүүгийн орлогодоо ямар нэг татварыг Монгол улсад суутгуулахгүй байхаар хатуу шаарддаг. Үүнээс үүдэн банкууд өөрийн зардлыг нэмэгдүүлэн тооцож, хуулийн дагуу татварыг улсын төсөвт төлж өртөг нэмэгддэг. Цаашлаад банкууд тухайн эх үүсвэрийн өртөгт нэмэгдсэн татварыг зээл авч буй бизнес эрхлэгчдийн зээлийн хүүд тодорхой хувиар шингээн хүүг тогтоож буй нь бизнес эрхлэгчдэд дарамт болж байгаа тул Монгол улсын арилжааны банкны гадаад, дотоодын хөрөнгийн биржид гаргасан бондын хүү болон арилжааны банкны гадаадын банк санхүүгийн байгууллагаас авсан урт хугацаатай зээлийн хүүгийн орлогод 0 хувиар, Монгол Улсад оршин суугч бус иргэний Монгол улсын арилжааны банкны гадаад, дотоодын хөрөнгийн биржид гаргасан бондын хүү болон арилжааны банкны гадаадын банк санхүүгийн байгууллагаас авсан урт хугацаатай зээлийн хүүгийн орлогыг тус тус чөлөөлөх саналыг ирүүлсэн байна. Саналыг судлан үзсэний дагуу зээлийн хүүгийн орлогыг татвараас чөлөөлөх нь “нимгэн капиталжуулалт”-ыг бий болгож, ашгаа зээлийн хүү нэрээр татваргүйгээр гадагш шилжүүлэх эрсдэл бий болохоор байна. Иймд банкны салбарын хүндрэлийг шийдвэрлэх зорилгоор гадаад, дотоод гэж ялгалгүй хөрөнгийн биржид гаргасан бондын хүүгийн орлогод 10 хувиар татвар ногдуулах нь татварын тэгш шударга байх зарчмыг хангаж байна. Харин Хувь хүний орлогын албан татварын тухай хуулиар оршин суугч болон оршин суугч бус этгээд нь зээлийн хүүгийн орлогод 10 хувиар албан татвар ногдуулж байх тул хуульд өөрчлөлт оруулах шаардлагүй юм хэмээн хууль санаачлагч үзэж байгаагаа дуулгасан.

Иймд Аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварын тухай хуулийн 17.2-т “Монгол Улсын арилжааны банкны гадаад, дотоодын хөрөнгийн биржид гаргасан бондыг худалдан авсан Монгол Улсад байрладаггүй албан татвар төлөгчийн бондын хүүгийн орлогод 10 хувиар татвар ногдуулах” гэснийг нэмэх өөрчлөлт оруулахаар тусгажээ.

Мөн барьцаа хөрөнгөө өмчлөх бусад үл хөдлөх хөрөнгөд бүртгэн авсанаар эдгээрийг татвар ногдох зүйлд тооцон нийт 37.5-47 хувийн урамшуулал, татварын зардал гарч байх тул өмчлөх бусад үл хөдлөх эд хөрөнгийг борлуулсан тохиолдолд аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татвар, үл хөдлөх эд хөрөнгийн албан татвар болон нэмэгдсэн өртгийн албан татваараас чөлөөлөх, улмаар зээлийн эрсдэлээс хамгаалах санд төвлөрүүлсэн хөрөнгийг аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварын хасагдах зардалд хамруулахаар санал ирүүлсэн байна. Саналыг судлан үзвэл банк, банк бус санхүүгийн байгууллага зээл төлүүлэх зорилгоор түр эзэмшиж, худалдсан үл хөдлөх эд хөрөнгийг нэмэгдсэн өртгийн албан татвараас чөлөөлөх асуудлыг дэмжих боломжтой гэж үзэж байгаа юм хэмээн УИХ-ын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга П.Цагаан өнөөдөр Олон Улсын Хөгжлийн Хуулийн Байгууллага /IDLO/-ын тусгай элч доктор В.Патон, байгууллагын Монгол дахь төлөөлөгч К.Р.Эскудеро нарыг хүлээн авч уулзлаа.

Уулзалтын үеэр Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн санаачлан хэрэгжүүлсэн шүүхийн шинэтгэлийн асуудлаар ярилцаж, тулгарч буй сорилт, шүүгчид болон хуульчдын давтан сургалтын чиглэлээр туслалцаа үзүүлэх талаар санал солилцов.

Тус байгууллагын тусгай элч доктор В.Патон Монгол Улсын хувьд Олон Улсын Хөгжлийн Хуулийн Байгууллагын гишүүн болох боломж нээлттэй байгааг уламжиллаа.

Олон улсын хөгжлийн хуулийн байгууллага нь Монгол Улсад 2012 оноос Европын Сэргээн Босголт, Хөгжлийн Банктай хамтран Худалдааны эрх зүйн чиглэлээр шүүгчдийг сургах төсөл, 2013 оноос Эвлэрүүлэн зуучлалын төслийг хэрэгжүүлж байгаа юм.

УИХ-ын зарим гишүүд нэгдэн “Өглөөний цай” клуб байгуулсан билээ. Тэд товолсон ёсоороо өнөөдөр өглөөний цайгаа хамт уулаа. “Өглөөний цай”  уулзалтад УИХ-ын гишүүн Ж.Батзандан, С.Ганбаатар, О.Баасанхүү, Д.Батцогт, Г.Уянга, Р.Бурмаа, Х.Болорчулуун, Л.Цог, Ц.Даваасүрэн нар ирсэн юм. Клубын гишүүд Ашигт малтмалын тухай хуулийн төслөөр санал солилцсон бөгөөд УИХ-ын гишүүн Г.Уянга өөрийн байр сууриа илэрхийлсэн байна.

Тэрбээр хэлэхдээ “Одоогийн хэрэгжиж байгаа Ашигт малтмалын тухай хуулинд  стратегийн орд буюу үндэсний бүтээгдэхүүний 5 хувьтай тэнцэхүйц томоохон баялагтай ордууд дээр төрийн эзэмшлийн хэмжээ 34-50 хувь гэж байгаа. Энийг эзэмшинэ гэдэг нь төр өөрөө хөрөнгө гаргаж тухайн компанидаа мөнгө төлж байж худалдаж авах гэсэн хуулийн төсөл явж байгаа. Агуулгаар нь харвал баялаг нь Монголынх. Энийг бид худалдаж аваад 50 хувийг эзэмшинэ гэдэг ойлголт байж болохгүй. Энэ баялаг өөрөө үнэтэй, энийг стратегийн ордууд дээр тодорхой оруулж ирэх ёстой” гэсэн аж.

Өнөөдөр УИХ дахь Ардчилсан намын бүлэг хуралдаж сэтгүүлчдэд мэдээлэл хийсэн. Энэ үеэр УИХ дахь АН

-ын бүлгийн дарга  Д.Эрдэнэбатаас дараах тодруулгыг авлаа.

-Үйлдвэр хөдөө аж ахуйн сайдад Ш.Түвдэндоржийг томилох асуудалд намын бүлгийн байр суурь хэвээрээ байгаа юу?

-Үйлдвэр хөдөө, аж ахуйн сайдын суудалд Ардчилсан намын байр суурь хэвээрээ байгаа. Хуваарийн дагуу энэ долоо хоногт асуудал хэлэлцэгдээд явна.

-Зургаан аймгийг хатуу хучилттай авто замаар холбохоос хоёрынх нь төсвийг танасан гэх мэдээлэл байна. Эсвэл бүгдийг нь ингэж танаж байгаа юм уу?

-Аймгуудыг авто замаар холбож дуусах Засгийн газрын мөрийн хөтөлбөр хэвээрээ хэрэгжиж байгаа. Концессийн тендерийн үйл ажиллагаа долоодугаар сарын 1-нд дуусна. Замын ажил цаашид хэвийн үргэлжлээд явна.

-Сонгуулийн хуулийг энэ долоо хоногоос идэвхижүүлнэ гэлээ. Ямар, ямар асуудал дээр тогтож ярих вэ?

-Сонгуулийн хуульд бидний баримталж байгаа бодлого яг хэвээрээ байгаа. Өөрөөр хэлбэл, бид холимог системээ цаашид хадгалж явах нь зүйтэй гэсэн байр суурин дээр байгаа. Пропорцианаль нь 50 хувь, можаратор нь 50 хувь байх ёстой гэсэн зарчмын байр сууриа Ардчилсан нам илэрхийлсэн. Энэ байр суурь дээрээ өнөөдрийг хүртэл хэвээрээ байгаа.

-Улс төрийн намын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах судлах ажлын хэсгийг УИХ-ын гишүүн С.Баярцогт ахалж байгаа. Ажлын явц ямар байгаа вэ?

-Намын тухай хуульд ганц зүйл дээр тохиролцохгүй байх шиг байна. Тэр нь намын өмчийн асуудал нэлээд маргаан дагуулж байгаа юм байна. Гишүүнчлэлтэй байх, байхгүй тухай асуудал мөн маргаан дагуулж байгаа юм байна. Тийм учраас маргаантай байгаа асуудлыг УИХ-д татаж оруулах нь ямар байх бол гэсэн эргэлзээ байгаа. Үүнийг нэг тийш нь болгож чадвал энэ асуудал УИХ-д яригдана.

-Эдийн засгийн өршөөлийн тухай хуулийг Засгийн газар боловсруулсан байгаа юу. Цензурийг нь хэрхэн тавих вэ?

-Эдийн засгийн ил, тод байдлын тухай хууль гэж нэрлэгдэж байгаа. Өөрөөр хэлбэл, иргэн, аж ахуйн нэгж өнөөдрөөс эхлээд өөрийнхөө байгаа санхүү болон хөрөнгөө ил тод мэдээлээд цаашид бүх зүйлээ тунгалаг болгох ёстой гэсэн хууль юм. Хүнийг гэмт хэрэг талаасаа илүү эдийн засгийн зөв либералчлал иргэн хүн өөрийнхөө өмч хөрөнгийг нээлттэй мэдээлж цаашаа авч явах боломжийг нээх гарааны хууль гэж ойлгож байгаа. Ямарваа нэгэн эрүүгийн хуультай холбоотой асуудлаар ямар, ямар заалт орж ирэх талаар өргөн баригдсаны дараа Хууль зүйн яам тодорхой тайлбарыг хийх байх.

МАН-ын удирдах зөвлөл дөнгөж сая хуралдаж дууслаа. Хуралдаанаар тус намын УИХ-дахь бүлгийн дэд даргад Н.Номтойбаярыг дэвшүүлэхээр шийдвэрлэсэн байна. Тус намын бүлгийн дарга С.Бямбацогт өмнө нь дэд даргын ажлыг хашиж байсан бөгөөд түүнийг албан тушаал дэвшснээс хойш Д.Оюунхорол гишүүн ганцаараа энэ албыг хашиж байсан юм. МАН-ын удирдах зөвлөл хуралдаж Н.Номтойбаярыг МАН-ын бүлгийн дэд даргаар томилох болсноор тус бүлэг хуучнаараа хоёр дэд ахлагчтай ажиллах болж байна. Өнөөдөр үдээс хойш хуралдах МАН-ын бүлгийн хуралд удирдах зөвлөлийн шийдвэрийг танилцуулж санал хураалт явуулах бөгөөд энэ үеэр бусад гишүүдээс бүлгийн дэд даргын өрсөлдөөнд саналаараа өрсөлдөж нэр дэвшиж болох ажээ.