Month: September 2018

“Дэлхийн соёлын солилцоо болон хүн төрөлхтний хувь заяаг хуваалцах нь” сэдэвтэй чуулга уулзалт БНХАУ-ын ӨМӨЗО-ы Хянган аймгийн Рашаан хотод өчигдөр эхэлжээ. ӨМӨЗО-ы Тал нутгийн соёлыг хамгаалан хөгжүүлэх сангаас санаачилж, Хянган аймгийн захиргаанаас эрхлэн зохиосон энэхүү чуулга уулзалтад БНХАУ төдийгүй олон улсын эрдэмтэн, судлаачид оролцож байгаа юм байна

Рашаа хотын чуулга уулзалт нь төрийн бус, ашгийн бус бөгөөд нээлттэй, олон улсын хурлын байгууллага юм байна. Зүүн хойд Азийн энх тайван болон хөгжил дэвшил, олон улсын эрх тэгш, харилцан ашигтай хамтын ажиллагааг хөгжүүлэхийг уг байгууллага зорьдог ажээ.

Чуулга уулзалтаар дэлхийн хэмжээний нэрт эрдэмтэн судлаачид ялгаатай соёлын орчинд хүн төрөлхтөн хэрхэн харилцаа, хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх талаар ярилцаж байгаа юм байна. Тухайлбал, өнөөдөр “Нүүдлийн соёл иргэншил ба мал аж ахуйн бүс нутгийн шинэчлэл”, “Нүүдлийн соёл иргэншлийн хүн төрөлхтөнд оруулсан хувь нэмэр”, “Бэлчээрийн даац ба тогтвортой байдал”, “Мал аж ахуйн бүсийн аялал жуулчлалын үйлсийн хөгжлийн шинэ хэлбэр – Отор ба аялал жуулчлалын анхны шинжилгээ” зэрэг 15 сэдвээр лекц уншжээ.

Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын сайд Ц.Цогзолмаа Бүгд найрамдах Турк улсаас Монгол Улсад суух Онц бөгөөд бүрэн эрхэт Элчин сайд М.Ахмет Язалыг хүлээн авч уулзлаа. Уулзалтаар хоёр орны найрсаг, дипломат харилцаа үүсэж хөгжсөний 50 жил ирэх онд тохиож байгаа болон салбарт өргөн цар хүрээтэй хамтран ажиллах асуудлыг ярилцав. Мөн түрэг судлалыг хөгжүүлэх, боловсон хүчин бэлтгэх асуудалд багагүй ач холбогдол өгч байгаагаа илэрхийлсэн юм. Элчин сайд М.Ахмет Язал “Турк улс нь Монгол Улсын боловсролын болон бусад салбарт хамтран ажиллах маш олон боломж байгаа. Угсаатны болон уламжлалт чиглэлийн спортоо хөгжүүлэх, оюутан сургах, түүх судлал, уран зураг гээд олон салбарт хамтрах сонирхол бий. Түүх судлал буюу түрэг судлалаар багагүй хугацаанд хамтран ажиллаж, чамлахааргүй амжилт гаргасан. Гэхдээ түрэг судлалыг хөгжүүлэх танин мэдэхийн тулд эхлээд Монголын эртний түүхийг нарийвчлан судлах зайлшгүй шаардлагатай гэдэг нь харагдсан. Энэ чиглэлээр МУИС-тай хамтрахаас гадна бусад их, дээд сургуультай ажиллах боломжтой. Үүнээс гадна Үндэсний номын сангийн ажилд хамтарч байгаа бөгөөд цаашид түүхийн музейн чиглэлээр ч өргөжих боломж байгаа” гэж олон талт санал тавьсан юм.

Мөн энэ хичээлийн жилд тус улсад тэтгэлгээр суралцах 28 оюутан бүртгүүлсэн юм байна. Харин магистр болон докторантурт суралцах 12 суралцагч бүртгэгдсэн аж. Ер нь, боловсролын чиглэлээр суралцах оюутны тоо үүгээр хязгаарлагдахгүй гэдгийг Элчин сайд онцлон жил бүр нэмэгдүүлэх сонирхолтой байгаагаа уламжиллаа. Энэ ч утгаараа Засгийн газрын тэтгэлгээс гадна нэмж 12 боловсон хүчин илгээх квот бий хэмээн хэлсэн юм. Үүнд Засгийн газар болон яам суралцуулах чиглэлээ тодорхойлж, хүсэлтээ илэрхийлэх боломжтой гэв.

БСШУС-ын сайд Ц.Цогзолмаа “Таны тавьсан санал болгоныг хэрэгжүүлэх бүрэн боломжтой. Яам бүх талаар хамтран ажиллаж, дэмжлэг үзүүлэхэд бэлэн байна. Ирэх жил хоёр орны хооронд дипломат харилцаа үүссэний 50 жилийн ой тохионо. Ойн баярыг хэрхэн тэмдэглэх, хамтран ямар ажил амжуулах талаар тодорхой төлөвлөгөө гарган батлах нь зүйтэй болов уу. Хэрэв ингэж чадвал нэлээд олон ажил энэ хүрээнд хэрэгжих бүрэн боломжтой гэж харж байна. Цаашид асуудлаа харилцан ярилцаад ямар чиглэлээр хэрхэн хамтран ажиллахаа тодорхой болгох зүйтэй” гэж хэллээ.

Хүүхэд эрсдэлд өртөх өндөр магадлалтай эмзэг бүлэгт багтах тул тэдний аюулгүй байдлыг хангах, суралцах аюулгүй орчныг бүрдүүлэх аливаа улс орны нэн чухал асуудал байдаг. Энэ ч утгаараа Засгийн газрын 2016-2020 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрийн 3.2.14-т “Ерөнхий боловсролын сургуульд сурагчдын амьдрах ур ухааныг хөгжүүлэх, аюулгүй байдлын сургалтыг нэвтрүүлж, хүүхдийг эрсдэлгүй, осол эндэлгүй, эрүүл, аюулгүй амьдрах чадварт сургана” гэж тусгасан.

Нэгэнт ийнхүү туссан учир 2016 оноос эхлэн Онцгой байдлын ерөнхий газар, Японы Олон Улсын хамтын ажиллагааны байгууллага болох ЖАЙКА-тай хамтран “Монгол Улсын газар хөдлөлтийн гамшгаас хамгаалах чадавхийг бэхжүүлэх” төслийг хэрэгжүүлж эхэлжээ. Төсөл нь, газар хөдлөлтийн гамшгаас хамгаалах, урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээг эрчимжүүлэх замаар төрийн захиргааны байгууллагын чадавхийг бэхжүүлэх зорилготой ажээ.

Дээрх ажлын хүрээнд Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын яам, Боловсролын хүрээлэн, Багшийн Мэргэжил Дээшлүүлэх Институт, ОБЕГ-ын төлөөлөл бүхий ажлын хэсэг “Аюулгүй амьдрах ухаан” сургалтын хөтөлбөрийг боловсруулсан байна. Сургалтын хөтөлбөр нь БСШУС-ын сайдын 2018 оны А/181 дүгээр тушаалаар баталгаажиж, цэцэрлэг, ерөнхий боловсролын сургуульд хэрэгжихээр болоод байна. Батлагдсан хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх ажлын хүрээнд Багшийн Мэргэжил Дээшлүүлэх Институт, Боловсролын Хүрээлэн, аймаг, нийслэл, дүүргийн Боловсрол соёл урлагийн газрын мэргэжилтнүүдэд зориулсан арга зүйн сургалтыг үе шаттайгаар зохион байгуулж эхэллээ.

Сургалтын нээлтийн үйл ажиллагаанд БСШУС-ын яамны Ерөнхий боловсролын бодлогын газрын дарга Т.Ням-Очир оролцож “Хөтөлбөрийг боловсруулахдаа ажлын баг Япон улсын туршлагатай танилцаж, судалсан. Дэлхий нийтэд гамшиг, онцгой байдал, түүнээс урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр тэргүүлэх улс орны туршлагыг Японы олон улсын техникийн хамтын ажиллагааны байгууллагын дэмжлэгтэйгээр судлан, зөвлөх үйлчилгээ авч байгаадаа БСШУС-ын яам сэтгэл хангалуун байгаа. “Аюулгүй амьдрах ухаан” сургалтын хөтөлбөрийг үр дүнтэй хэрэгжүүлэхэд боловсролын байгууллага төдийгүй эцэг, эхчүүд, орон нутгийн ард иргэд, мэргэжлийн байгууллагын дэмжлэг туйлын чухал” гэж онцоллоо.

“Аюулгүй амьдрах ухаан” сургалтын хөтөлбөрийг хэрэгжүүлснээр боловсролын түвшин бүрд суралцагч дараах мэдлэг, чадвар эзэмшиж, зөв зан үйл, хандлага төлөвших суурь тавигдана гэж үзсэн байна.

Үүнд:

Сургуулийн өмнөх боловсролын түвшинд: Багш, асран хамгаалагчдын дэмжлэгтэйгээр аюул ослын талаар төсөөлж, өөрийгөө хамгаалах, бусдаас тусламж хүсэх аргад суралцана.

Бага боловсролын түвшинд: Тохиолдож болзошгүй аюул ослыг ойлгох, түүнээс урьдчилан сэргийлэх, өөрийгөө хамгаалах, шийдвэр гаргах чадвар эзэмшиж, оновчтой үйл хөдлөл хийж чадах.

Суурь боловсролын түвшинд: Болзошгүй аюулт үзэгдэл, ослын үед бэлтгэлтэй байх, өөрийгөө хамгаалах, бусдад туслах, анхны тусламж үзүүлэх чадвар эзэмшиж, амьдралын зөв дадал хэвшлийг эрхэмлэдэг болж.

Бүрэн дунд боловсролын түвшинд: Болзошгүй аюулт үзэгдэл, ослын үед хариу арга хэмжээ авах, анхны тусламж үзүүлэх, сайн дурын үйл ажиллагаанд оролцох, дасан зохицож амьдрах чадвартай, амьдралын зөв дадал хэвшлийг эрхэмлэдэг иргэн болно.

Аюулгүй амьдрах ухааны сургалтын хөтөлбөрийн агуулга, арга зүйг хичээл, сургалтыг дэмжих үйл ажиллагаатай уялдуулан интеграцчилж хэрэгжүүлэх бөгөөд энэхүү сургалтын хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх багш нарт арга зүйн дэмжлэг үзүүлэх орон нутгийн сургагч багш бэлтгэх сургалт өнөөдөр эхэлж байна. Тус сургалт нь хоёр хуваагдан явагдах ба эхнийх нь аймаг, хот, дүүргийн бага дунд боловсролын 60 арга зүйчийг хамруулснаар ийнхүү эхэллээ. Харин 2 дахь сургалт нь Сургуулийн Өмнөх Боловсролын арга зүйчдийг хамруулах бөгөөд 10 сард хийхээр төлөвлөж байна. Энэ удаагийн сургалт нь есдүгээр сарын 17-20 хүртэл дөрвөн хоногийн хугацаанд явагдах юм. Сургалтаар гамшгаас хамгаалах боловсролын талаар ойлголт өгөхөөс гадна, биеэр мэдрүүлэх дасгал сургуулилалт, Нийслэлийн иргэдийн гамшгаас хамгаалах сургалт арга зүйн төвтэй танилцах, мөн хичээлийн төлөвлөлт хийх, сургалтын материал бэлтгэх зэрэг дадлага ажлуудыг хийж гүйцэтгэх ажээ.

Японы мэргэжлийн сумо бөхийн 70 дахь Их аварга Харумафүжи Д.Бямбадоржийн зодог тайлах ёслол энэ сарын 30-нд товлогджээ. Тэрбээр нутагт нэгт сумочтойгоо гар зөрүүлсэн гэх шалтгаанаар зодог тайлахаа мэдэгдсэн. Харумафүжи Д.Бямбадорж 28 насандаа Японы мэргэжлийн сумо бөхийн Макүүчи буюу дээд зиндааны 2012 оны долоо, есдүгээр сард дараалан түрүүлснээр 70 дахь Их аварга цол хүртсэн юм.

Тэрбээр гадаадын тав дахь, Монголын гурав дахь Их аварга /Ёкозүна/ цолтноор тодорсон билээ. Мөн 2016 оны шилдэг сумоч болж, Японы спортын өдөр тутмын хэвлэл болох “Хойчи Шимбү” сониныхон түүнийг 2016 онд болсон бүх башёд тогтмол өндөр амжилт үзүүлсэн хэмээн үнэлж энэхүү шагналыг хүртээж байсан.

Түүний багш Исэгахама Ояката бол мэргэжлийн сумогийн 63 дахь Их аварга Асахифүжи билээ. Харумафүжи Д.Бямбадорж удам залгасан ясны бөх бөгөөд түүний аав Говь-Алтай аймгийн Чандмань сумын уугуул. Үндэсний бөхийн Монгол Улсын заан Р.Давааням агсан, том ах Д.Баасандорж нь аймгийн начин, бага ах Д.Лхагвадорж улсын начин, авга ах нь МҮБХ-ны тэргүүн Р.Нямдорж, үеэл нь улсын гарьд Н.Ганбаатар юм.

БНСУ “Тосгоны өмгөөлөгч” нэртэй төслийг нэг жилийн хугацаанд хэрэгжүүлэхээр болжээ. Энэ хүрээнд Солонгос улсад амьдардаг гадаад иргэдэд үнэ төлбөргүй хууль зүйн зөвлөгөөг орчуулгатайгаар хүргэх юм байна. Энэ талаар www.moj.go.kr цахим хуудаст мэдээлжээ. Гадаад иргэдийн хувьд солонгос хэлээр ойлголцоход бэрхшээлтэй, мэдээлэл дутмаг зэргээс болж хууль зүйн зөвлөгөө авахад хүндрэлтэй байдаг.

Дээрх төслийн хүрээнд, тус улсад ажиллаж хөдөлмөрлөж буй гадаад иргэд түрээсийн гэрээ, аж үйлдвэрлэл, гэмт хэрэг гэх мэт өдөр тутамд тулгамддаг асуудлаар хууль зүйн зөвлөгөө үнэ төлбөргүй авах боломжтой болох аж. Зөвлөгөө авахдаа Солонгосын дурын дугаараас 1345 руу залгаж, оператортой холбогдон, цаг авах ёстой юм байна.

“Нэг өрх-Нэг ажлын байр” хөтөлбөрийн хүрээнд Хөдөлмөрийн нэгдсэн өдөрлөгийг энэ сарын 19-20-ны өдрүүдэд Д.Сүхбаатарын талбайд зохион байгуулна.

Нийслэлийн Хөдөлмөр эрхлэлтийн газар болон Эйч ар клуб хамтран зохион байгуулж буй уг өдөрлөг иргэдэд нээлттэй ажлын байрны мэдээллийг хүргэж, хөдөлмөр эрхлэлтийн үйлчилгээг нэг дороос үзүүлэх, ажил хайгч иргэд тохирох ажлын байрандаа бүртгүүлж түр болон байнгын ажлын байраар хангагдах боломж нөхцөлийг бүрдүүлэх, төр, хувийн хэвшлийн хамтын ажиллагааг сайжруулах, мэргэжлийн болон давтан сургалтын арга хэмжээний хүрээнд мэргэжлийн ур чадварын уралдаан зохион байгуулах, ажил олгогчид шаардлагатай хүний нөөцөө бүрдүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх зорилготой.

Уг өдөрлөгт Нийслэлийн Хөдөлмөр эрхлэлтийн газрын дэргэдэх Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих төв, Цагийн ажлын бирж, ажил олгогч 70 гаруй аж ахуйн нэгж байгууллагын 4000 гаруй ажлын байрны захиалга, Мэргэжлийн сургалтын 34 байгууллага, Хадгаламж зээлийн хоршоод, Гарааны бизнес эрхлэгч, хувийн хөдөлмөрийн биржүүд оролцож дараах арга хэмжээг зохион байгуулах болно. Үүнд:

2018.09.19-ний өдөр

• Хүний нөөцийн мэргэшсэн ажилтан, сэтгэл зүйч, ажил мэргэжлийн чиг баримжаа олгох зөвлөхүүд ажил хайгч иргэдэд зөвлөгөө өгөх
• Ажил олгогч 70 аж ахуйн нэгж байгууллага болон 15 хувийн хөдөлмөрийн биржүүд 4000 гаруй нээлттэй ажлын байраа танилцуулж, хүний нөөцийн бүрдүүлэлт хийнэ
• Хадгаламж зээлийн хоршоодын гишүүд үйлдвэрлэсэн бараа, бүтээгдэхүүнээ олон нийтэд сурталчлах, таниулах

2018.09.20-ний өдөр

• Мэргэжлийн болон давтан сургалтад хамрагдсан иргэдийн дунд оёдол, үсчин, нүүр будалт, хумс засал гэсэн дөрвөн мэргэжлээр ур чадварын уралдаан зохион байгуулна
• Хүний нөөцийн мэргэшсэн ажилтан, сэтгэл зүйч, ажил мэргэжлийн чиг баримжаа олгох зөвлөхүүд ажил хайгч иргэдэд зөвлөгөө өгөх
• Ажил олгогч 60 аж ахуйн нэгж байгууллага болон 15 хувийн хөдөлмөрийн биржүүд 4000 гаруй нээлттэй ажлын байраа танилцуулж, хүний нөөцийн бүрдүүлэлт хийнэ
• Гарааны бизнес эрхлэгчид үйлдвэрлэсэн бараа, бүтээгдэхүүнээ олон нийтэд сурталчлах, таниулах
• Мэргэжлийн сургалтын байгууллагууд үйл ажиллагаагаа сурталчлах, таниулах
• Хөдөлмөрийн хувийн биржүүд үйл ажиллагаагаа сурталчлах, таниулах, иргэдэд хөдөлмөр эрхлэлтийн нийтлэг үйлчилгээ үзүүлэх
• Политехник коллеж болон Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төвийн оюутан суралцагчдад нийтийн тээврээр үнэ төлбөргүй зорчих Смарт картны бүртгэл, олголт хийнэ.