Category: эдийн-засаг

Өнгөрсөн 2018 оны эцсийн байдлаар Монгол Улсад бүртгэлтэй тээврийн хэрэгслийн тоо 970.8 мянгад хүрчээ. Тээврийн хэрэгслийн тоо нэмэгдэхийн хэрээр зам тээврийн осол, зөрчлийн тоо ч өсжээ. Тухайлбал, сүүлийн таван жилийн дунджаас үзэхэд жилд дунджаар 32 мянга 100 осол гарч, 10.2 тэрбум төгрөгийн хохирол учирч, 1289 хүн гэмтэж, 558 хүн нас барж байна. Ийнхүү 20 жилийн хугацаанд авто тээврийн салбарт асар их өөрчлөлт гарсан учраас Авто тээврийн тухай хуулийн төслийг шинэчлэн найруулах шаардлагатай болжээ. Уг хуулийн шинэчлэн найруулсан төслийг батлуулахаар Зам, тээврийн хөгжлийн сайд Б.Энх-Амгалан УИХ-ын дарга Г.Занданшатарт энэ сарын 23-нд өргөн барьсан.

Хуулийн төслийг өргөн барьсан тухай албан мэдээнд дурдсанаар Авто тээврийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгаар дараах харилцааг зохицуулах юм байна.

-Ачаа, зорчигч тээвэрлэлт, зорчигчийн болон тээвэрлэгч, тээвэрлүүлэгчийн эрх, үүрэг, нийтийн зорчигч тээврийн төлбөрийн цахим систем, тээврийн үйлчилгээ эрхлэгчдэд тавигдах шаардлагууд;

-Авто тээврийн логистик, ачаа, зорчигчийн терминал, авто замын дагуух үйлчилгээний цогцолбортой холбоотой зохицуулалт;

-Авто тээврийн хэрэгслийн ашиглалт, бүртгэл, улсын бүртгэлд бүртгүүлэх, хасуулах, бүртгэлийн дугаарын тэмдгийн үйлдвэрлэл, үйлчилгээ;

-Салбарын ажилтны давтан болон мэргэжлийн зэрэг олгох сургалт, зөвлөх мэргэшсэн инженер, мэргэшсэн жолооч;

-Мэдээллийн нэгдсэн сан, салбарын удирдлага, зохицуулалт, авто тээврийн харилцаанд оролцогч талууд, төрийн байгууллагуудын эрх, үүрэг;

-Авто тээврийн стандартчилал, тусгай зөвшөөрөл олгох, сунгах, түдгэлзүүлэх, хүчингүй болгох;

-Авто тээврийн хэрэгслийн үйлдвэрлэл, устгал, автомашины зарим эд ангийн дахин ашиглалт, түүнтэй холбоотой харилцаа;

-Авто тээврийн улсын хяналт, техникийн хяналт, техникийн бүрэн байдал, хяналтын үзлэг хийх үйл ажиллагаа эрхлэх, авто тээврийн үйлчилгээ эрхлэгчдийн дотоод хяналт.

Засгийн газраас өргөн барьсан Авто тээврийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийн 23.7-д баруун талдаа жолооны хүрдтэй тээврийн хэрэгслийг улсын бүртгэлд бүртгэхгүй байхаар тусгажээ.

23.7.Дараах авто тээврийн хэрэгслийг улсын бүртгэлд бүртгэхийг хориглоно:

23.7.1.Монгол Улсад хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж байгаа стандартын шаардлага хангаагүй;

23.7.2.баруун талдаа жолооны хүрдтэй авто тээврийн хэрэгсэл;

23.7.3.зохих хууль тогтоомжийн дагуу бүрдүүлэлт хийгээгүй, албан татвар төлөөгүй;

23.7.4.тухайн авто тээврийн хэрэгслийн техникийн үзүүлэлт нь техникийн баримт бичгээс зөрсөн, баримт бичгийг хуурамчаар үйлдсэн.

Төв банк энэ сарын 24-ний байдлаар 1.6 тонн алт худалдан авсан нь өмнө оны мөн үетэй харьцуулахад 48 хувиар буурчээ.Үүнийг Төв банкны зүгээс алтны татвартай холбон тайлбарлаж байгаа юм. Тодруулбал, Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт орж , алтны татвар нэмэгдсэнтэй холбоотойгоор буурсан гэж тайлбарлаж байна.

Монголбанк өнгөрсөн онд 22 тонн алт худалдан авч, гадаад валютын нөөц түүхэндээ анх удаа 3.5 тэрбум ам.долларт хүрсэн. Энэ онд 21 тонн алт худалдан авахаар төлөвлөөд байгаа юм. Өнөөдрийн байдлаар алтны ханш 108,541.54 төгрөг байна.

Төгрөгийн ам.доллартай харьцах ханш он гарсаар харьцангуй тогтворжсон. Өнөөдрийн байдлаар нэг ам.доллар 2638 төгрөгтөй тэнцэж байна. Төв банк өнгөрсөн долоо хоногийн байдлаар валютын дуудлага худалдаагаар 523 сая ам.доллар нийлүүлжээ. Өнгөрсөн онд ам.долларын ханш чангарсан шалтгааныг АНУ-ын Холбооны банк бодлогын хүүгээ өсгөсөн, Гашуунсухайт боомтын үйл ажиллагаа өнгөрсөн он дуустал доголдсоноос шалтгаалан экспортын орлого тасалдаж, нүүрсний экспорт тус банкны төсөөллөөс 250 сая ам.доллараар бага гүйцэтгэлтэй гарсан, ОУВС-гийн санхүүжилтийн гүйцэтгэл 400 сая ам.доллараар бага байсан зэрэг шалтгаанаар тайлбарлаж байгаа юм.

Өнөөдрийн байдлаар дэлхийн зах зээл дээр газрын тосны ханш 74 ам.доллар байна. Оны эхэнд “Брэнт” маркын газрын тос 54 ам.доллар, WTI маркынх 45.8 ам.доллар байсан юм. Ханшийн өсөлтийг шинжээчид бүтээгдэхүүний эрэлт багассантай холбон тайлбарлаж байгаа аж. Тодруулбал, АНУ-д өрмийнхөө тоог багасгаж, Иран, Саудын Арабын экспорт буурчээ.

Манай улс энэ онд 8.1 сая баррель газрын тос экспортолж, 335.6 тэрбум төгрөг төсөвт төвлөрүүлэхээр төлөвлөсөн. Өнгөрсөн онд манай улс 6.3 сая баррель газрын тос олборлож, 6.1 сая баррелийг нь экспортолсон. Тэгвэл газрын тосны бүтээгдэхүүний импорт 1.8 сая тонн байсан юм.

Монголбанкнаас 2018 онд Эдийн засгийн бодлогын анхдугаар чуулганыг зохион байгуулж байсан бөгөөд энэ жил “Эдийн засгийн бодлогын чуулган 2019”-г Монгол Улсад банкны салбар үүсэж хөгжсөний 95 жилийн ойн эрдэм шинжилгээний хуралтай хамтатган “Санхүүгийн салбарын хөгжил: Өнгөрсөн, Одоо, Ирээдүй” гэсэн ерөнхий сэдвийн хүрээнд 4-р сарын 19-ны өдөр зохион байгууллаа. Энэ удаагийн чуулганаар “Банкны хөгжил-95 жил”, “Санхүүгийн салбарын дархлааг бэхжүүлэх нь”, “Финтек: Санхүүгийн зах зээлийн ирээдүй” гэсэн 3 сэдвүүдийн хүрээнд илтгэл танилцуулж, хэлэлцүүлэг өрнүүлэв. Уг чуулганд УИХ, Монголбанк, Сангийн яам, Гадаад харилцааны яам, Хууль зүй, дотоод хэргийн яам, Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яам, Санхүүгийн зохицуулах хороо, Үндэсний статистикийн хороо, Төрийн өмчийн бодлого зохицуулалтын газар, Үндэсний хөгжлийн газар, Хөгжлийн банк, арилжааны банкууд болон Олон Улсын байгууллагуудын төлөөллүүдээс бүрдсэн 100 гаруй төлөөлөгч оролцлоо.

“Рио Тинто” компанийн Монгол дахь үйл ажиллагаа хариуцсан захирал Д.Мөнхтүшиг ажлаа хүлээлгэн өгөх болсон байна. Шалтгаанаа хувийн асуудлаар гэжээ. Тэрбээр 2018 оны нэгдүгээр сараас томилогдон ажиллажээ. Харин энэ оны дөрөвдүгээр сард гэрээний хугацаа нь дуусч байгаа аж. Гэвч хувийн асуудлаар цаашид ажиллахгүй болсон байна. Тэгвэл тус компанийн дэд захирлаар Х.Амаржаргалыг томилохоор болжээ. Тэрбээр Их Британид хуульчаар суралцсан, өмнө нь “Рио Тинто”-ийн Лондон дахь оффист Азийн бүсийн бизнес хөгжлийн мэргэжилтнээр ажиллаж байжээ. Мөн “Рио Тинто” компанийн Лондон дахь салбарт Уул уурхайн асуудал эрхэлэн ажиллаж байгаад ийн Монголд ажиллахаар болжээ.

АмЧам буюу Америкийн худалдааны танхимын энэ удаагийн уулзалтад УУХҮ-ийн сайд Д.Сумъяабазар оролцож салбарынхаа талаар мэдээлэл өгч, олон нийтийн анхаарал татаад буй асуултанд хариулт өглөө. Энэ үеэр “Оюу толгой”-н гүний уурхайн бүтээн байгуулалтын хөрөнгө оруулалтын буюу “Дубайн гэрээ”-г цуцлах тухай УИХ-аас томилогдсон Ажлын хэсгийн дүгнэлтийн талаар хэлсэн онцлох эшлэлүүдээс хүргэе.

“Капитал” банкны эрх хүлээн авагч болон Монголбанкнаас мэдээлэл хийлээ. Монголбанкны зүгээс “Капитал” банкны үйл ажиллагааг хэвийн болгох үүднээс бүхий л арга хэмжээг авч хэрэгжүүлсэн, мөн тус банкны өр төлбөр нь активаасаа хэтэрсэн ба тус банканд тусгай төлөөлөгч томилох боломжгүй гэж хэмээн үзсэн гэж шалгалтын газрын дарга Н.Батсайхан хэлсэн байна. Мөн “Капитал” банкны эрх хүлээн авагчийн зүгээс мэдэгдэл хийж, харилцагчид 60 хоногийн хугацаанд нэхэмжлэлээ гаргах эрхтэйг хэлжээ. Түрүүлж нэхэмжлэлээ гаргах нь хохирлоо эхэнд барагдуулах нөхцөлийг бүрдүүлэхгүй бөгөөд холбогдох хуулийн дагуу тогтоосон дарааллаар хохирлыг барагдуулах аж. “Капитал” банкийг татан буулгаснаар банкны салбарт нөлөө үзүүлэхгүй. Мөн сүүлийн үед зээл олгогдоогүй гэдгийг Монголбанкнаас мэдээллээ.

Өнгөрсөн баасан гаригт 22 настай эмэгтэй 13 давхраас унаж амиа алдсан талаар мэдээлэл цацагдсан. Тэгвэл дөрөвдүгээр сарын 9-10-нд шилжих шөнийн 01.25 цагт цагдаагийн байгууллагад хэргийн талаарх дуудлага мэдээлэл иржээ. Хэргийн газарт харьяаллын дагуу Баянзүрх дүүргийн цагдаагийн I хэлтсийн алба хаагчид прокурорын хяналт дор хэргийн газарт үзлэг, шалгалт хийсэн байна. Өндрөөс унаж амиа алдсан эмэгтэй 22 настай Ц гэгч байсан бөгөөд талийгаачийн үхлийн шалтгааныг тогтоохоор түүний найз залуу Б-г холбогдуулан шалгаж байгаа юм байна.