Month: October 2018

Эрдэнэт хотоос Овоотын уурхай, цаашлаад хойд хөршийн хил хүртэл уул уурхайн зориулалтаар төмөр зам тавихыг эсэргүүцэж байгаа талаар “Уул уурхайгүй Хөвсгөл” ТББ-аас хэвлэлийн хурал хийлээ.

Уул уурай Хөвсгөл ТББ-ын тэргүүн Н.Энхбаатар хэлэхдээ “Хөвсгөл аймгийн иргэд, иргэдийн төлөөлөгчдийн хурал, засаг дарга, удирдлагууд нутгаа уул уурхайгаар бус хөдөө аж ахуй, аялал жуучлалааср хөгжүүлэх бодлого барьж, газар нутгаа орон нутгийн тусгай хамгаалалтанд авсан. Гэвч уул уурхайн төмөр замыг Аспайр Майнинг компаний охин компани Нортерн Рейлвэйс ХХК Эрдэнэт хотоос Хөвсгөл аймгийн Овоотын уурхай, цаашлаад хойд хил хүртэл БНХАУ-ын санхүүжилтээр хятадын компанитай хамтран хууль бусаар төмөр зам тавих гэж байна. Үүнийг Хөвсгөл аймгийн иргэд бид эсэргүүцэж байна. Тиймээс иргэдийн дунд санал асуулга явуулж, гарын үсэг цуглуулан төмөр зам тавихыг цуцлуулах шаардлагыг Өргөдлийн байнгын хороо , Үндэсний аюулгүй байдалд өгсөн” гэв.

Уул ус, ургамал амьтны эх орон, Монгол түмний бахархаж, хайрлаж, үр шимийг нь хүртэж ирсэн Хөвсгөл нутаг, тэр дундаа төслүүд хэрэгжих сумдад төмөр зам, түүгээр зөөх нүүрс болон бусад сэргээгдэхгүй байгалийн баялгийн олборлолт нь байгаль орчин, ан амьтанд хор хөнөөл ихтэй учир ийнхүү эсэргүүцэж байгаа аж.

Б.ОЮУНЖАРГАЛ

Монгол Улсын хэл шинжлэлийн ухааны доктор МУИС болон бусад хэд хэдэн дээд сургуулийн гэрээт багш, зөвлөх профессор Д.Төмөртогоод нутгийнхан нь хүндэтгэл үзүүллээ. Тэрээр энэ жил Япон улсын эзэн хааны шагнал “Мандах нар” одонгоор шагнуулсан юм.

Олон улсын Монгол судлалын холбооны Хүндэт ерөнхийлөгч Д.Төмөртогоо нь Өмнөговь аймгийн Ханбогд сумын уугуул. Түүнд хүндэтгэл үзүүлэх арга хэмжээнд Ханбогд сумын Засаг дарга Ш.Эрдэнэжаргал, ИТХ-ын дарга Ж.Занабазар, Өмнөговь аймгийн ИТХ-ын дарга Х.Сугир болон тус нутгаас төрөн гарсан алдартнууд урилгаар оролцсон байна.

Д.Төмөртогоо ньТокиогийн Гадаад судлалын их сургуулийн анхны зочин профессор багшаар ажиллаж, Монгол судлалаар дамжуулан хоёр орны шинжлэх ухааны салбарын харилцаанд үнэлж баршгүй хувь нэмэр оруулсаар байгаа аж.

Нийслэлийн 379 жилийн ойн өдрийг тохиолдуулан НИТХ, НЗДТГ, нийслэлийн Ахмадын хороо хамтран 23 дахь жилдээ нийслэлийн хөгжил дэвшил, бүтээн байгуулалтад гар бие оролцож, бусдад үлгэр дууриалал үзүүлсэн шилдэг есөн өрхийг шалгаруулж, “Нийслэлийн тэргүүний өрх”-өөр өргөмжилж, дурсгалын зүйл гардуулав.

Шагналыг нийслэлийн Засаг даргын орлогч Д.Энхтөр, НЗДТГ-ын Нийгмийн бодлогын хэлтсийн дарга М.Эрдэнэжаргал, нийслэлийн Ахмадын хорооны дарга Т.Дашням нар гардуулан өглөө.

Эдгээр есөн өрх нь Үр хүүхдээ амьдрах ухаанд сургаж, амьдрах нөхцөл бололцоог хангаж, ам бүлээрээ нийгмийн хэв журам сахиулах болон хороо, дүүргийн хэмжээнд зохиогддог төрөл бүрийн үйл ажиллагаанд идэвхтэй оролцдог, иргэний үүргээ үлгэр жишээч ухамсартай биелүүлдэг, элдэв зөрчилгүй, гэр, орон сууц, хашаа ойр орчноо үлгэр жишээчээр тохижуулж, зүлэгжүүлэх гэх мэт тэргүүний үйл ажиллагаатай айлууд юм.

Чингэлтэй дүүргийн 19-р хорооны иргэн Л.Дүгэрсүрэн, Сүхбаатар дүүргийн 19-р хорооны иргэн Б.Энхбаатар, Баянзүрх дүүргийн 21-р хорооны иргэн Ц.Балдандорж, Хан-Уул дүүргийн 12-р хорооны иргэн Л.Чинбат, Налайх дүүргийн 1-р хорооны иргэн Р.Туяа, Баянгол дүүргийн 23-р хорооны иргэн Ж.Балдандорж, Сонгинохайрхан дүүргийн 31-р хорооны иргэн Л.Цэцэгмаа, 32-р хорооны иргэн М.Шарав нарын есөн өрх “Нийслэлийн Тэргүүний өрх”-өөр шалгарсан байна.

Тэргүүний өрхийг Үр хүүхдээ хэрхэн өсгөсөн, амьдрах ухаанд хэрхэн сургасан гэдгээс нь авахуулаад 20 гаруй шалгуур үзүүлэлтээр шалгаруулдаг байна гэж нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.

Нийслэлийн Газрын албанаас Чингэлтэй дүүрэгт нэг цэцэрлэг, хоёр цэцэрлэг, сургуулийн цогцолбор барих газар, мөн 38 дугаар сургууль, 220 дугаар цэцэрлэгийн цогцолборын хажууд түшиц хана барих газар, 175 ортой хүүхдийн цэцэрлэгийн өмнө тоглоомын талбай барих газрыг тус тус чөлөөллөө. Эдгээр сургууль, цэцэрлэгийн газрын нөлөөлөлд нийт 47 нэгж талбарын 22756 м2 буюу 2.2 га газар өртсөн бөгөөд газар чөлөөлөлтийг бүрэн хийж дууслаа.

Шинээр сургууль, цэцэрлэг барих ажилд идэвх санаачлагатай оролцож, олон нийтийн эрх ашгийн төлөө газраа чөлөөлсөн дээрх 47 иргэн, аж ахуйн нэгж байгууллагадаа нийслэлийн иргэдийн өмнөөс талархал илэрхийлье.

Тухайлбал,

• ЧД-ийн 11 дүгээр хороо, Нуурын 17, 18 дугаар гудамжинд 175 ортой хүүхдийн цэцэрлэг барих газар,
• ЧД-ийн 14 дүгээр хороо, Хайлаастын 16, 17, 18 дугаар гудамжинд бага сургууль, цэцэрлэгийн цогцолбор барих газар,
• ЧД-ийн 12 дугаар хороо, Булгийн 3, 5 дугаар гудамжинд бага сургууль, цэцэрлэгийн цогцолбор барих газар,
• ЧД-ийн 12 дугаар хороо, 138 дугаар сургууль, 220 дугаар цэцэрлэгийн цогцолборын хажууд түшиц хана барих газар
• ЧД-ийн 11 дүгээр хороо, Нуурын 16 дугаар гудамжинд 175 ортой хүүхдийн цэцэрлэгийн тоглоомын талбай барих газрыг тус тус чөлөөллөө.

Цаг уурын байгууллагын ирүүлсэн мэдээллээр энэ сарын 24-нд баруун болон төвийн аймгуудын нутгаар, 25-нд нутгийн зүүн хагаст, 26, 27-нд төв болон зүүн аймгуудын нутгийн зарим газраар цас орж, цасан шуурга шуурна. Иймд малчин иргэд шуурганд төөрөх, малтайгаа уруудах, осгох, амь насаа алдах зэрэг эрсдэлээс урьдчилан сэргийлж, хүүхдийг хараа хяналтгүй орхихгүй байх, малын бэлчээрлэлтэд онцгойлон анхаарах,

Мөн хүчтэй цасан шуурганы үеэр үзэгдэх орчин хязгаарлагдаж, автозам, даваа цасанд хаагдан халтиргаа гулгаа үүссэний улмаас тээврийн хэрэгсэл саатах, бөөгнөрөл үүсэх зэрэг хүндрэл гардаг. Тиймээс жолооч нар хүчтэй салхи шуурганы үед замд гарахгүй байх, зайлшгүй шаардлагатай тохиолдолд хол, ойрын замд гарахдаа тээврийн хэрэгслийн найдвартай байдлыг хангаж бензин, шатахууны нөөцтэй, дулаан хувцастай зорчихыг Онцгой байдлын ерөнхий газраас анхааруулж байна.

Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүү гэрээсээ гараад төөрсөн байсныг эсэн мэнд олжээ. Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын Баян багийн Бага мухарт гэх газарт малчин Н-ийн 12 настай хүү өчигдөр 19.00 цагийн орчимд гэрээсээ гараад сураггүй болсон байсан аж. Хүү алга болсон тухай дуудлага тус аймгийн Онцгой байдлын газарт өчигдөр 23.23 цагт иржээ. Дуудлагын дагуу тус аймгийн Онцгой байдлын газрын Баянгол сум дахь дөрвөн аврагч, орон нутгийн хоёр иргэн нийт зургаан хүн хоёр авто машинтайгаар хүүг хайж шөнийн 02.30 цагийн орчимд олжээ. төөрсөн хүү тус сумын Баян багийн Бага мухарт гэдэг газарт гэрээсээ урд зүгт хоёр км-т осголтын байдалтайгаар олдсоныг олж аавд нь хүлээлгэн өгчээ.

Үндэсний аудитын газраас “Цэвэр агаар сан”-ийн 2008-2016 оны үйл ажиллагаанд хийсэн аудитын дүнг өнөөдөр сэтгүүлчдэд танилцууллаа.

“Цэвэр агаар сан” болон 2008-2016 онд агаарын бохирдлыг бууруулах чиглэлээр:

Улсын төсвийн урсгал зардлаас 97.7 тэрбум,

Улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаас 54.9 тэрбум,

Нийслэлийн төсвийн хөрөнгө оруулалтаас 9.4 тэрбум,

Монгол Улсыг хөгжүүлэх сангаас 2.1 тэрбум буюу нийт 164.1 тэрбум төгрөгийг зарцуулжээ. Мөн гадаадын 104.7 сая ам.долларын зээл 48.6 сая ам.долларын буцалтгүй тусламжийг энэхүү арга хэмжээнд авч ашигласан байна.

2012-2017 онд Нийслэлийн гэр хорооллын хоёр тарифт тоолуур хэрэглэгчдэд хүйтний улиралд оройн цагаар хэрэглэсэн цахилгаан эрчим хүчний үнэд нийт 14 тэрбум төгрөгийн хөнгөлөлт үзүүлсэн. Гэхдээ 2016 онд хөнгөлөлтийг үзүүлээгүй байна.

Агаарын бохирдлыг бууруулах чиглэлээр хийж, хэрэгжүүлсэн арга хэмжээг санхүүжүүлсэн боловч гүйцэтгэл, үр дүн нэгтгэн дүгнээгүй. Агаарыг бохирдуулагч эх үүсвэр бүрээр агаарын чанарт нөлөөлөх нөлөөллийг гаргаж хэрэгжүүлэх арга хэмжээний төрлийг тодорхойлоогүйн улмаас агаарын бохирдол өнөөдрийн байдлаар дорвитой, илт мэдэгдэхүйц буураагүй байна гэдгийг аудитын дүгнэлтэд онцолжээ.

Агаарын бохирдлыг бууруулахад зарцуулсан нийт хөрөнгийн бүтцийг авч үзэхэд:

26 хувийг үртсэн шахмал түлшний цогцолбор байгуулахад түүнийг өргөжүүлэхэд,

22 хувийг сайжруулсан зуух үйлдвэрлэх, үнс тээвэрлэх автомашин худалдан авахад,

14 хувийг нам даралтын зууханд шинэчлэлт хийхэд,

10.9 хувийг сайжруулсан түлш болон агуулахын зардал гэх мэт бусад зардал зарцуулсан байна.

Нийслэлийн агаарын бохирдлыг бууруулах чиглэлээр 2008 оноос хойш олон эх үүсвэрийн хөрөнгөөр төсөл, арга хэмжээгээр санхүүжүүлж байсан боловч энэ чиглэлийн ажил хариуцдаг нийслэлийн холбогдох байгууллагууд хийсэн ажлын үр дүн, гүйцэтгэлийг нэгтгэн дүгнэдэггүй, тоон мэдээг зөрүүтэй гаргадаг зэрэг зохих хяналтгүй ажиллаж иржээ.

Нийслэлийн агаарын бохирдлыг бууруулах чиглэлээр олон төрлийн сайжруулах зуухыг айл өрхийн хэрэгцээ шаардлагыг үндэслэн үйлдвэрлэх, нийлүүлэх ажлыг үр дүнтэй зохион байгуулаагүй, зуухыг хөнгөлөлттэй үнээр айл өрхүүдэд худалдан нийлүүлсэн боловч технологийн дагуу ашиглаагүй, одоогийн байдлаар эдгээр зуух элэгдэлд орж, ердийн галлагаатай зуухын ижил үүргийг гүйцэтгэх болсон байна.

Сайжруулсан түлш үйлдвэрлэгч 14 аж ахуй нэгжтэй 70 мянга 580 тонн түлш нийлүүлэх гэрээ байгуулсан боловч үйлдвэрлэгчид түлшний 22.4 хувийг л нийлүүлсэн байна. Энэ нь тухайн үйлдвэрлэгчдийн хүчин чадлыг тооцолгүйгээр маш их хэмжээний түлш нийлүүлэх гэрээг байгуулсантай холбоотой байна. Сайжруулсан түлшийг хангахуйцаар нийлүүлээгүйн улмаас агаарын бохирдлыг бууруулахад нөлөөлөхүйц арга хэмжээ болж чадаагүй.

Нийслэлийн авто тээврийн хэрэгслээс ялгарч буй утааг бууруулах зорилгоор төсвөөс 9.8 тэрбум төгрөгийг санхүүжүүлж хэрэгжүүлсэн боловч зарим төсөл, арга хэмжээний бэлтгэл ажлыг хангаагүй, бүрэн хэрэгжүүлээгүй, санхүүжилтийг гүйцэтгэлийн хувиар олгоогүй, үр дүнд хяналт тавьж ажиллагаагүй байна.

Улаанбаатар хотын гэр хорооллын айл өрхийг 2016 оныхтой харьцуулахад 1.4 дахин нэмэгдсэн байна. Гэр хорооллыг орон сууцжуулах төслийн хүрээнд зуухны яндангийн тоо цөөрсөн эсэх, хэрэгжүүлсэн арга хэмжээ агаарын бохирдлыг бууруулахад хэрхэн нөлөөлсөн эсэх тооцоо судалгаа гаргаагүй байна.