Month: June 2014

Эдийн засгийг идэвхжүүлэх 100 хоног хөтөлбөрийн хүрээнд төсвийг арвижуулж, улс оронд хөрөнгө татах хэд хэдэн даацтай хууль, тогтоолуудыг батлахаар болсон. Үүний нэг нь төрийн өмчийг 2014-2016 онд хувьчлах, өөрчлөн байгуулах үндсэн чиглэл батлах тухай УИХ-ын тогтоолын төсөл юм. ҮХАА-н сайд Ш.Түвдэндорж  уг төслийг өчигдөр УИХ-ын даргад өргөн барилаа. 

Төрийн өмчийг хувьчлах хийгээд хувьчилж үл болох эд хөрөнгийн жагсаалтыг УИХ-аар батална. Тогтоолын төсөлд дурдсанаар нийт 22 төрийн өмчит болон төрийн өмчийн оролцоотой аж ахуйн нэгжүүдийг хувьчилж, өөрчлөн байгуулах юм байна. Эдгээр аж ахуй нэгжүүдийг “төрийн эзэмшлийн хувийг бүрэн хувьчлах”, “төрийн эзэмшлийн хувийг бууруулах” гэсэн хоёр ангилалд хуваажээ. Хувьчлалыг хийхдээ зах зээлийн тааламжит нөхцөл бий болсон, хөрөнгийн зах зээл дээр хүлээн авах чадамж бүрдсэн, хувьчлалын бэлтгэл ажил бүрэн хийж дууссан үед гүйцэтгэхээр тогтоолын төслийг боловсруулсан байна. Юутай ч УИХ-аар хувьчлах 22 аж ахуй нэгжүүдийн нэрсийг сонирхуулъя.

Бүрэн хувьчлагдах хуулийн этгээдүүд

Дараахь 13 төрийн өмчит компанийг бүрэн хувьчлах юм. Ингэхдээ нээлттэй дуудлага худалдаа болон уралдаант шалгаруулалтаар хувьчлах ажээ. 

1.“Эрдэнэт-Булганы цахилгаан түгээх сүлжээ” төрийн өмчит хувьцаат компанийг өргөтгөх, техник, технологийг шинэчлэх, зардал бууруулах, үйлчилгээний шуурхай, найдвартай байдлыг хангах зорилгоор нээлттэй уралдаант шалгаруулалтын аргаар үндэсний компанид хувьчлах;

2.“Багануур, Зүүн өмнөд бүсийн цахилгаан түгээх сүлжээ” төрийн өмчит хувьцаат компанийг өргөтгөх, техник, технологийг шинэчлэх, зардал бууруулах, үйлчилгээний шуурхай, найдвартай байдлыг хангах зорилгоор нээлттэй уралдаант шалгаруулалтын аргаар үндэсний компанид хувьчлах;

3. “Цагаан шонхор” төрийн өмчит үйлдвэрийн газрыг нээлт­тэй дуудлага худал­даагаар худалдах;

4. “Оргил рашаан сувилал” төрийн өмчит хувьцаат компанийг үйл ажиллагааных нь чиглэлийг өөрчлөхгүй нөхцөлтэйгөөр нээлттэй уралдаант шалгаруулалтын аргаар хувьчлах;

5. “Кино урлагийн дээд сургууль” хязгаарлагдмал ха­риуц­лагатай компанийн төрийн эзэмшлийн нийт хувьцааг бусад хувьцаа эзэмшигчдэд санал болгож, татгалзсан тохиолдолд нээлттэй уралдаант шалгаруулалтын аргаар хувьчлах;

6. “Авто импекс” хувьцаат компанийн төрийн эзэмшлийн хувьцааг бусад хувьцаа эзэмшигчдэд санал болгож, татгалзсан тохиолдолд төрийн эзэмшил хувьцааг хөрөнгийн биржээр дамжуулан арилжих;

7. “Хөтөлийн цемент шохой” төрийн өмчит хувьцаат компанийн төрийн эзэмшлийн хувьцааг хөрөнгийн биржээр дамжуулан арилжих;

8.  “Монсам” төрийн өмчийн оролцоотой хязгаарлагдмал хариуцлагатай компанийн төрийн эзэмшлийн хувьцааг нээлттэй дуудлагын худалдаагаар худалдах;

9. “Авто замын тоног төхөөрөмжийн түрээс” төрийн өмчит хувьцаат компанийн төрийн эзэмшлийн хувьцааг нээлттэй дуудлагын худалдаагаар худалдах;

10. Уламжлалт анагаахын шинжлэх ухаан, технологи, үйлдвэрлэлийн корпорацийг үйл ажиллагааных нь чиглэлийг өөрчлөхгүй нөхцөлтэйгөөр оюуны өмчийн үнэлгээг харгалзан зөвхөн салбарын эрдэмтэн, судлаачдын багт хаалттай уралдаант шалгаруулалтын аргаар хувьчлах; 

11. “Эрчим” корпорацийг үйл ажиллагааных нь чиглэлийг өөрчлөхгүй нөхцөлтэйгөөр оюуны өмчийн үнэлгээг харгалзан зөвхөн салбарын эрдэмтэн, судлаачдын багт хаалттай уралдаант шалгаруулалтын аргаар хувьчлах;

12. “Армоно” корпорацийг үйл ажиллагааных нь чиглэлийг өөрчлөхгүй нөхцөлтэйгөөр оюуны өмчийн үнэлгээг харгалзан зөвхөн салбарын эрдэмтэн, судлаачдын багт хаалттай уралдаант шалгаруулалтын аргаар хувьчлах; 

13. Хөдөө аж ахуйн техникийн шинжлэх ухаан, технологи, үйлдвэрлэлийн нэгдлийг үйл ажиллагааных нь чиглэлийг өөрчлөхгүй нөхцөлтэйгөөр оюуны өмчийн үнэлгээг харгалзан зөвхөн салбарын эрдэмтэн, судлаачдын багт хаалттай уралдаант шалгаруулалтын аргаар хувьчлах.

Төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг ингэж бууруулна

1. “Монголын хөрөнгийн бирж” төрийн өмчит хувьцаат компанийн бүтцийг өөрчлөн зохион байгуулж, нийт хувьцааны 34-өөс доошгүй хувийг төрийн эзэмшилд байлгаж, 66 хувийг үе шаттайгаар стратегийн болон санхүүгийн хөрөнгө оруулагч нарт санал болгох, хувьцааг Монголын хөрөнгийн бирж болон гадаадын нэр хүнд бүхий хөрөнгийн биржээр нээлттэй арилжих;

2. “Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сан” /төрийн өмчит үйлдвэрийн газар/-г компанийн хэлбэрт шилжүүлж, компанийн 34-өөс доошгүй хувийг төрийн эзэмшилд байлгаж, 66 хүртэлх хувийг үе шаттайгаар хувьчлах;

3. “Хөдөө аж ахуйн бирж” хязгаарлагдмал хариуцлагатай компанийг хувьцаат компанийн хэлбэрт шилжүүлж, нийт хувьцааны 34-өөс доошгүй хувийг төрийн эзэмшилд байлгаж, 66 хүртэлх хувийг Монголын хөрөнгийн биржээр үе шаттайгаар арилжих;

4. “Монгол шуудан” төрийн өмчит хувьцаат компанийн нийт хувьцааны 34 хувьтай тэнцэх хэмжээнд нэмэлт хувьцаа гаргаж, Монголын хөрөнгийн биржээр арилжих;

5. “МИАТ” төрийн өмчит хувьцаат компанийн 51-ээс доошгүй хувийг төрийн эзэмшилд байлгаж, 49 хүртэлх хувийг нээлттэй уралдаант шалгаруулалтын аргаар хувьчлах;

6. “Монголын цахилгаан холбоо” хувьцаат компанийн төрийн эзэмшлийн хувьцааг 34 хувь байлгах хэмжээнд нэмэлт хувьцаа гарган хөрөнгө оруулагчдыг татах;

7. “Мэдээлэл холбооны сүлжээ” төрийн өмчит хязгаарлагдмал хариуцлагатай компанийн 34-өөс доошгүй хувийг төрийн эзэмшилд байлгаж, 66 хүртэлх хувийг энэ чиглэлийн үйл ажиллагаа эрхэлдэг аж ахуйн нэгжүүдэд үе шаттайгаар хувьчлах;

8. “Шивээ-Овоо” хувьцаат компанийн төрийн эзэмшлийн 20 хүртэл хувьд ногдох хувьцааг Монголын хөрөнгийн бирж болон гадаадын нэр хүнд бүхий хөрөнгийн биржээр арилжих;

9. “Багануур” хувьцаат компанийн нийт хувьцааны 51-ээс доошгүй хувийг төрийн эзэмшилд байлгах хэмжээнд нэмэлт хувьцаа гаргаж, Монголын хөрөнгийн биржээр арилжих;

Төрийн өмчит нийт 32 аж ахуй нэгжийг хувьчилна. УИХ бүрэн эрхийнхээ хүрээнд хуулинд зааснаар дээрх  22 аж ахуй нэгжийн 13-ыг нь бүрэн хувьчилж, есийнх нь төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг бууруулах юм. Харин одоогоор нэрс нь эцэслэн албажаагүй байгаа төрийн өмчит арван компанийн бүтцийг өөрчлөх ажээ. Үүнийг Засгийн газар шийднэ.  

М.МӨНХЦЭЦЭГ

-ХСҮТ-ийн туяа эмчилгээний тасагт 9.3 сая төгрөгийн тоног төхөөрөмж бэлэглэжээ-

Монгол Улсын их сур­гууль 69 дэх төгсөлтөө хий­­лээ. Тус сургуулийн Хэрэг­лээ­ний шинжлэх ухаан, инже­нерчлэлийн сургууль, Хууль зүйн сургууль, Шинжлэх ухаа­ны сургууль, Олон ул­сын харилцаа, нийтийн удирд­лагын сургууль, Бизнесийн сургуулийг бакалавр зэрэгтэй 3418, магистр 415, хоёр доктор төгсөж байгаа ажээ.

Өнөө жил МУИС бүтцийн өөрчлөлтөд орж анхныхаа төгсөлтийг хийж буй гэдгээрээ онцлогтой. Олон улсын сэтгүүлч, эдийн засагч, эрхзүйч зэрэг 160 гаруй мэргэжлээр төгсөж буй оюутнууд ажил, амьдралын их замд хүч нэмэн орж ирж байгаа юм. 

МУИС-ийн Хууль зүйн сургуулийн эрхзүйн ангийг өнөө жил 120 оюутан төгсөж байна. Тэд хонхны баярын илүү зардлаа хэмнэн Хавдар судлалын үндэсний төвд зүрхний дефибирилляторын аппарат авч өгчээ. Тэд өнгөрсөн өвлөөс хонхны баяраа хэрхэн тэмдэглэх талаар ярилцжээ. Ганцхан өдөр зугаацахын тулд зарлагадах мөнгөнийхөө тодорхой хэсгийг сайн үйлсэд зориулъя гэж шийдсэн байна. Ингээд Хавдар судлалын үндэсний төвд хандан хэрэгтэй тоног төхөөрөмжийн талаар судалгаа авчээ. Тус эмнэлэгт өвчтөний зүрхний хэм алдагдахад яаралтай оруулдаг дефибирилляторын аппарат нэн тэргүүнд шаардлагатай гэжээ. Эмнэлгийн хэмжээнд ганцхан байдаг, хүчин чадал багатай дээрх аппарат харьцангуй боломжийн үнэтэй байдаг болохоор эмнэлгийнхэн төгсөгчдөд саналаа өгсөн гэнэ. Ингээд 9.3 сая төгрөгийн үнэтэй тоног төхөөрөмж худалдан авч өгчээ. Энэхүү сайн үйлсийг санаачилсан Хууль зүйн сургуулийн төгсөгч Т.Энхжаргалтай уулзлаа.

-Оюутнууд их, дээд сургуулиа төгсөж байна гээд хэдэн зуун мянгаар нь мөнгө үрдэг. Ганцхан өдөр идэж уух мөнгөөрөө олон нийтэд, тэр дундаа хүүхдийн эрүүл мэндэд хэрэгтэй зүйл хийе гэсэн юм. Ингээд ХСҮТ-д санал тавиад Туяа эмчилгээний тасагт нь аппарат авч өгөхөөр болсон юм. Уг аппаратаар үхлийн ирмэг дээр байгаа өвчтөнийг босгож ирдэг гэсэн. Одоо байгаа ганцынх нь хүчин чадал муу. Тиймээс шинийг авч өгөөч гэх санал ирсэн. Хүүхдийн тасагт нь авч өгсөн ч гэлээ томчууд бас хэрэглэж болно. 

-Зардлаа багасгаж байгаад аппарат авсан гэсэн. Ямар зардлаа хассан бэ?

-Хонхны баяр зохион байгуулдаг тусгай компани байдаг. Сүүлийн үед төгсөж байгаа оюутнууд дандаа аль нэгэн байгууллагаар баярын арга хэмжээгээ зохиолгодог болсон. Бид үүнээс татгалзсан юм. Бас автобус хөлслөн талбай, Зайсан, Гандантэгчинлэн хийд зэрэг газраар явдаг. Үүнийгээ больсон. Тэртэй тэргүй бүгд очоод үзчихсэн. Бас охидууддаа олон төрлийн хувцас сольж өмсөхгүй байхыг уриалсан. Хонхны баярын өдрөөрөө хувцсанд өндөр ач холбогдол өгөхгүй байхыг манайхан бүгдээрээ дэмжсэн. Нэг бол дээлээ, нэг бол даашинзаа л өмсөөрэй гэж уриалсан. Бидний саналыг манай төгсөлтийнхөн маш сайхан хүлээж авсан шүү. Угаасаа олон хувцас сольж өмсөх өөрсдөд нь ч дарамт болдог. Хувцсанд л гэхэд сая гаруй төгрөг зарцуулсан байдаг. Гэтэл иймэрхүү өндөр зардлаа багасгаад олон нийтэд хэрэгтэй зүйлд зориулж болно гэдгийг бид харуулж чадлаа.

-Мөнгөө хэрхэн цуглуулсан бэ?

-Манай төгсөлтийн 120 оюутан байна. Нэг оюутан 50 мянган төгрөг хандивласан. Үүнийхээ зэрэгцээ сургууль дээрээ хандивын хайрцаг аялуулсан юм. Багш, ажилтнуудаас гадна бусад курсийн оюутнууд маань боломжийнхоо хэрээр хандив өргөж байлаа. Мөн манай сургуулийг төгссөн хуульч, өмгөөлөгч нарыг уг арга хэмжээндээ татан оруулсан. Харин аппаратаа “Монос”-оос худалдаж авсан. Бид ийм зорилгоор аппарат худалдаж авч байна гэхэд “Монос”-ынхон бидэнд 20 хувийн хөнгөлөлт үзүүллээ. Энэ мэтчилэн олон хүний тус дэмээр аппарат авч бэлэглэлээ.

Төгсөгчид өчигдөр Чингэсийн талбайд эрдмийн баяраа хийсэн. Энэ үеэр сургуулиа онц төгсөж байгаа зарим оюутанд МУИС-ийн захирал А.Галтбаяр ромбо, дипломыг нь гардуулан өгсөн юм. Сургуулиа төгсөөд хөөрч догдолсон оюутнууд Чингэсийн талбай дээр оргилуун дарс буудуулан энд тэндгүй цаасан аягаа хаясан байлаа. Талбай дээр эрдмийн баяраа хийсний дараа ресторан руу явна гэцгээж байв. Харин ихэнх ангийнхан ирэх амралтын өдрөөр амралтанд явахаар төлөвлөжээ. Хууль зүйн сургуулийнхан ч бас ирэх хагас, бүтэн сайнд салхинд гарах гэж байгаа гэсэн. “Бид зохих хэмжээгээр хандив цуглуулан олон хүн баярлуулсан. Өөрсдийгөө юу гэж мартах билээ. Зарим ангийнхан өнгөрсөн амралтын өдөр, зарим нь ирэх хагас бүтэн сайнд амралтанд явж оюутан цагийн сүүлийн өдрүүдээ үдэх гэж байна” гэж тэд ярьж байв.

С.АЛТАН

Гэрэл зургуудыг Ц.МЯГМАРСҮРЭН